Technika pobierania krwi żylnej metodą próżniową
Tags
pobranie morfologia metoda próżniowa krew żylna

Pobieranie krwi żylnej jest jedną z najczęściej wykonywanych procedur diagnostycznych w medycynie. Krew pobierana z żył stanowi materiał do badań laboratoryjnych, które dostarczają cennych informacji o stanie zdrowia pacjenta. Jedną z najczęściej stosowanych metod pobierania krwi żylnej jest metoda próżniowa. Dzięki niej można uzyskać odpowiednią ilość krwi w szybki i bezpieczny sposób, minimalizując ryzyko kontaminacji próbki. Poniżej opisano technikę pobierania krwi żylnej metodą próżniową, krok po kroku, z uwzględnieniem najważniejszych zasad postępowania.

Przygotowanie do pobrania krwi

  1. Zgromadzenie niezbędnych materiałów:

    • System próżniowy (igła, holder – uchwyt, probówki próżniowe),
    • Rękawiczki jednorazowe,
    • Środek dezynfekujący do skóry (np. spirytus 70%),
    • Gazik lub wacik,
    • Staza (opaska uciskowa),
    • Plaster lub bandaż,
    • Odpowiedni pojemnik na odpady medyczne.

  2. Weryfikacja danych pacjenta: Przed pobraniem krwi należy upewnić się, że pacjent jest prawidłowo zidentyfikowany. W szpitalach często sprawdza się to poprzez pytanie o imię i nazwisko lub poprzez weryfikację opaski identyfikacyjnej.

  3. Zastosowanie zasad aseptyki: Aby zminimalizować ryzyko zakażeń, należy przestrzegać zasad aseptyki. Ważnym elementem jest dokładne umycie rąk przez osobę pobierającą krew oraz stosowanie rękawiczek jednorazowych.

Procedura pobierania krwi żylnej metodą próżniową

  1. Wybranie odpowiedniego miejsca pobrania: Najczęściej krew pobierana jest z żyły odłokciowej, która znajduje się w zgięciu łokcia. Alternatywnie można pobrać krew z innych żył przedramienia lub grzbietu ręki. Przed przystąpieniem do pobierania należy ocenić dostępność żył, zwracając uwagę na ich grubość i widoczność.

  2. Założenie stazy: Opaska uciskowa (staza) powinna zostać założona na ramię, około 7-10 cm powyżej miejsca wkłucia. Staza zwiększa ciśnienie w żyłach, co powoduje ich lepszą widoczność i ułatwia wprowadzenie igły. Ważne jest, aby staza nie była założona zbyt długo, aby uniknąć hemolizy (rozpadu krwinek czerwonych), co mogłoby wpłynąć na wynik badania.

  3. Dezynfekcja miejsca wkłucia: Miejsce wkłucia należy dokładnie zdezynfekować środkiem antyseptycznym, takim jak spirytus 70%. Należy unikać dotykania zdezynfekowanej skóry, aby nie zanieczyścić miejsca pobrania.

  4. Przygotowanie systemu próżniowego:

    • Igła jest zamocowana w holderze (uchwycie). Ważne jest, aby igła była sterylna i odpowiednio dobrana pod względem wielkości.
    • Probówki próżniowe są gotowe do włożenia do holdera, ale nie powinny być wstępnie podłączone do igły, aby nie doszło do przypadkowego pobrania próżni i uszkodzenia próbki.

  5. Wprowadzenie igły do żyły: Po zdezynfekowaniu skóry i założeniu rękawiczek, należy wykonać wkłucie. Igłę wprowadza się pod kątem około 30 stopni w kierunku żyły, pamiętając o tym, aby igła była skierowana zgodnie z przepływem krwi (czyli w stronę serca). Prawidłowe wkłucie jest sygnalizowane napływem krwi do igły.

  6. Pobranie krwi: Kiedy igła jest prawidłowo wprowadzona do żyły, do holdera należy podłączyć probówkę próżniową. System próżniowy automatycznie pobiera odpowiednią ilość krwi do probówki. W zależności od potrzeb diagnostycznych pobiera się jedną lub więcej probówek (każda probówka ma różne oznaczenie, zależnie od rodzaju badania).

  7. Zakończenie pobrania:

    • Po pobraniu odpowiedniej ilości krwi należy odłączyć probówkę i natychmiast lekko wstrząsnąć (zgodnie z zaleceniami dla danego rodzaju probówki), aby wymieszać krew z odczynnikiem.
    • Staza powinna zostać zdjęta przed wyjęciem igły, aby zapobiec nagłemu wzrostowi ciśnienia w żyle.

  8. Wyjęcie igły i zabezpieczenie miejsca wkłucia: Po pobraniu krwi igłę należy ostrożnie wyjąć, a na miejsce wkłucia natychmiast nałożyć wacik lub gazik, uciskając przez kilka minut, aby zatrzymać krwawienie. Pacjent może pomóc, delikatnie przytrzymując miejsce wkłucia. Następnie można założyć plaster lub bandaż.

Zakończenie procedury i postępowanie z materiałem

  1. Utylizacja odpadów: Zużytą igłę, holder oraz inne jednorazowe materiały należy bezpiecznie wyrzucić do pojemnika na odpady medyczne. Nie wolno używać igły wielokrotnie, ponieważ może to stanowić zagrożenie dla zdrowia.

  2. Opisanie probówek: Każda probówka powinna być odpowiednio oznaczona, aby uniknąć pomyłek podczas analizy laboratoryjnej. Zazwyczaj opisuje się probówki imieniem i nazwiskiem pacjenta, numerem PESEL, datą i godziną pobrania, a także rodzajem badania.

  3. Dostarczanie próbki do laboratorium: Pobraną krew należy jak najszybciej dostarczyć do laboratorium, aby wyniki badań były wiarygodne. W niektórych przypadkach próbki mogą wymagać specjalnych warunków przechowywania, np. w lodówce.

Czynniki wpływające na dokładność wyników

Kilka czynników może wpłynąć na jakość próbki krwi i tym samym na wynik badań:

  • Nadmierne użycie stazy: Zbyt długie utrzymanie stazy może prowadzić do hemolizy, co może zniekształcić wyniki niektórych badań.
  • Niewłaściwa technika mieszania probówek: Zbyt intensywne wstrząsanie probówki po pobraniu krwi może uszkodzić krwinki czerwone.
  • Brak odpowiedniej dezynfekcji miejsca wkłucia: Może prowadzić do zanieczyszczenia próbki lub nawet zakażenia pacjenta.

Pobieranie krwi żylnej metodą próżniową to bezpieczna, szybka i skuteczna metoda uzyskiwania próbek krwi do badań laboratoryjnych. Dzięki zastosowaniu próżni i zamkniętego systemu, metoda ta minimalizuje ryzyko kontaminacji i uszkodzenia próbki. Ważne jest, aby przestrzegać zasad aseptyki, prawidłowo przygotować się do zabiegu i przeprowadzić go zgodnie z wytycznymi, co gwarantuje dokładność wyników i bezpieczeństwo zarówno pacjenta, jak i osoby wykonującej zabieg.