Pacjent unieruchomiony - jak o niego dbać?
Strona sklepu AdMed s.c. NIP: 618-21-29-121 zawiera również produkty wyrobów medycznych przeznaczonych tylko dla profesjonalistów. Czy w momencie zakupu wyrobów medycznych potwierdzasz, że jesteś profesjonalistą z branży medycznej lub farmaceutycznej?
Potwierdzam
Listopad 05, 2022
Odleżyny na ciele pacjenta długotrwale unieruchomionego znacząco obniża jakość życia i samopoczucie. Wymaga kompleksowego i skomplikowanego leczenia. Profilaktyka odleżyn i odpowiednia pielęgnacja skóry jest zatem bardzo ważna.
Odleżyny – co to jest, w jaki sposób powstają, czynniki ryzyka
Odleżyny są miejscowym uszkodzeniem skóry lub tkanek głębszych. Pojawiają się w wyniku długotrwałego ucisku oraz tarcia. Powstaje na skutek nieprawidłowego krążenia krwi w danym miejscu i związanym z tym obumieraniem tkanek.
Najbardziej narażone są te części ciała, na które wywierany jest największy nacisk w trakcie leżenia na plecach lub boku. Przede wszystkim jest to: kość ogonowa, pośladki, kręgosłup, pięty a także kość biodrowa, kość ramienna, kość udowa po stronie bocznej, kości boczne stopy.
Odleżyny zagrażają każdemu pacjentowi długotrwale unieruchomionemu. Co decyduje o zwiększonej podatności na ich powstawanie?
Waga pacjenta. Nadwaga lub niedowaga. U pacjentów z nadwagą dochodzi do zwiększenia nacisku w tych miejscach, gdzie tkanka kostna jest położona pod cienką warstwą tkanki podskórnej. U tych z niedowagą brak odpowiedniej tkanki podskórnej powoduje wzmożony nacisk powierzchniowy.
Dieta. Odpowiednia waga ciała jest kluczowa w skutecznej profilaktyce odleżyn.
Rodzaj skóry. Szczególnie sucha lub bibułkowata – np. u osób w podeszłym wieku. Zaleca się zastosowanie odpowiedniej pielęgnacji, gdyż skóra staje się mniej elastyczna i bardziej podatna na pojawienie się odleżyn.
Nietrzymanie moczu i stolca. Zagrożeniem jest zarówno wilgotne środowisko, w jakim pacjent leżący przebywa, jak i kwaśny odczyn moczu oraz kału, który prowadzić może do maceracji naskórka.
Płeć. U kobiet skóra jest cieńsza i bardziej delikatna przez co bardziej narażona na powstawanie odleżyn niż skóra mężczyzn.
Wiek. Na wystąpienie odleżyn wpływają również procesy starzenia się organizmu i choroby pojawiające się wraz z wiekiem. Skóra osoby starszej jest bardziej wrażliwa, nie jest też już tak elastyczna. Stosowanie niektórych leków także może zwiększyć ryzyko odleżyn. Schorzenia prowadzą natomiast do ograniczenia aktywności fizycznej, przez co również pojawia się ryzyko odleżyn.
Pielęgnacja skóry u osób długotrwale unieruchomionych
Odpowiednia pielęgnacja skóry jest jednym ze sposobów zapobiegania odleżynom. Dbając o lepszą jakość życia podopiecznego, należy pamiętać o zapewnieniu mu także właściwej diety, aktywności fizycznej oraz odpowiednich warunków bytowych: wietrzone pomieszczenie, czysta pościel, sprzęty i urządzenia wspierające profilaktykę.
Jak zadbać o odpowiednią pielęgnację skóry?
Codzienne mycie skóry
Skóra pacjenta powinna być myta codziennie ciepłą wodą z użyciem delikatnych środków oczyszczających, które jej nie wysuszą. Dostępne są specjalne preparaty dla pacjentów leżących, choć sprawdzi się także szare mydło o neutralnym dla skóry pH 5,5.
