Bakteriemia
Bakteriemia to stan, w którym bakterie obecne są we krwi, co normalnie nie powinno mieć miejsca, gdyż krew jest środowiskiem jałowym. Zwykle oznacza to, że bakterie z jakiegoś źródła, np. infekcji miejscowej, przedostały się do krwiobiegu. Obecność bakterii we krwi może być tymczasowa, szczególnie w przypadku tzw. przejściowej bakteriemii, albo może być początkiem poważniejszych stanów, takich jak sepsa.


Przyczyny:

Bakteriemia może wystąpić w różnych sytuacjach, takich jak:

  • Infekcje lokalne: Bakterie mogą przedostać się do krwi z miejscowej infekcji, np. z zapalenia płuc, zakażenia układu moczowego, czy zakażenia skóry. W wyniku osłabienia mechanizmów obronnych, bakterie mogą pokonać barierę tkankową i wejść do krwiobiegu.

Zabiegi medyczne i diagnostyczne:

  • Zabiegi chirurgiczne: szczególnie te związane z jamą brzuszną, urologiczne czy stomatologiczne.
  • Cewnikowanie: wprowadzenie cewnika, np. do pęcherza moczowego czy żyły centralnej, może być źródłem infekcji i bakteriemii.
  • Badania stomatologiczne: ekstrakcje zębów, czyszczenie przyzębia, które mogą prowadzić do przejściowej bakteriemii.
  • Urazy i rany: Otwarte rany, oparzenia lub inne uszkodzenia skóry mogą być miejscem, z którego bakterie dostają się do krwi.
  • Zakażenia odcewnikowe: Cewniki dożylnie wprowadzone na dłuższy czas są częstym źródłem bakteriemii, szczególnie u pacjentów hospitalizowanych.
  • Choroby przewlekłe: Choroby takie jak cukrzyca, które osłabiają układ odpornościowy, mogą zwiększać ryzyko bakteriemii.

Objawy:

Objawy bakteriemii mogą być niespecyficzne lub w ogóle nie występować, szczególnie jeśli jest to bakteriemia przejściowa. Typowe objawy mogą obejmować:

  • Gorączka i dreszcze: Są one często pierwszymi objawami bakteriemii.
  • Złe samopoczucie i osłabienie: Uogólnione poczucie zmęczenia i dyskomfortu.
  • Przyspieszona akcja serca i przyspieszone oddychanie: Mogą pojawić się w wyniku reakcji organizmu na bakterie we krwi.
  • Niskie ciśnienie krwi: W przypadku poważnej bakteriemii może dojść do obniżenia ciśnienia krwi, co może prowadzić do sepsy.


Diagnostyka:
  • Posiewy krwi: Podstawowym testem diagnostycznym jest wykonanie posiewu krwi, który pozwala wykryć obecność i rodzaj bakterii, a także określić ich wrażliwość na antybiotyki. Najczęściej pobiera się dwie lub trzy próbki krwi w odstępach czasowych, aby zwiększyć szanse wykrycia bakterii.
  • Badania laboratoryjne: Można również wykonać dodatkowe badania laboratoryjne, takie jak oznaczenie parametrów stanu zapalnego (CRP, leukocytoza), aby ocenić ogólny stan pacjenta.
  • Badania obrazowe: Jeśli podejrzewa się, że bakteriemia ma źródło w konkretnej lokalizacji (np. ropień, zapalenie płuc), mogą być wskazane badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa (CT) lub ultrasonografia (USG).


Leczenie:

Leczenie bakteriemii polega przede wszystkim na zastosowaniu antybiotyków. Wybór antybiotyku zależy od rodzaju bakterii, które zostały zidentyfikowane w posiewie krwi, a także od ich wrażliwości na leki. W cięższych przypadkach, takich jak sepsa, konieczne może być leczenie w warunkach intensywnej terapii, aby zapewnić wsparcie krążeniowo-oddechowe i kontrolować parametry życiowe pacjenta.

  • Antybiotykoterapia empirystyczna: Na początku, przed poznaniem wyników posiewów, może zostać zastosowane leczenie empiryczne (antybiotyki o szerokim spektrum).
  • Usunięcie źródła zakażenia: W przypadku zakażeń związanych z obecnością cewników lub innych obcych ciał, usunięcie źródła jest kluczowe.