Pierwsza pomoc przy złamaniu kończyny
Wakacje już coraz bliżej a co za tym idzie każdy z nas będzie spędzał więcej czasu na świeżym powietrzu jeżdżąc na rowerze, rolkach czy po prostu spacerując. Oczywiście ruch to zdrowie, ale czasami chwila nieuwagi może doprowadzić do wypadku a co za tym idzie niekiedy do złamań. Należy pamiętać, że za każdym razem w wypadku złamania należy wezwać pogotowie, ale oczywiście zanim przyjedzie pomoc możemy wykonać czynności, które pomogą osobie poszkodowanej. Nasza pierwsza pomoc może być kluczowa dla zdrowia i życia poszkodowanego. Zaznaczmy także, że udzielenie takiej pomocy jest nie tylko obowiązkiem etycznym, ale również obowiązkiem prawnym (Zgodnie z art. 162. Kodeksu karnego). Rzetelna pomoc może zapobiec powikłaniom.


Jak rozpoznać złamanie?



Złamanie czyli „całkowite przerwanie ciągłości kości (gdy dochodzi do przerwania niecałkowitego określa się je jako nadłamanie, łac. infractio)”.Najbardziej są narażone kości długie takie jak kość udowa, piszczelowa, strzałkowa, promieniowa, ramienna i łokciowa. Należy podejrzewć, że kończyna uległa złamaniu jeżeli jest widoczny obrzęk miejsca urazu oraz bolesność.  Kończyna często jest też widocznie zniekształcona. Miejsce złamania wskazuje na nieprawidłową ruchomość kości. W wypadku złamania otwartego widoczna jest kość co nie pozostawia wątliwości, że miejsce uległu złamaniu. Nigdy nie poruszamy konczyną aby potwierdzić złamanie, może to spowodowanej większe uszkodzenie i dłuższą reheabilitacje. W przypadku złamania otwartego może pojawić się krwawienie.

Złamanie otwarte, zamknięte- różnice



Złamanie otwarte to przerwanie tkanki kostnej, ale też widoczne uszkodzenie struktur skóry z widocznym na zewnątrz framentem kości, Towarzyszy mu często krawienie. Złmanie zamkniete jest najczestrzym rodzajem złamnia. Nie ma w nim uszkodzenia skóry nad kością. Może być czasami niewidoczne, nie wystepuje w nim otwarta rana.


Najważniejsze zasady



  1. Upewnijmy się jaki jest stan poszkodowanego (sprawdźmy oddech, świadomość, oceńmy odniesione obrażenia). Jeżeli osoba stracila przytomność skupmy się na ustaleniu oddechu, może być konieczna resuscytacja.
  2. Ułóżmy poszkodowanego w najwygodniejszej i najbezpieczniejszej dla niego pozycji.
  3. Nie należy nadmiernie poruszać uszkodzoną kończyną!! Może to spowodować dodatkowe uszkodzenia tkanek oraz tej kości.
  4. Z uszkodzonej kończyny należy ściągnąć wszelką biżuterię, zegarek.
  5. W wypadku złamania otwartego delikatnie nałóżmy opatrunek, który zatamuje krwawienie, ale nie naciskajmy na ranę. Przyda się bandaż, duże ilości gazy jałowej, ale oczywiście użyjmy tego do czego mamy dostęp. Kluczowe jest zabezpieczenie wystającej kończyny przed przemieszczeniem się (ściśle obandażować). Nie usuwajmy odłamków, ciał obcych, Jeżeli opatrunek przecieknie, nie zdejmujmy go, dajmy kolejną wartwę. Po zatamowaniu krwawienia i ustabillizowaniu wystajacej kości należy przystąpić do unieruchomienia całej kończyny.
  6. Unieruchomienie: Miejsce złamania zabezpieczamy w pozycji zastanej, unieruchamiamy złamaną kość oraz dwa sąsiadujące stawy. Dobrym rozwiązaniem jest użycie Szyna Kramera, która często jest w wyposazeniu apteczek. Możemy także użyć innych szyn stabilizujących.Jeżeli nie mamy do nich dostepu możemy uży deski, lub kija.
  7. Odciążanie: w Przypadku kończyny górnej użyjmy chusty trojkatnej, jeżeli nie mamy do niej dostepu użyjmy  dowolnej części garderoby. W przypadku dolnej kończyny przemieszczaniu zapobiegnie przywiazanie jednej nogi do drugiej. Należy rozciąć nogawkę spodni aby zapobiec skutkom ew. opuchlizny.
  8. Nie podawajmy jedzenia ani picia, ponieważ czasami może to utrudnić późniejsze znieczulenie ogólne (jeżeli konieczne będzie nastawianie kończyny).
  9. Nie nastawiajmy kończyny sami !!!
  10. Podczas transportu do szpitala, lub oczekiwania na karetkę utrzymujmy kontakt z poszkodowanym, sprawdzajmy jego stan. 


Każdy z nas powinien znać podstawowe zasady pierwszej pomocy. Miejmy też na uwadze właściwe wyposażenie apteczki kiedy planujemy jakiekolwiek wyjazdy.