Zapalenie wsierdzia – cichy wróg serca
Zapalenie wsierdzia jest poważnym schorzeniem serca, które polega na zapaleniu wewnętrznej wyściółki serca, zwanej wsierdziem. To rzadkie, ale potencjalnie śmiertelne schorzenie, które wymaga natychmiastowej diagnozy i leczenia.

Zapalenie wsierdzia najczęściej jest wywołane przez infekcję bakteryjną. Bakterie dostają się do krwiobiegu i osadzają się na zastawkach serca lub uszkodzonej tkance serca. Najczęściej odpowiedzialne są za to bakterie, takie jak:
  • Staphylococcus aureus - bakteria powszechnie występująca na skórze i błonach śluzowych.
  • Streptococcus viridans - bakteria znajdująca się w jamie ustnej.
  • Enterococcus - bakteria obecna w jelitach.
Inne czynniki ryzyka obejmują:
  • Zakażenia skóry, dziąseł lub zębów.
  • Inwazyjne procedury medyczne, takie jak cewnikowanie serca czy zabiegi stomatologiczne.
  • Narkotyki dożylne.
  • Osłabienie układu odpornościowego.
Objawy zapalenia wsierdzia mogą być niespecyficzne i różnorodne, co może utrudniać wczesną diagnozę. Objawy te mogą rozwijać się powoli (przewlekłe zapalenie wsierdzia) lub nagle (ostre zapalenie wsierdzia). W każdym przypadku, zapalenie wsierdzia jest stanem poważnym, wymagającym natychmiastowej interwencji medycznej. Najczęstsze objawy to:
  • Gorączka i dreszcze.
  • Zmęczenie i osłabienie.
  • Ból w klatce piersiowej.
  • Duszność.
  • Bóle stawów i mięśni.
  • Nocne poty.
  • Krwawe wybroczyny na skórze lub pod paznokciami.
  • Powiększenie śledziony.
Diagnozowanie zapalenia wsierdzia wymaga szczegółowych badań, ponieważ objawy mogą przypominać inne schorzenia. Diagnostyka zazwyczaj obejmuje badania krwi, echokardiografię oraz inne testy obrazowe i laboratoryjne, które pomagają potwierdzić diagnozę i zidentyfikować przyczynę infekcji. Najważniejsze kroki diagnostyczne to:
  • Badanie fizykalne - obejmuje osłuchiwanie serca pod kątem szmerów sercowych.
  • Badania krwi - mające na celu identyfikację bakterii w krwi.
  • Echokardiografia - badanie ultrasonograficzne serca pozwalające na zobrazowanie struktur serca i wykrycie ewentualnych uszkodzeń.
  • EKG - badanie elektrokardiograficzne rejestrujące aktywność elektryczną serca.
  • Badania obrazowe - takie jak tomografia komputerowa (CT) czy rezonans magnetyczny (MRI), mogą być stosowane do wykrywania powikłań zapalenia wsierdzia.
Leczenie zapalenia wsierdzia jest złożone i często wymaga hospitalizacji. Główne metody leczenia obejmują:
  • Antybiotyki - długotrwała terapia antybiotykowa podawana dożylnie jest podstawą leczenia. Rodzaj antybiotyku zależy od rodzaju bakterii wywołującej infekcję.
  • Operacja - może być konieczna w przypadku poważnych uszkodzeń zastawek serca lub jeśli infekcja nie reaguje na leczenie antybiotykami. Zabieg może obejmować naprawę lub wymianę uszkodzonej zastawki.
  • Leczenie wspomagające - obejmuje leki wspomagające pracę serca i zmniejszające objawy, takie jak leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe.
Zapobieganie zapaleniu wsierdzia jest kluczowe, zwłaszcza u osób z grupy ryzyka. Do najważniejszych działań profilaktycznych należą:
  • Regularna higiena jamy ustnej i wizyty kontrolne u dentysty.
  • Szybkie leczenie wszelkich infekcji skóry i dziąseł.
  • Unikanie narkotyków dożylnych.
  • Stosowanie profilaktyki antybiotykowej przed zabiegami stomatologicznymi lub innymi inwazyjnymi procedurami medycznymi u osób z wysokim ryzykiem.
Zapalenie wsierdzia to poważne schorzenie wymagające natychmiastowej diagnozy i leczenia. Pomimo swojej rzadkości, nieleczone może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci. Kluczowe jest wczesne wykrycie objawów, dokładna diagnoza oraz odpowiednie leczenie antybiotykami lub chirurgiczne. Profilaktyka, zwłaszcza u osób z grupy ryzyka, może znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia tego schorzenia.