cynk_admed

Cynk jest mikroelementem, który występuje w organizmie w niewielkich ilościach, jednak ma znaczący wpływ na jego funkcjonowanie. Duża ilość procesów, w których bierze udział, sprawia że jego niedobory mogą się negatywnie przekładać na zdrowie.

 

Jakie funkcje w organizmie pełni cynk?

Cynk jest niezbędny dla człowieka już od momentu narodzin. Jego najważniejsze funkcje to:

  • Cynk działa przeciwzapalnie, chroni naczynia krwionośne, a także minimalizuje stres oksydacyjny, chroniąc DNA;
  • Strażnik odporności jako modulator produkcji przeciwciał i cytokin, działa silnie przeciwwirusowo. Aktywuje też komórki, które mają udział w zwalczaniu infekcji wirusowych, bakteryjnych oraz pasożytniczych;
  • Przyczynia się do dobrego stanu skóry, włosów i paznokci, zwłaszcza w przypadku skóry przetłuszczającej się ze skłonnością do trądziku. Włosy i paznokcie utrzymują się w dobrym stanie gdy podaż cynku jest na właściwym poziomie;
  • Cynk wpływa na regulację gospodarki hormonalnej, u mężczyzn zwiększa poziom testosteronu, co przyczynia się do poprawy płodności, natomiast u kobiet wpływa na produkcję estrogenu i progesteronu. Dodatkowo cynk bierze udział w pracy trzustki, biorąc udział w regulacji poziomu insuliny – zarówno jej wydzielaniu, jak również magazynowaniu, wzmacnia jej działanie w komórkach co może uchronić przed insulino opornością a także cukrzycą. Ponadto cynk przyczynia się do właściwego wytwarzania hormonów tarczycy – jego niedobór może powodować niedoczynność tarczycy;
  • Cynk wspomaga regenerację mięśni po wysiłku;
  • Cynk wspomaga procesy koncentracji i zapamiętywania.

 

Jakie są objawy niedoboru cynku?

Człowiek przyswaja cynk z pożywienia, jednak mogą zachodzić sytuacje gdy nie zaspokajamy całej jego podaży z diety. Niektóre procesy i stany mogą wpływać na jego zmniejszone wchłanianie:

  • Interakcje z innymi pierwiastkami;
  • Źle zbilansowana dieta;
  • Upośledzenie wchłaniania składników odżywczych;
  • Dieta wegetariańska, wegańska lub restrykcyjna (odchudzająca).


Do najczęstszych objawów niedoborów cynku należą:

  • Brak apetytu oraz biegunki;
  • Łuszczycopodobne zmiany skóry u dzieci, rumień i inne nieprawidłowości skórne u dorosłych;
  • Wypadanie włosów;
  • Obniżona odporność;
  • Zaburzenie smaku i węchu;
  • Rozdrażnienie, nadmierna nerwowość;
  • Rozwój depresji i innych zaburzeń psychicznych;
  • Rozwój chorób sercowo – naczyniowych;
  • Zahamowanie wzrostu i rozwoju płciowego u dzieci;
  • Problemy z funkcjonowaniem trzustki.

 

W jakim pożywieniu występuje cynk?

Cynk jest mikroelementem występującym w największej ilości w produktach pochodzenia zwierzęcego, niektóre produkty pochodzenia roślinnego także zawierają sporą jego ilość. Dodatkowo obecność białka zwierzęcego przyczynia się do lepszego wchłaniania cynku z pokarmu, a z drugiej strony fityniany występujące w pokarmach roślinnych wiążąc cynk, zmniejszają jego wchłanianie. Podobnie działa kawa, produkty o wysokiej zawartości żelaza i kazeina pochodząca z mleka, dlatego warto ta komponować posiłki aby uniknąć niekorzystnych połączeń. Do produktów spożywczych zawierających największe ilości cynku nalezą:

  • Mięso, w tym wątróbka;
  • Ostrygi;
  • Krewetki;
  • Kraby;
  • Ryby;
  • Sery żółte;
  • Jaja;
  • Kasza gryczana;
  • Pestki dyni;
  • Nasiona słonecznika.

W razie wystąpienia niedoborów cynku, zaleca się jego suplementację.