Bronchospazm
Tags
płuca problemy z oddychaniem oskrzela oddychanie astma
Bronchospazm, czyli skurcz oskrzeli, to reakcja organizmu polegająca na nagłym zwężeniu dróg oddechowych w wyniku skurczu mięśni gładkich wokół oskrzeli. Powoduje to ograniczenie przepływu powietrza, co może skutkować trudnościami w oddychaniu. Bronchospazm jest charakterystyczny dla wielu schorzeń, zwłaszcza związanych z układem oddechowym, takich jak astma, POChP, a także może wystąpić jako reakcja na różne bodźce zewnętrzne.


Przyczyny:
  • Astma oskrzelowa – jest to przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych, której objawem jest nadreaktywność oskrzeli, prowadząca do ich skurczu w odpowiedzi na różne bodźce, takie jak pyłki, kurz, czy zimne powietrze.
  • Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – choroba, w której oskrzela są uszkodzone przez długotrwałe narażenie na dym papierosowy lub inne substancje drażniące, co powoduje ich przewlekłe zapalenie i skłonność do skurczów.
  • Infekcje dróg oddechowych – zapalenie płuc, oskrzeli lub przeziębienie może prowadzić do stanu zapalnego i nadwrażliwości oskrzeli, co sprzyja ich skurczom.
  • Alergie – ekspozycja na alergeny, takie jak pyłki, sierść zwierząt czy roztocza, może prowadzić do reakcji immunologicznej i wywołać skurcz oskrzeli u osób z nadwrażliwością.
  • Skurcz oskrzeli wywołany wysiłkiem fizycznym (Exercise-Induced Bronchoconstriction, EIB) – skurcz może wystąpić po intensywnym wysiłku fizycznym, szczególnie w chłodnych lub suchych warunkach.
  • Ekspozycja na drażniące substancje – wdychanie dymu, spalin, chemikaliów lub zimnego powietrza może powodować podrażnienie dróg oddechowych i wywołać skurcz.


Objawy:

  • Duszność – uczucie braku powietrza lub trudności w pełnym oddechu.
  • Świszczący oddech – charakterystyczny dźwięk przypominający gwizd, pojawiający się przy wydechu.
  • Uczucie ucisku w klatce piersiowej – często opisywane jako „ciężar” lub „ścisk” w klatce piersiowej.
  • Kaszel – często suchy i napadowy, nasilający się w nocy lub rano. Może pojawić się również kaszel z wydzieliną.
  • Zmęczenie – trudności w oddychaniu mogą prowadzić do zmęczenia, szczególnie przy długotrwałych problemach z oddychaniem.


Leczenie:

Leki doraźne (rozszerzające oskrzela):

  • Beta2-mimetyki krótko działające (SABA) – leki, takie jak salbutamol, działają szybko, rozszerzając oskrzela i łagodząc objawy skurczu oskrzeli.
  • Leki antycholinergiczne – ipratropium bromek jest przykładem leku, który blokuje działanie acetylocholiny i zapobiega skurczom oskrzeli.

Leki stosowane przewlekle:

  • Glikokortykosteroidy wziewne – leki takie jak budezonid, flutykazon, stosowane regularnie, zmniejszają stan zapalny w oskrzelach i pomagają zapobiegać nawrotom bronchospazmu.
  • Długodziałające beta2-mimetyki (LABA) – salmeterol, formoterol, działają dłużej i stosowane są zwykle w terapii skojarzonej z glikokortykosteroidami.
  • Leki przeciwleukotrienowe – montelukast działa na drodze hamowania leukotrienów, które przyczyniają się do stanu zapalnego i skurczu oskrzeli.
Unikanie czynników wywołujących:

  • Unikanie alergenów – zmniejsza ryzyko skurczu oskrzeli u osób z alergią.
  • Ochrona przed zimnym powietrzem – osłanianie nosa i ust w chłodne dni pomaga uniknąć bronchospazmu.
  • Stopniowe rozgrzewanie się przed ćwiczeniami – zapobiega skurczowi oskrzeli wywołanemu wysiłkiem fizycznym.
  • Rehabilitacja oddechowa – ćwiczenia oddechowe oraz techniki relaksacyjne mogą wspierać leczenie, pomagając w rozluźnieniu dróg oddechowych.
  • Kontrola infekcji – regularne szczepienia przeciwko grypie i pneumokokom mogą zmniejszyć ryzyko infekcji, które mogą nasilić objawy u osób podatnych na bronchospazm.