Bazalioma

Bazalioma (rak podstawnokomórkowy skóry) to jeden z najczęstszych nowotworów złośliwych skóry, charakteryzujący się powolnym wzrostem i stosunkowo małą tendencją do tworzenia przerzutów. Chociaż jest uznawany za nowotwór złośliwy, jego zachowanie kliniczne jest mniej agresywne niż innych nowotworów skóry, takich jak czerniak czy rak płaskonabłonkowy.

Przyczyny bazaliomy

Promieniowanie UV:

• Najważniejszy czynnik ryzyka.
• Długotrwała ekspozycja na słońce lub korzystanie z solarium.

Predyspozycje genetyczne:

• Osoby z jasną karnacją, rudymi włosami i niebieskimi oczami są bardziej podatne.
• Choroby genetyczne, np. zespół Gorlina-Goltza.

Kontakt z substancjami chemicznymi:

Arsen, smoły, oleje przemysłowe.

Uszkodzenia skóry:

Blizny po oparzeniach, przewlekłe owrzodzenia, stany zapalne.

Immunosupresja:

Pacjenci po przeszczepach narządów lub z przewlekłymi chorobami autoimmunologicznymi.

Objawy bazaliomy

Początkowa zmiana skórna:

• Mała, twarda grudka o perłowym połysku.
• Często występują drobne naczynia krwionośne na powierzchni (teleangiektazje).

Postęp choroby:

• Powiększanie się zmiany.
• Owrzodzenie w środku zmiany, często z charakterystycznym wałowatym brzegiem.
• Krwawienie po niewielkim urazie.

Diagnostyka bazaliomy

Badanie dermatologiczne:

Ocenia wygląd zmiany oraz jej charakterystyczne cechy.

Dermatoskopia:

Pozwala na bardziej szczegółową analizę zmian skórnych.

Biopsja skóry:

Pobranie fragmentu zmiany i badanie histopatologiczne, które potwierdza diagnozę.

Badania obrazowe:

W zaawansowanych przypadkach (np. MRI, tomografia komputerowa) w celu oceny głębokości nacieku.

Leczenie bazaliomy

Chirurgiczne usunięcie zmiany:

• Najczęstsza i najskuteczniejsza metoda.
• Często stosuje się chirurgię mikrograficzną Mohsa w celu minimalizacji usunięcia zdrowych tkanek.

Terapia fotodynamiczna (PDT):

• Stosowana w powierzchownych zmianach.

Radioterapia:

• W przypadkach, gdy chirurgia jest niemożliwa.

Leczenie miejscowe:

• Kremy z imikwimodem lub 5-fluorouracylem.

Leki celowane:

• W zaawansowanych przypadkach stosuje się inhibitory szlaku Hedgehog (np. wismodegib).