Furunkuloza

Furunkuloza – przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie

Czym jest furunkuloza?

Furunkuloza to nawracająca lub rozległa postać czyraczności, czyli ropnego zakażenia mieszka włosowego i otaczających tkanek. Pojedyncze ognisko zakażenia nazywane jest czyrakiem (furunkułem), a gdy kilka z nich łączy się w większą zmianę – karbunkułem. Choroba najczęściej wywoływana jest przez bakterie Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty).

Kogo dotyczy?

Furunkuloza może występować u osób w każdym wieku, jednak częściej spotyka się ją u osób:

z obniżoną odpornością,

z cukrzycą,

z otyłością,

z chorobami skóry (np. atopowe zapalenie skóry),

narażonych na otarcia, potliwość i zabrudzenia skóry,

z zaburzeniami higieny lub w bliskim kontakcie z nosicielami gronkowca.

Przyczyny furunkulozy

Główna przyczyna to zakażenie bakteriami Staphylococcus aureus, które mogą:

bytować na skórze jako flora naturalna,

przenikać do uszkodzonego mieszka włosowego,

namnażać się w miejscach wilgotnych lub podrażnionych.

Czynnikami sprzyjającymi są:

mikrourazy skóry,

golenie,

nadmierna potliwość,

ciasna odzież,

przewlekły stres obniżający odporność.

Objawy furunkulozy

Typowe objawy to:

zaczerwieniona, bolesna grudka wokół mieszka włosowego,

obrzęk i ocieplenie skóry,

powiększająca się zmiana z ropnym czopem,

narastający ból pulsujący,

w niektórych przypadkach gorączka lub złe samopoczucie.

Czyraki najczęściej lokalizują się na:

karku,

twarzy,

pośladkach,

udach,

pachach,

pachwinach.

Diagnostyka

W większości przypadków rozpoznanie opiera się na badaniu dermatologicznym. Przy częstych nawrotach lekarz może zlecić:

posiew ropy lub wymaz ze skóry,

badania w kierunku nosicielstwa gronkowca,

badanie poziomu glukozy (wykluczenie cukrzycy),

ocenę ogólnej odporności organizmu.

Leczenie furunkulozy

1. Leczenie miejscowe

W łagodnych przypadkach stosuje się:

ciepłe okłady wspomagające dojrzewanie zmiany,

maści ściągające (np. ichtiolowe),

antybiotyki miejscowe według zaleceń lekarza.

2. Antybiotykoterapia

Przy licznych, rozległych lub nawracających zmianach lekarz może przepisać:

antybiotyki doustne,

antybiotyki celowane na podstawie posiewu.

3. Nacięcie i drenaż

Gdy furunkuł dojrzewa, a ból jest silny, możliwe jest chirurgiczne nacięcie i opróżnienie ropnia — wyłącznie przez lekarza.

4. Leczenie nawrotów

U osób z nawracającą furunkulozą stosuje się:

eradykację nosicielstwa gronkowca (np. maść mupirocynowa do nosa),

poprawę higieny,

leczenie chorób współistniejących (np. cukrzycy).

Czego nie robić?

Nie wyciskać i nie nakłuwać zmian — grozi to rozsiewem bakterii lub powikłaniami.

Nie stosować samodzielnie antybiotyków bez konsultacji z lekarzem.

Nie ignorować zmian na twarzy – istnieje ryzyko groźnych powikłań.

Powikłania

Nieleczona lub niewłaściwie leczona furunkuloza może prowadzić do:

ropowicy,

głębokich ropni,

blizn,

zakażenia krwi (bardzo rzadko),

szerzenia się infekcji na inne osoby.

Profilaktyka

Aby zapobiegać furunkulozie, warto:

dbać o higienę skóry,

unikać drapania i wyciskania zmian,

stosować luźną, przewiewną odzież,

regularnie zmieniać ręczniki i pościel,

dezynfekować drobne otarcia,

unikać wspólnych przyborów higienicznych (np. maszynek do golenia),

wzmacniać odporność dietą, snem i aktywnością fizyczną.