Czym jest udar mózgu ? Jakie są przyczyny?
Tags
wylew udar rozpoznać mózgu jak pomóc jak
Niewątpliwie każdy zna termin "udar mózgu", jednak nie każdy wie czym dokładnie jest i jakie są jego przyczyny. Miliony osób jest sparaliżowanych właśnie z powodu przebytego udaru. Zaraz po raku jest on jednym z najgorszych schorzeń i może doprowadzić do inwalidztwa a nawet śmierci. Udar to stan gdzie szybkie działanie jest niewątpliwie kluczowe i może zapobiec powikłaniom. Ważna jest świadomość tego jakie symptomy powinny nas niepokoić, szczególnie jeśli przebywamy z osobami znajdującymi się w grupie ryzyka.

 

Co to jest udar mózgu ??

 

Udar mózgu występuje, gdy coś blokuje dopływ krwi do części mózgu lub gdy naczynie krwionośne w mózgu pęka co powoduje obumarcie części tego narządu wskutek zatrzymania dopływu krwi do tkanki mózgowej. Udar może spowodować trwałe uszkodzenie tego narządu, długotrwałą niepełnosprawność, a nawet śmierć...

Istnieją 2 główne rodzaje udaru: udar niedokrwienny i udar krwotoczny. Wpływają one na mózg w różny sposób i mogą mieć różne przyczyny.

  • niedokrwienny : stanowi 75 procent przypadków, występuje gdy tętnica dostarczająca krew staje się niedrożna i mózg nie otrzymuje dostatecznej ilości krwi jaką potrzebuje. Zatkanie tętnicy lub jej zwężenie może być spowodowane przez miażdzycę lub zator . Skrzepy krwi zazwyczaj tworzą się w miejscach, gdzie tętnice zostały zwężone lub zablokowane przez złogi tłuszczowe zwane blaszkami Udar ten częściej wystepuje u osób po 55 roku życia

  • krwotoczny - 25 procent przypadków udaru mózgu to udar krwotoczny, powstaje on na skutek pęłknięcia ścian tętnicy mózgowej i wylania się krwi poza te tętnice (potocznie nazywany wylewem). Krew ta niszczy całą okoliczną tkankę nerwową i powoduje ogromny skok ciśnienia węwnątrz czaszki. Występuje on także u osób w młodym wieku. Przyczyną może być niekiedy wada budowy ściany tętnicy.

 

 

Jakie są objawy? Co robić w przypadku ich wystąpienia?

 

Najczęstsze objawy to:

  • charakterystyczne opadnięcie kącika ust po jednej stronie, osoba przechodząca udar może nie być w stanie się uśmiechnąć
  • niedowład kończyny: dolnej lub górnej, co ciekawe po przeciwnej stronie niż ognisko udaru, osoba która przechodzi udar ma znaczne trudności w poruszaniu kończyną, czasami nie jest w stanie się w ogóle poruszyć, dodatkowo może odczuwać drętwienie połowy ciała
  • problemy z widzeniem w jednym oku, podwójne widzenie
  • mowa – niewyraźna, zniekształcona, lub osoba może nie być w stanie w ogole mówić mimo iż wydaje się być przytomną może nie rozumieć co się do niej mowi
  • niezgrabne ruchy, problemy z poruszaniem się
  • ból głowy który pojawia się nagle
  • utrata przytomności całkowita lub zaburzenia

 

Kluczowy jest CZAS !!! NATYCHMIAST JEŻELI zauważymy którykolwiek ze znaków zadzwońmy na pogotowie. Szybkie działanie zwiększa szanse na uratowanie osoby dotkniętej udarem. Jeżeli podejrzewamy u kogoś udar postarajmy się wykonać następujące czynności:

 

  1. uśmiech - czy jedna strona twarzy opada? Poprośmy osobę o uśmiech.
  2. ramiona – czy jedno ramię opada? Poprośmy o podniesienie obydwu ramion.
  3. mowa – czy jest wyraźna, czy dziwna? Poprośmy o powtórzenie prostego zdania.

Nigdy nie czekajmy,  aż objawy ustąpią, liczy się każda sekunda, im dłużej udar jest nieleczony tym większe uszkodzenia mózgu i powikłania.

 

 

Co jest przyczyną udaru??

 

Nasze tętnice mogą naturalnie zwężać się wraz z wiekiem, ale są rzeczy, które niebezpiecznie przyspieszają ten proces.

