Żółtaczka typ B i C - objawy i leczenie

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B)

Objawy WZW B

WZW B może występować zarówno w formie ostrej, jak i przewlekłej. Objawy mogą się pojawić od kilku tygodni do nawet sześciu miesięcy po zakażeniu.

Ostra faza:
- Żółtaczka – zażółcenie skóry i białek oczu, które pojawia się, gdy wątroba nie może prawidłowo przetwarzać bilirubiny.
- Zmęczenie – ogólne osłabienie i brak energii.
- Ból brzucha – szczególnie w okolicy prawego podżebrza, gdzie znajduje się wątroba.
- Ciemny mocz – wynik podwyższonego poziomu bilirubiny we krwi.
- Jasne stolce – objaw problemów z przepływem żółci.
- Gorączka – podwyższona temperatura ciała.
- Nudności, wymioty i utrata apetytu.
- Bóle stawów i mięśni.
Przewlekłe WZW B: W przewlekłej postaci choroby objawy mogą być łagodne lub w ogóle nie występować przez wiele lat. Jednak przewlekłe zapalenie wątroby może prowadzić do poważnych uszkodzeń, takich jak marskość wątroby czy rak wątrobowokomórkowy.

Leczenie WZW B

Leczenie WZW B zależy od tego, czy choroba ma charakter ostry, czy przewlekły:

Ostra faza:
- Ostra postać WZW B zazwyczaj nie wymaga specjalistycznego leczenia, ponieważ większość pacjentów samoistnie zdrowieje. Kluczowe jest wsparcie organizmu poprzez odpoczynek, zdrową dietę oraz unikanie alkoholu, który może dodatkowo obciążać wątrobę.
Przewlekła faza:
- W przewlekłym WZW B lekarze mogą przepisać leki antywirusowe, takie jak entekawir czy tenofowir, które mają na celu zahamowanie namnażania się wirusa oraz zmniejszenie ryzyka uszkodzenia wątroby.
- Regularne badania wątroby i monitorowanie poziomu wirusa we krwi są kluczowe, aby zapobiec progresji choroby do marskości czy raka wątroby.
- W niektórych przypadkach stosuje się przeszczep wątroby, jeśli doszło do jej poważnych uszkodzeń.

Profilaktyka WZW B

Najskuteczniejszą metodą zapobiegania WZW B jest szczepienie. Szczepionka przeciwko WZW B jest powszechnie dostępna i zalecana dla noworodków, dzieci oraz osób dorosłych, które mogą być narażone na kontakt z wirusem, np. pracowników służby zdrowia, osób podróżujących do krajów o wysokiej zachorowalności na WZW B czy osób mających wielu partnerów seksualnych.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C)

Objawy WZW C

Podobnie jak w przypadku WZW B, wirusowe zapalenie wątroby typu C również może występować w dwóch formach: ostrej i przewlekłej. Jednak w WZW C objawy ostrej infekcji są rzadko zauważalne, a większość przypadków rozwija się w sposób skryty.

Ostra faza:
- Ostra infekcja WZW C często przebiega bezobjawowo lub z bardzo łagodnymi objawami, które mogą obejmować:
  - Zmęczenie,
  - Bóle mięśni i stawów,
  - Nudności i wymioty,
  - Gorączkę,
  - Ciemny mocz i jasne stolce,
  - Żółtaczkę.
Przewlekłe WZW C: Przewlekłe zapalenie wątroby typu C rozwija się u około 70-85% zakażonych i może przez wiele lat nie dawać żadnych objawów. Gdy jednak wystąpią, są one często związane z poważnym uszkodzeniem wątroby:
- Zażółcenie skóry (żółtaczka),
- Zmęczenie,
- Ból w okolicy wątroby,
- Świąd skóry,
- Obrzęki nóg i stóp,
- Krwawienia z nosa i dziąseł,
- Objawy związane z marskością wątroby (np. wodobrzusze).

Leczenie WZW C

Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C przeszło ogromną rewolucję w ostatnich latach, co umożliwiło całkowite wyleczenie większości pacjentów.

Leki przeciwwirusowe:
- Leczenie WZW C opiera się głównie na stosowaniu nowoczesnych leków przeciwwirusowych, takich jak sofosbuwir, ledipaswir, glekaprewir czy pibrentaswir, które w większości przypadków prowadzą do wyleczenia pacjenta w ciągu 8-12 tygodni terapii.
- Terapia jest zwykle dobrze tolerowana i ma niewiele skutków ubocznych, a jej skuteczność wynosi ponad 95%.
Monitorowanie zdrowia wątroby:
- Nawet po wyleczeniu WZW C, pacjenci powinni regularnie monitorować stan wątroby, szczególnie jeśli doszło już do jej uszkodzeń, aby zapobiec dalszym komplikacjom, takim jak marskość czy rak wątrobowokomórkowy.

Profilaktyka WZW C

Obecnie nie istnieje szczepionka przeciwko WZW C, dlatego kluczowe znaczenie mają działania profilaktyczne, takie jak:

Unikanie kontaktu z zainfekowaną krwią (np. poprzez stosowanie jednorazowych igieł, unikanie wspólnych narzędzi kosmetycznych czy tatuażowych),
Stosowanie prezerwatyw podczas kontaktów seksualnych z osobami o nieznanym statusie zdrowotnym,
Zwiększona ostrożność w przypadku procedur medycznych i kosmetycznych, które mogą wiązać się z naruszeniem ciągłości skóry.

Różnice między WZW B a WZW C

Chociaż zarówno WZW B, jak i WZW C atakują wątrobę, istnieją między nimi istotne różnice:

Szczepienie: Istnieje szczepionka na WZW B, ale brak jej dla WZW C.
Przewlekłość: Większość zakażeń WZW B u dorosłych ustępuje samoistnie, natomiast WZW C ma tendencję do przewlekłego przebiegu.
Leczenie: W przypadku WZW C współczesne terapie mogą całkowicie wyleczyć infekcję, podczas gdy WZW B można kontrolować, ale wyleczenie jest trudniejsze.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C to poważne choroby wątroby, które mogą prowadzić do trwałych uszkodzeń tego narządu, a nawet do rozwoju marskości czy raka wątrobowokomórkowego. WZW B można skutecznie zapobiegać dzięki szczepieniom, natomiast WZW C, choć nie posiada szczepionki, może być w większości przypadków całkowicie wyleczone dzięki nowoczesnym lekom przeciwwirusowym. Kluczowa jest wczesna diagnoza, odpowiednie leczenie oraz profilaktyka, aby zminimalizować ryzyko powikłań i dalszego przenoszenia wirusa.