Właściwe osuszanie
Istotnym elementem pielęgnacji jest dokładne osuszenie skóry. Nie należy jej trzeć, a delikatnie osuszać ręcznikiem. Skóra narażona na odleżyny powinna być nawilżona, stosowanie pudrów lub środków osuszających jest niewskazane.
Masaże i oklepywanie
Po umyciu i wysuszeniu skóry zaleca się delikatny masaż i oklepanie miejsc narażonych na powstawanie odleżyn. Pobudza się w ten sposób krążenie krwi. Nie należy stosować masażu na miejsca, w których pojawiły się już zaczerwienienia, otarcia lub inne zmiany, z których mogą tworzyć się odleżyny.
Nawilżanie skóry
Zalecane jest dbanie o to, by skóra została odpowiednio nawilżona, nie chodzi o natłuszczenie. Do tego celu można użyć oliwkę lub Alantan. Przed zastosowaniem preparatów dobrze skonsultować się z lekarzem specjalistą.
Usuwanie wilgoci z otoczenia
Pościel i ubranie, które są wilgotne należy zmienić jak najszybciej. Dobrze zadbać również o odpowiednie nawilżenie powietrza w pokoju – nie powinno być ani za suche ani zbyt wilgotne.
Odpowiednie tkaniny
Pościel pacjenta powinna być uszyta z naturalnych tkanin, również pidżama i odzież. Pozwala to skórze na swobodne oddychanie i odpowiednią wentylację. Najlepszym rozwiązaniem jest bawełna, wełna, len. Powierzchnia tkanin powinna być gładka bez guzików i zgrubień.
Regularna zmiana pozycji
Zmiana pozycji pacjenta leżącego powinna się odbywać co dwie godziny. Dużą pomocą może być materac zmiennociśnieniowy czy poduszki pozycjonujące.
Obserwacja skóry podopiecznego
Pielęgnując skórę, należy zwrócić uwagę czy na jej powierzchni pojawiają się jakieś zmiany: pęcherze, zaczerwienienie, otarcia. Jeśli tak należy konsultować je z lekarzem specjalistą. Wczesna diagnoza odleżyn pozwoli zapewnić pacjentowi właściwą opiekę, skuteczne leczenie, uchroni go również przed bolesnymi i uciążliwymi zmianami.
Odleżyny – co to jest, w jaki sposób powstają, czynniki ryzyka
Odleżyny są miejscowym uszkodzeniem skóry lub tkanek głębszych. Pojawiają się w wyniku długotrwałego ucisku oraz tarcia. Powstaje na skutek nieprawidłowego krążenia krwi w danym miejscu i związanym z tym obumieraniem tkanek.
Najbardziej narażone są te części ciała, na które wywierany jest największy nacisk w trakcie leżenia na plecach lub boku. Przede wszystkim jest to: kość ogonowa, pośladki, kręgosłup, pięty a także kość biodrowa, kość ramienna, kość udowa po stronie bocznej, kości boczne stopy.
Odleżyny zagrażają każdemu pacjentowi długotrwale unieruchomionemu. Co decyduje o zwiększonej podatności na ich powstawanie?
Waga pacjenta. Nadwaga lub niedowaga. U pacjentów z nadwagą dochodzi do zwiększenia nacisku w tych miejscach, gdzie tkanka kostna jest położona pod cienką warstwą tkanki podskórnej. U tych z niedowagą brak odpowiedniej tkanki podskórnej powoduje wzmożony nacisk powierzchniowy.
Dieta. Odpowiednia waga ciała jest kluczowa w skutecznej profilaktyce odleżyn.
Rodzaj skóry. Szczególnie sucha lub bibułkowata – np. u osób w podeszłym wieku. Zaleca się zastosowanie odpowiedniej pielęgnacji, gdyż skóra staje się mniej elastyczna i bardziej podatna na pojawienie się odleżyn.
