zapalenie_układu_moczowego_u_dzieci_admed

Zapalenie układu moczowego (ZUM) u dzieci jest przypadłością bardzo częstą, charakteryzująca się obecnością bakterii w drogach moczowych. Często u dzieci młodszych objawy ZUM mogą nie być jednoznaczne, zwłaszcza dla młodych rodziców.

 

Objawy zapalenia układu moczowego u dzieci

W zależności od wieku, objawy różnią się między sobą. U niemowląt objawy mogą przybrać następującą postać:

  • Gorączka,
  • Płacz w trakcie oddawania moczu,
  • Nadmierna senność,
  • Wymioty,
  • Brak apetytu,
  • Zmiana zapachu, barwy i przejrzystości moczu.

 

Starsze dzieci sygnalizują dodatkowe objawy takie jak:

  • Pieczenie i ból w czasie oddawania moczu,
  • Bóle brzucha,
  • Nagłe parcie na mocz,
  • Częste oddawanie moczu.

 

Ponieważ objawy, zwłaszcza u niemowląt, są niespecyficzne, przy wystąpienie gorączki niewiadomego pochodzenia, bez dodatkowych objawów (w postaci kaszlu, kataru), należy zawsze wykonać badanie ogólne moczu dziecka. W przypadku gdy badanie potwierdzi zakażenie, lekarz zleca wykonanie posiewu moczu. Jeśli infekcja nie zostanie prawidłowo zdiagnozowana i wyleczona, bakterie mogą przedostać się poza układ moczowy, powodując urosepsę.

 

Przyczyny zakażeń układu moczowego u dzieci

Bakterią wywołującą zakażenie dróg moczowych u dzieci jest najczęściej Escherichia coli, naturalnie bytująca w okrężnicy. U niemowląt droga zakażenia jest bardzo prosta a wszystko dzieje się w pieluszce. Nie oznacza to, że każde pieluchowane dziecko będzie miało zakażenie dróg moczowych, jednak nie da się ukryć, że ryzyko znacząco wzrasta w stosunku do dzieci starszych, już odpieluchowanych. Do pozostałych czynników ryzyka wystąpienia ZUM u dzieci są:

  • Wada wrodzona w układzie moczowym,
  • Cewnikowanie pęcherza,
  • Zaburzenia oddawania moczu,
  • Zaparcia.



Jak pobrać mocz niemowlęciu?

O ile pobranie moczu na badanie ogólne można przeprowadzić dowolną metodą (także w woreczka), tak do wykonania posiewu mocz musi być pobrany ze środkowego strumienia do jałowego pojemnika. W domowych warunkach może to stanowić nie lada wyzwanie ale i na to są sposoby. Niemowlę należy najpierw dokładnie umyć w okolicach krocza. Najlepiej czekać na mikcję u niemowlęcia po posiłku, możemy w tym celu puścić wodę w kranie (szum wody pobudza chęć oddania moczu), lub trzymając dziecko, zmoczyć jego stópki. Pobrany mocz należy jak najszybciej oddać do laboratorium (najlepiej w ciągu godziny).

 

Leczenie zakażenia układu moczowego

Na podstawie wyników wykonanych badań, lekarz zaleca odpowiedni lek i czas leczenia. Niemowlęta, które nie ukończyły 3 miesiąca życia, najczęściej są hospitalizowane a leczenie odbywa się drogą dożylną.

Dodatkowo, poza rutynowym leczeniem, części dzieci zaleca się wykonanie USG pęcherza moczowego:

  • Wszystkie dzieci poniżej 2 roku życia,
  • Dzieci u których ZUM wystąpiło po raz kolejny,
  • Dzieci znajdujące się w ciężkim ogólnym stanie,
  • Dzieci z wadami układu moczowego,
  • Zapalenie układu moczowego przez inna bakterię niż E. coli,
  • Posocznica (sepsa),
  • Brak poprawy po wdrożeniu leczenia po 48 godzinach.


Do szerszej diagnostyki w uzasadnionych przypadkach stosuje się Cystouretrografię fikcyjną (badanie radiologiczne z podanie kontrastu mające wykryć refluks moczu) i Scyntygrafię dynamiczną (ocenia stan narządów po przejściu śródmiąższowego zapalenia nerek).

Profilaktyka zapalenia układu moczowego u dzieci

Szacuje się, że u co 3 dziecka, które przeszło ZUM, infekcja pojawi się ponownie. Dlatego bardzo ważna jest profilaktyka i wprowadzenie nawyków, które pozwolą zmniejszyć ryzyko ponownego zachorowania. Dlatego już od najmłodszych lat ważne jest zwracanie uwagi na nastepujące aspekty:

  • Budowanie u dziecka prawidłowych nawyków higienicznych,
  • Zwracanie uwagi na właściwa dietę, która zapobiegnie zaparciom,
  • Picie odpowiedniej ilości płynów,
  • Nie wstrzymywanie moczu i regularne opróżnianie pęcherza.