Bejel
Bejel, znany również jako kiła endemiczna, jest chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterie Treponema pallidum podgatunek endemicum. Bejel jest jedną z odmian tzw. krętkowic, do której należą również kiła i inne tropikalne choroby. W przeciwieństwie do klasycznej kiły, bejel nie jest przenoszony drogą płciową, lecz głównie przez kontakt zainfekowaną skórą, śliną lub przedmiotami codziennego użytku, takimi jak naczynia czy ubrania.


Objawy mogą różnić się w zależności od stadium choroby:

Stadium początkowe:
  • Bezobjawowe lub z łagodnymi objawami, takimi jak lekkie zaczerwienienie i obrzęk w miejscu infekcji.

Stadium wtórne:
  • Powstawanie charakterystycznych, płaskich, białych lub czerwonych wykwitów na błonach śluzowych jamy ustnej, gardła, a czasem również na skórze.
  • Powiększenie węzłów chłonnych.
  • Ból gardła.

Stadium późne:
  • Zniszczenie tkanek, co może prowadzić do deformacji twarzy i nosa.
  • Zakażenie kości.
  • Powikłania neurologiczne.


Diagnostyka:

  • Wywiad i badanie fizykalne: Lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad i badanie fizykalne, zwracając szczególną uwagę na objawy skórne oraz błony śluzowe.
  • Testy serologiczne: Diagnoza bejela opiera się na testach serologicznych, które wykrywają obecność przeciwciał przeciwko Treponema pallidum. Testy te mogą obejmować reakcje Wassermanna (RW), testy VDRL oraz FTA-ABS (Fluorescent Treponemal Antibody Absorption).
  • Badania dodatkowe: W przypadku zaawansowanych stadiów choroby, mogą być wymagane dodatkowe badania obrazowe (np. rentgenowskie) w celu oceny uszkodzeń kości i stawów.

Leczenie:

Antybiotyki: Leczenie bejela polega na podawaniu antybiotyków, najczęściej penicyliny. Penicylina jest skuteczna w eliminacji bakterii Treponema pallidum.


Zapobieganie:

Kluczowym elementem zapobiegania bejelowi jest edukacja społeczna na temat higieny i sposobów przenoszenia choroby. Ważna jest poprawa warunków sanitarnych oraz dostęp do czystej wody. 

Bejel występuje głównie wśród plemion wędrownych w klimacie suchym półpustynnym. Choroba dotyczy głównie dzieci w wieku 2-15 lat.