Pierwsze zdjęcie dzieciątka - co na nim widać?
Dla każdej przyszłej matki oraz każdego przyszłego ojca, zobaczenie pierwszego zdjęcia ich dziecka jest niezwykle istotne i zostaje na zawsze w pamięci. Nawet jeśli mają kłopoty z odnalezieniem na nim główki, oczu czy innych części ciała swojego maluszka, z pewnością nigdy nie zapomną tego widoku. Dla lekarza prowadzącego ciążę, obraz z badania USG jest cennym źródłem informacji na temat rozwoju ciąży i prawidłowego wzrostu płodu. Dlaczego, kiedy i jak wykonuje się pierwsze badanie USG w czasie ciąży opisujemy w tym artykule. 


Kiedy do ginekologa?


Według standardów opieki okołoporodwej, wydanych przez Ministerstwo Zdrowia, każdej ciężarnej należy wykonać minimum 4 badania USG - między 11. a 14. tygodniem ciąży, drugie – między 18. a 22.,  kolejne między 27. a 32. tygodniem ciąży i ostatnie po 40. tygodniu ciąży. Tyle w kwestii oficjalnych wytycznych, bo w praktyce badanie USG wykonuje się znacznie częsciej.  Pierwsze badanie może zostać wykonane już nawet w 5 tygodniu ciąży. O USG wczesnej ciąży możemy mówić, jeśli badanie zostało wykonane przed 11. tygodniem ciąży. 


Dlaczego jest takie ważne?


Badanie ultrasonograficzne jest całkowicie bezpieczne dla pacjentki i jej dziecka, choć może być nieprzyjemne, szczególnie w przypadku USG przezpochwowego. Należy jednak pozbyć się strachu - nie jest ono bolesne. Może za to dostarczyć bardzo cennych informacji lekarzowi, który dzięki badaniu będzie mógł przekazać pacjentce najlepsze dla niej zalecenia, które pomogą w spokoju przejść jej przez wszystkie 3 trymestry ciąży. 


Co widać w badaniu?


W czasie badania USG, lekarz określa wiek ciąży i przewidywany termin porodu. Może je wyznaczyć na podstawie pomiaru CRL (crown rump lenght) czyli odległości ciemieniowo-siedzeniowej. Jest to pomiar odległości od szczytu głowy dziecka do dolnej granicy pośladków. W momencie kiedy parametr CRL osiągnie 6 mm ( a więc w czasie 6T + 1D ) badanie powinno wykazać obecność FHR, (ang. fetal heart rate) - tętna płodu. Jeżeli w tym czasie jeszcze go nie ma, niestety oznacza to że ciąża się nie rozwija. Tętno płodu pojawia się normalnie już w 5 tygodniu ciąży.

Oprócz tych dwóch kluczowych parametrów, w czasie badania USG lekarz może określić: 
  • wielkość pęcherzyka ciążowego oraz obecność pęcherzyka żółtkowego
  • strukturę trofoblastu
  • budowę narządów płciowych ciężarnej oraz ewentualnych wad rozwojowych
  • stan owodni i kosmówki w przypadku ciąży wielopłodowej

Jak przebiega badanie?


Najczęściej wybieranym rodzajem badania USG u ciężarnej na wczesnym etapie ciąży jest badanie przezpochwowe. Mimo, że już w 9 tygodniu (szczególnie u bardzo szczupłych kobiet) można zobaczyć zarodek nawet przez powłoki brzuszne, to lekarze decydują się na bardziej dokładne obrazowanie, które jest tak samo bezpieczne. Pacjentka jest proszona o zajęcie miejsca na fotelu lub kozetce i ułożenie się w pozycji do badania - na plecach, ze zgiętymi kolanami. Czasami zaleca się również ułożenie zaciśniętych pięści pod pośladkami. Lekarz wprowadza do dróg rodnych kobiety specjalną, podłóżną sondę USG, zabezpieczoną lateksową osłonką.  Pokrywa ją żelem USG który ułatwia przewodzenie ultradźwięków. Badanie trwa kilka a maksymalnie kilkanaście minut. Obraz rejestrowany przez sondę jest na bieżąco wyświetlany na specjalnym monitorze, dzięki czemu pacjentka może obserwować go wspólnie z lekarzem. 


Jak widać, nie ma się czego bać, a uzyskane wyniki mogą uspokoić przyszłą mamę w czasie ciąży oraz przede wszystkim pomóc lekarzowi we właściwym prowadzeniu ciąży, wydawaniu odpowiednich zaleceń i ewentualnie przekonać do zlecenia innych badań, jeśli będą konieczne.