Spirometria - na czym polega?

Tags

wydolnosc spirometrem spimetria pluc oskrzeli badanie

Spirometria to bezbolesne badanie, które pozwala ocenić pojemność i objętość płuc. Pomaga ona postawić diagnozę ewentualnych chorób układu oddechowego, np. astmy. Jest niezwykle istotnym badaniem, co podkreśla wielu lekarzy, pulmonologów i alergologów. Jeżeli cierpisz na przewlekły kaszel, masz podejrzenie astmy, lekarz może ci je zlecić. Na czym ono polega? Jakie są wskazania do jego wykonania?

Spirometria - co to jest?

Tak jak już wspomniano jest ona badaniem, które ocenia pojemność i objetość płuc, ale także przepływ powietrza w samych płucach, oraz oskrzelach przy uwzględnieniu różnych faz cyklów oddechowych. Jest ono całkowicie bezbolesne. Pacjent poddawany spirometrii jest pod stałą obserwacją. W celu jego wykonania, niezbędne jest skierowanie od lekarza. Do wykonania tego badania używa się urządzenia nazywanego spirometrem.

Spirometria statyczna, a dynamiczna

Spirometria składa się z pomiaru statycznego i dynamicznego. Pomiar nazywany statycznym znaczy, że jest wykonywany w warunkach spokojnego oddechu. Obrazuje sprężystość płuc i ściany klatki piersiowej. W trakcie spirometrii statystycznej, nazywanej też wolną mierzone są: pojemności życiowe, objętość odechowa, zapasowa objętość wydechowa, zapasowa objętość wdechowa, pojemność wdechowa oraz objętość zalegająca. Spirometria z pomiarem dynamicznym to ocena natężonej pojemności życiowej płuc czyli z uwzględnieniem forsownych, głębokich wdechów i wydechów. Taki pomiar pokaże stan dróg oddechowych.

Przed badaniem - ważne kwestie

Podczas samego badania spirometrem jesteśmy pod stałą opieką osoby, która je wykonuje. Wymaga ono od nas bezwzlędnej współpracy. Według statystyk około 10 procent osób nie jest w stanie go prawidłowo wykonać. Przed badaniem natomiast, nie zaleca się:

• zażywać rozkurczowych leków działających na oskrzela (leki wziewne), ponieważ mogą wpłynąc na jego wynik

• pić alkoholu i zażywać innych używek (co najmniej 4 godziny przed)

• palić tytoniu, ale także e-papierosów

• spożywania obfitych posiłków

• wykonywać intesywnego wysiłku fizycznego (przyjmuje się, że na około 30 min, do 1 godziny przed badaniem)

Pacjent powinien być zmierzony i zważony, gwarantuje to prawidłową interperetację wyników. Cały wywiad ustalany przed badaniem powinien zawierać informacje także o płci i wieku. Wszelkie normy różnią się w zależności od tych kwestii.

Jak wygląda badanie?

Samo badanie jest przeprowadzane w pozycji siedzącej, plecy są wyprostowane. Warto zwrócić uwagę aby ubrania jakie wybierzemy były wygodne, abyśmy swobodnie mogli głęboko oddychać. Spirometria odbywa się przez specjalny ustnik jednorazowy, nos jest zatykany jednorazowym klipsem, zwanym też zaciskiem. Uniemożliwi to oddychanie nosem.

Sposób oddechu będzie nam sugerowany przez lekarza, lub specjalistę wykonującego badanie. Zazwyczaj na początku jest on spokojny. Następnie będzie wymagane od nas wykonanie głębokiego wdechu i mocnego wydechu, który można przerwać tylko na wyraźne polecenie osoby przeprowadzającej spirometrię. Taką czynność będziemy powtarzać nawet trzy razy.

Wskazania

Jest to profilaktyczne badanie zlecane m.in osobom, które są nałogowym palaczami, mają problemy ze świszczącym oddechem, ale także są sportowcami, wykonują prace strażaka. Badanie zleca się także:

• przy ewentualnych bólach w klatce piersiowej

• przy ciągle powstarzających sie u pacjenta, chorobach układu oddechowego

• przy złych wynikach takich badań jak RTG, gazometrii, ale i morfologii

• przed planowaną operacją, do oceny ryzyka

• do monitorowania astmy, ale także potwierdzenia diagnozy tej choroby, ale i obturacyjnej choroby płuc

• przy przeszczepach narządów układu oddechowego - do oceny stanu pacjenta

• do ustalenia przyczyny duszności, aby potwierdzić, lub wykluczyć podłoże chorób układu oddechowego

Przeciwskazania

Jest to co prawda dosyć nieinwazyjne badanie, jednak nie można go przeprowadzić u osób, które są po przebytym zawale, czy też udarze mózgu. Dodatkowo odradza się także w przypadku:

• tętniaka mózgu lub aorty

• wszelkich operacjach okulistycznych

• przy zaawansowanej ciąży

• u pacjentów z niekontrolowanym ciśnieniem tętniczym

Wynik

Jest on oczywiście analizowany przez lekarza specjalistę. Przypomnijmy, że wszelkie normy są związane z takimi czynnikami jak płeć, wiek, waga. Wynik badania to minimum trzy krzywe. Pokazują one zależność między przepływem powietrza, a naszą objętością płuc. Badanie analizuje takie parametry jak:

• VC – pojemność życiowa

• FEV1 – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa

• FEV1/VC – stosunek procentowy natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej do pojemności życiowej

• FVC – natężona pojemność życiowa

• IC – pojemność wdechowa

• TV – objętość oddechowa

• ERV – wydechowa objętość zapasowa

• IRV – wdechowa objętość zapasowa

Badanie spirometryczne to niewątpliwie cenne badanie profilaktyczne. Można je przeprowadzić już u dzieci powyżej 6 roku życia. Ważne jest aby osoba ściśle wykonywała polecenia wykonującego badanie. Za prawidłową uważa się spirometrię, w której parametry FVC, FEV1, FEV1/FVC mieszczą się w wymaganych normach.