Nietrzymanie moczu i stolca. Zagrożeniem jest zarówno wilgotne środowisko, w jakim pacjent leżący przebywa, jak i kwaśny odczyn moczu oraz kału, który prowadzić może do maceracji naskórka.
Płeć. U kobiet skóra jest cieńsza i bardziej delikatna przez co bardziej narażona na powstawanie odleżyn niż skóra mężczyzn.
Wiek. Na wystąpienie odleżyn wpływają również procesy starzenia się organizmu i choroby pojawiające się wraz z wiekiem. Skóra osoby starszej jest bardziej wrażliwa, nie jest też już tak elastyczna. Stosowanie niektórych leków także może zwiększyć ryzyko odleżyn. Schorzenia prowadzą natomiast do ograniczenia aktywności fizycznej, przez co również pojawia się ryzyko odleżyn.
Pielęgnacja skóry u osób długotrwale unieruchomionych
Odpowiednia pielęgnacja skóry jest jednym ze sposobów zapobiegania odleżynom. Dbając o lepszą jakość życia podopiecznego, należy pamiętać o zapewnieniu mu także właściwej diety, aktywności fizycznej oraz odpowiednich warunków bytowych: wietrzone pomieszczenie, czysta pościel, sprzęty i urządzenia wspierające profilaktykę.
Jak zadbać o odpowiednią pielęgnację skóry?
Codzienne mycie skóry
Skóra pacjenta powinna być myta codziennie ciepłą wodą z użyciem delikatnych środków oczyszczających, które jej nie wysuszą. Dostępne są specjalne preparaty dla pacjentów leżących, choć sprawdzi się także szare mydło o neutralnym dla skóry pH 5,5.
Właściwe osuszanie
Istotnym elementem pielęgnacji jest dokładne osuszenie skóry. Nie należy jej trzeć, a delikatnie osuszać ręcznikiem. Skóra narażona na odleżyny powinna być nawilżona, stosowanie pudrów lub środków osuszających jest niewskazane.
Masaże i oklepywanie
Po umyciu i wysuszeniu skóry zaleca się delikatny masaż i oklepanie miejsc narażonych na powstawanie odleżyn. Pobudza się w ten sposób krążenie krwi. Nie należy stosować masażu na miejsca, w których pojawiły się już zaczerwienienia, otarcia lub inne zmiany, z których mogą tworzyć się odleżyny.
Nawilżanie skóry
Zalecane jest dbanie o to, by skóra została odpowiednio nawilżona, nie chodzi o natłuszczenie. Do tego celu można użyć oliwkę lub Alantan. Przed zastosowaniem preparatów dobrze skonsultować się z lekarzem specjalistą.
Usuwanie wilgoci z otoczenia
Pościel i ubranie, które są wilgotne należy zmienić jak najszybciej. Dobrze zadbać również o odpowiednie nawilżenie powietrza w pokoju – nie powinno być ani za suche ani zbyt wilgotne.
Odpowiednie tkaniny
Pościel pacjenta powinna być uszyta z naturalnych tkanin, również pidżama i odzież. Pozwala to skórze na swobodne oddychanie i odpowiednią wentylację. Najlepszym rozwiązaniem jest bawełna, wełna, len. Powierzchnia tkanin powinna być gładka bez guzików i zgrubień.
Regularna zmiana pozycji
Zmiana pozycji pacjenta leżącego powinna się odbywać co dwie godziny. Dużą pomocą może być materac zmiennociśnieniowy czy poduszki pozycjonujące.
Obserwacja skóry podopiecznego
Pielęgnując skórę, należy zwrócić uwagę czy na jej powierzchni pojawiają się jakieś zmiany: pęcherze, zaczerwienienie, otarcia. Jeśli tak należy konsultować je z lekarzem specjalistą. Wczesna diagnoza odleżyn pozwoli zapewnić pacjentowi właściwą opiekę, skuteczne leczenie, uchroni go również przed bolesnymi i uciążliwymi zmianami.
Najnowsze Wpisy
Validate your login