W wypadku udaru niedokrwiennego są to:

 

  • palenie papierosów
  • wysokie ciśnienie krwi (nadciśnienie)
  • otyłość
  • wysoki poziom cholesterolu
  • cukrzyca
  • nadmierne spożycie alkoholu

Inną możliwą przyczyną udaru niedokrwiennego jest rodzaj nieregularnego rytmu serca zwany migotaniem przedsionków. Może to powodować zakrzepy krwi w sercu, które rozpadają się i trafiają do naczyń krwionośnych zaopatrujących mózg.

 

W wypadku udaru krwotocznego - rzeczy, które zwiększają ryzyko wysokiego ciśnienia krwi obejmują:

 

  • nadwaga
  • picie nadmiernych ilości alkoholu
  • palenie papierosów
  • brak ćwiczeń fizycznych
  • stres

Udar krwotoczny może być również spowodowany pęknięciem balonowatego rozszerzenia naczynia krwionośnego (tętniaka mózgu) lub nieprawidłowo uformowanych naczyń krwionośnych w mózgu. Główną przyczyną udaru krwotocznego jest wysokie ciśnienie krwi, które może osłabić tętnice w mózgu i uczynić je bardziej podatnymi na rozerwanie lub pęknięcie.

 

Powikłania

 

Wszelkie powikłania po przebytym udarze mogą być niekiedy niewielkie, ale też bardzo poważne w zależności od wielkości udaru oraz części mózgu jaka została dotknięta. Komplikacje mogą być fizyczne, ale także psychiczne (depresja), trwałe lub tymczasowe. Każdy udar jest inny. Udar krwotoczny niesie za sobą zazwyczaj większe powikładnia. Powikłania to:

 

  • Zakrzepy krwi lub zakrzepica żył głębokich - szczegolnie gdy po udarze jestesmy unieruchomieni przez długi czas. Skrzep może podrózować przez kwioobieg i spowodować zagrozenie życia. Kiedy jesteś w szpitalu lub unieruchomiony przez długi czas, jesteś narażony na rozwój zakrzepów krwi. W zależności od tego, co spowodowało twój udar, możesz mieć większe ryzyko zakrzepów krwi, lekarz może przepisać leki przeciwzakrzepowe.
  • Depresja lub inne zmiany psychiczne – możemy mieć trudności ze snem i podejmowaniem czynnosci które wczesniej były dla nas przyjemne co niestety może przyczynić się do braku energii, uczucia smutku.
  • Afazja i zaburzenia mowy - w wypadku uszkodzenia czesci mozgu która jest odpowiedzialnaza język co znacznie upośledza porozumiewanie się, także pisanie, czytanie,
  • Mimowolne napięcie mięśni – może pojawić się po udarze lub kilka miesiecy póxniej w iescniach ramion i nog, pomoze fizjoterapeuta, niekiedy lekarz zaleca wstrzyknieie toksyny botulinowej.
  • Przewlekłe bóle głowy – częstsze przy udarze krwotocznym, ponieważ może podrażniać mózg. Nigdy nie stosujmy leków dostępnych bez recepty nie konsultując tego z lekarzem.

 

 

Jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia udaru? 

 

Starajmy się dokonywać dobrych wyborów i dbać o swoje zdrowie, wybierajamy zdrową żywność, dodatkowo:

 

  • Utrzymujmy prawidłową wagę
  • Podejmujmy regularną aktywność fizyczną
  • Nie palmy !
  • Ograniczmy spożywanie alkoholu
  • Sprawdzajmy poziom cholesterolu
  • Kontrolujmy ciśnienie krwi
  • Kontrolujmy ew. cukrzycę

Oczywiście nie ma recepty na całkowite zapobiegnięcie udarom, ponieważ są rzeczy które zwiększają jego ryzyko a na które nie mamy wpływu takie jak:

  • wiek (bardziej narażone są osoby po 55 roku życia, ale mimo wszystko 1 na 4 udary zdarza się u osob młodych)
  • predyspozycje genetyczne (ryzyko jest większe gdy w rodzinie występował udar)
  • już przeszliśmy udar – jeśli wcześniej miałeś udar, przejściowy atak niedokrwienny (TIA) lub zawał serca, ryzyko kolejnegoo udaru jest wyższe.



Jednak każda zmiana stylu życia na zdrowszy będzie dla nas dobrym wyborem. Profilaktyką jest oczywiście wczesne wykrycie i skuteczne leczenie chorób przyczyniających się do udaru jak np. cukrzycza, miażdzyca. Dbajmy o siebie i badajmy się regularnie.