Barwica skóry
Barwica skóry, znana także jako chromatoza, to zaburzenie pigmentacji skóry, które polega na nadmiernym odkładaniu się barwników (głównie melaniny) lub innych substancji barwnych w skórze. Może mieć charakter wrodzony lub nabyty i występować z różnych przyczyn.


Rodzaje i przyczyny barwicy skóry:


Melanoza – nadmierne odkładanie melaniny:

  • Melasma: występuje głównie u kobiet, często pojawia się w okresie ciąży lub przy stosowaniu doustnych środków antykoncepcyjnych. Charakteryzuje się ciemnymi plamami na twarzy, szczególnie na czole, policzkach i nad górną wargą.
  • Piegi (ephelides): drobne, brunatne plamki pojawiające się głównie na twarzy i ramionach, zwykle u osób o jasnej karnacji, nasilające się pod wpływem słońca.
  • Przebarwienia posłoneczne: ciemne plamy powstające w wyniku ekspozycji na słońce, szczególnie u osób starszych.

Ochronoza
– gromadzenie produktów metabolizmu tyrozyny, które nadają skórze ciemny kolor. Jest to zaburzenie rzadkie, często związane z długotrwałym stosowaniem niektórych kosmetyków zawierających hydrochinon.


Hemosyderoza skóry
– nadmiar hemosyderyny (produkt rozpadu hemoglobiny) odkładający się w skórze w wyniku zaburzeń krążenia, np. przy przewlekłej niewydolności żylnej. Skóra, zwłaszcza na nogach, przybiera brunatny kolor.


Choroby genetyczne:


  • Zespół Peutza-Jeghersa – pojawienie się brązowych plam na wargach, błonach śluzowych jamy ustnej, dłoniach i stopach.
  • Alkaptonuria – choroba metaboliczna, w której następuje odkładanie się ciemnego pigmentu w tkankach, co prowadzi do ciemnego zabarwienia skóry oraz chrząstek.


Przebarwienia polekowe:

  • Niektóre leki (np. amiodaron, niektóre antybiotyki i leki przeciwpadaczkowe) mogą wywoływać przebarwienia skóry w miejscach narażonych na działanie słońca.


Objawy:

  • Plamy: Przebarwienia mogą przyjmować postać plam o różnym kształcie, wielkości i intensywności koloru (od jasnobrązowych po ciemnobrunatne).
  • Lokalizacja: Mogą występować na twarzy, szyi, dłoniach, nogach, a także w innych obszarach narażonych na działanie promieni słonecznych.
  • Symetryczność: Niektóre przebarwienia (np. melasma) występują symetrycznie po obu stronach twarzy.


Leczenie barwicy skóry:

  • Kremy rozjaśniające: Preparaty z hydrochinonem, kwasem azelainowym, witaminą C, kwasem kojowym i retinoidami pomagają redukować przebarwienia.
  • Peelingi chemiczne: Zawierają kwas glikolowy, kwas salicylowy lub kwas TCA i pomagają złuszczać powierzchowne warstwy skóry.
  • Laseroterapia: Zabiegi laserowe, takie jak laser frakcyjny, mogą być skuteczne w usuwaniu głębszych przebarwień.
  • Fotoprotekcja: Regularne stosowanie filtrów przeciwsłonecznych o szerokim spektrum działania jest kluczowe w zapobieganiu dalszym przebarwieniom.