Echokardiografia czyli w skrócie echo serca. Co to za badanie?
Echokardiogram lub echo serca. O co chodzi w tym badaniu?
Echokardiografia - czyli echokardiografia przezklatkowa, przezprzełykowa lub dopplerowska - to metoda badania serca wykorzystująca zjawisko echokardiografii (USG). Echokardiogram to nieinwazyjne badanie, które pozwala ocenić budowę i funkcję zastawek serca, zmierzyć wielkość i funkcję komór serca oraz zdiagnozować wady serca. Co to jest echokardiogram? Jakie są wskazania do badania? Jak się do niego przygotować?


Echokardiogram jest po elektrokardiogramie najważniejszym badaniem w pracy kardiologów i kardiochirurgów. Można go powtarzać wiele razy, a co najważniejsze, nie ma skutków ubocznych. Najczęstszym rodzajem echokardiogramu jest echokardiogram przezklatkowy (TTE). W razie wątpliwości po badaniu przezklatkowym można wykonać echokardiogram przezprzełykowy (TEE).
Echokardiografia tkankowa Dopplera jest natomiast nową techniką echokardiograficzną stosowaną w diagnostyce chorób serca.

Echokardiografia (Echo Serca) - Wskazania do badania

Wskazaniami do echokardiografii są poważne schorzenia takie jak:
choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa),
zawał mięśnia sercowego,
zapalenie mięśnia sercowego,
zapalenie wsierdzia,
choroba zakrzepowo-zatorowa itp.

Najczęściej badanie wykonuje się przez klatkę piersiową (tzw. przezklatkowe). Wskazane jest przy chorobach niedokrwiennych i ich powikłaniach w postaci niedokrwienia lub zawału mięśnia sercowego. Pozwala ocenić postęp choroby oraz monitorować jej przebieg i efekt leczenia. Dotyczy to również nadciśnienia, jednej z najczęstszych i najbardziej podstępnych chorób cywilizacyjnych. Echokardiografia jest nieocenionym badaniem w diagnostyce wrodzonych i nabytych wad serca, ocenie pooperacyjnej wszczepionych zastawek, bajpasów i innych zabiegów.

Echo serca może również pomóc w określeniu przyczyny szmerów serca, niemiarowości lub niewyjaśnionych bólów w klatce piersiowej.
Jest niezastąpiony w obserwacji:
niedokrwiennej niewydolności serca,
niewydolności zapalnej,
niewydolności metabolicznej
w innych chorobach mięśnia sercowego oraz chorobie osierdzia lub wsierdzia.
Pozwala również na ocenę nieprawidłowości strukturalnych lub czynnościowych dużych naczyń tętniczych lub żylnych. Innym wskazaniem do echokardiografii jest podejrzenie nadciśnienia płucnego. Badanie to pozwala na rozpoznanie wrodzonych wad serca jako przyczyny nadciśnienia płucnego oraz ocenę rokowania.

Echokardiografia przezprzełykowa jest wskazana u pacjentów z nieodpowiednimi i niewyraźnymi obrazami przezklatkowymi oraz u pacjentów z podejrzeniem rozwarstwienia aorty, skrzepliny wewnątrzsercowej, zapalenia wsierdzia i nieprawidłowo działających protez zastawek.

Echokardiogram (echo serca) – jak się przygotować?

Echokardiografia przezklatkowa nie wymaga specjalnego przygotowania. Jednak wcześniej należy wykonać wstępne badanie kardiologiczne, w tym elektrokardiogram i prześwietlenie klatki piersiowej. Wyniki tych badań należy zgłosić lekarzowi, który wykonywał echokardiogram. Z kolei echokardiografia przezprzełykowa powinna być zgłaszana na pusty żołądek.
Opis badania wraz ze zdjęciami może być przekazany pacjentowi w formie pisemnej, na płycie lub innym nośniku danych. Wszystko zależy od możliwości laboratorium wykonującego badanie.

Echokardiogram (echo serca) - procedura echokardiografia przezklatkowa
Pacjent zostanie poproszony o zdjęcie ubrania od pasa w górę i położenie się na plecach na kanapie. Lekarze pokrywają skórę specjalnym żelem i umieszczają aparat nad ciałem.
Głowica emituje fale dźwiękowe i pochłania powracające echa. Dlatego na monitorze widać wszelkie zmiany w budowie serca i nieprawidłowości w jego pracy. Echokardiogram można również wykonać za pomocą środka kontrastowego, który jest wstrzykiwany do żyły pacjenta podczas echokardiogramu. Kontrast pomaga lepiej zobrazować serce.

Echokardiografia przezprzełykowa
Echokardiografia przezprzełykowa stanowi uzupełnienie badania przezklatkowego. W takim przypadku pacjentowi podaje się znieczulenie miejscowe. W takiej sytuacji należy być naczczo. Lekarz poda środek uspokajający (a czasem znieczulenie ogólne u dzieci). Następnie wprowadza specjalną sondę o małej średnicy (około 1 centymetra) do przełyku, aż do poziomu serca. W ten sposób można dokładniej obserwowac struktury serca.

Echokardiografia tkankowa Dopplera
Pacjenci, u których dwuwymiarowe badanie i zwykłe obrazy w skali szarości nie dają całkowicie wyraźnego obrazu powinni mieć przeprowadzone badanie Dopplera.