Zwężenie tętnic szyjnych – cichy zabójca: Co trzeba wiedzieć ?

Tags

Zwężenie tętnic szyjnych, znane również jako stenozę tętnic szyjnych, jest poważnym schorzeniem układu krążenia, które może prowadzić do udaru mózgu. Tętnice szyjne dostarczają krew do mózgu, a ich zwężenie zagraża prawidłowemu przepływowi krwi, co może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. W tym artykule omówimy przyczyny, objawy, metody diagnozy oraz opcje leczenia zwężenia tętnic szyjnych.

Zwężenie tętnic szyjnych najczęściej spowodowane jest przez miażdżycę, proces, w którym blaszki miażdżycowe, składające się z tłuszczów, cholesterolu, wapnia i innych substancji, gromadzą się na ścianach tętnic. Czynniki ryzyka miażdżycy i zwężenia tętnic szyjnych obejmują:

Wysoki poziom cholesterolu - nadmiar cholesterolu LDL we krwi sprzyja tworzeniu się blaszek miażdżycowych.
Nadciśnienie tętnicze - wysokie ciśnienie krwi uszkadza ściany tętnic, co sprzyja miażdżycy.
Palenie tytoniu - dym papierosowy uszkadza naczynia krwionośne i przyspiesza rozwój miażdżycy.
Cukrzyca - wysoki poziom cukru we krwi przyczynia się do uszkodzeń naczyń krwionośnych.
Otyłość i brak aktywności fizycznej - sprzyjają rozwojowi miażdżycy.
Wiek - ryzyko wzrasta z wiekiem.
Historia rodzinna - genetyczne predyspozycje do chorób układu krążenia.

Zwężenie tętnic szyjnych często nie daje wyraźnych objawów na wczesnym etapie. Objawy pojawiają się zwykle, gdy zwężenie jest znaczne lub dochodzi do przejściowego ataku niedokrwiennego (TIA) lub udaru mózgu. Typowe objawy to:

Nagłe osłabienie lub drętwienie twarzy, ramienia lub nogi, zwłaszcza po jednej stronie ciała.
Problemy z mówieniem lub rozumieniem mowy.
Nagłe zaburzenia widzenia w jednym lub obu oczach.
Nagłe zawroty głowy, utrata równowagi lub koordynacji.
Nagły, silny ból głowy bez znanej przyczyny.

Diagnozowanie zwężenia tętnic szyjnych obejmuje kilka kroków:

Badanie fizykalne - osłuchiwanie szyi w poszukiwaniu szmerów świadczących o turbulentnym przepływie krwi przez zwężone tętnice.
Ultrasonografia dopplerowska - badanie ultradźwiękowe pozwalające na ocenę przepływu krwi w tętnicach szyjnych.
Tomografia komputerowa angiografia (CTA) - badanie obrazowe, które dostarcza szczegółowych obrazów tętnic.
Rezonans magnetyczny angiografia (MRA) - podobne do CTA, ale używa fal magnetycznych do obrazowania naczyń krwionośnych.
Angiografia - inwazyjne badanie, które polega na wprowadzeniu cewnika do tętnicy i podaniu środka kontrastowego, aby uzyskać obrazy tętnic.

Leczenie zwężenia tętnic szyjnych zależy od stopnia zwężenia i objawów pacjenta. Obejmuje ono zarówno leczenie zachowawcze, jak i interwencyjne.

Leczenie farmakologiczne

Leki przeciwpłytkowe (np. aspiryna) - zmniejszają ryzyko tworzenia się skrzepów.
Leki obniżające cholesterol (statyny) - zmniejszają poziom cholesterolu LDL i stabilizują blaszki miażdżycowe.
Leki na nadciśnienie - kontrolują ciśnienie krwi.

Zmiany stylu życia

Dieta - zdrowa dieta niskotłuszczowa i bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty i chude białka.
Aktywność fizyczna - regularne ćwiczenia pomagają kontrolować wagę, ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.
Zaprzestanie palenia - palenie jest głównym czynnikiem ryzyka miażdżycy.

Interwencje chirurgiczne

Endarterektomia tętnicy szyjnej (CEA) - chirurgiczne usunięcie blaszek miażdżycowych z tętnicy szyjnej.
Angioplastyka i stentowanie tętnicy szyjnej - małoinwazyjna procedura polegająca na rozszerzeniu zwężonej tętnicy za pomocą balonu i wstawieniu stentu, który utrzymuje tętnicę otwartą.

Zwężenie tętnic szyjnych jest poważnym schorzeniem, które może prowadzić do udaru mózgu, ale dzięki wczesnemu wykrywaniu i leczeniu można znacząco zmniejszyć ryzyko powikłań. Kluczowe jest zrozumienie czynników ryzyka, wczesne rozpoznanie objawów i podjęcie odpowiednich kroków w celu diagnostyki i leczenia. Współczesna medycyna oferuje skuteczne metody zarządzania tym schorzeniem, co pozwala pacjentom na prowadzenie zdrowego i aktywnego życia.