MCV - normy i interpretacja wyników
MCV - testy, standardy, interpretacja wyników MCV (średnia objętość krwinki) odnosi się do średniej objętości krwinek czerwonych. Jest to niezbędny element standardowego badania morfologii krwi obwodowej i jest bardzo przydatny w diagnostyce niedokrwistości. Co to jest standard MCV? Co oznacza MCV powyżej i poniżej normy?

MCV (średnia objętość krwinek czerwonych) odnosi się do średniej objętości krwinek czerwonych (RBC - red blond cells), zwanych również krwinkami czerwonymi. MCV jest najbardziej pomocne w diagnostyce i różnicowaniu etiologii niedokrwistości. Krwinki czerwone to najbardziej podstawowe i najliczniejsze krwinki, a ich zadaniem jest transport tlenu w organizmie. Charakteryzują się brakiem jądra i charakterystycznym kształtem dwuwklęsłego krążka. MCV jest ważnym składnikiem morfologii krwi obwodowej i może dostarczyć cennych informacji o aktualnym stanie zdrowia. Spadki i wzrosty objętości krwinek czerwonych mogą wynikać nie tylko z prostych defektów, ale także poważnych chorób, które wymagają szerszej diagnostyki i leczenia.
Wszelkie odstępstwa od normy należy skonsultować z lekarzem. Należy pamiętać, że wartość MCV jest tylko jednym z elementów dodatkowego badania, jakim jest morfologia krwi, a odpowiednie wnioski można wyciągnąć jedynie porównując ją z innymi parametrami i wykonując pełne badanie kliniczne.
Standardowa średnia objętość krwinek czerwonych mieści się zwykle w przedziale 82-92 fl (femtolitrów; 1 fl = 1x10-15 litrów!).
Kiedy MCV jest poniżej wartości nominalnej, mówimy o tzw. mikrocytozie.
Wysokie MCV - wzrost powyżej górnego zakresu referencyjnego nazywany jest makrocytozą.

Spadek MCV – co to oznacza?

W zdecydowanej większości przypadków zmniejszenie średniej objętości krwinek czerwonych jest związane z najczęstszym typem niedokrwistości – niedokrwistością z niedoboru żelaza.
Żelazo jest niezbędnym składnikiem hemoglobiny - białka zawartego w krwinkach czerwonych i odpowiedzialnego za transport tlenu. Brak tego pierwiastka w organizmie prowadzi do upośledzenia syntezy hemoglobiny. W rezultacie produkcja czerwonych krwinek jest zmniejszona, a powstające czerwone krwinki są mniejsze - stąd niższa wartość MCV. Mówimy wnet, że mamy do czynienia z niedokrwistością mikrocytarną. Należy jednak pamiętać, że jeśli niedokrwistość jest łagodna, a liczba mikrocytów niska, to średnia ich obecność może czasem mieścić się w granicach normy.
Przyczyny niedokrwistości z niedoboru żelaza obejmują utratę krwi - zwykle z powodu:
przewlekłe krwawienie ze światła przewodu pokarmowego (na przykład związane z chorobą wrzodową lub rakiem okrężnicy),
krwawienie z dróg rodnych (na przykład podczas krwotoku miesiączkowego),
po kontuzji,
ciąża (głównie drugi i trzeci trymestr) i laktacja,
dojrzewanie

Niedobór żelaza w diecie

Niedobór żelaza może być związany ze stosowaniem przez wegan lub wegetarian niezbilansowanej diety bogatej w żelazo, stan po gastrektomii, autoimmunologiczne zapalenie żołądka, nietolerancja glutenu czy dieta bogata w fityniany i szczawiany (co wpływa na wchłanianie żelaza).
Jak widać, wiele schorzeń (czasem bardzo poważnych) może powodować niedokrwistość z niedoboru żelaza. Dlatego konieczne jest ustalenie przyczyny niedokrwistości przed rozpoczęciem terapii uzupełniającej!

Jeszcze rzadszą przyczyną niedokrwistości spowodowanej obniżonym MCV może być talasemia, zaburzenie genetyczne związane z nieprawidłową biosyntezą hemoglobiny. Choroba występuje częściej u osób mieszkających w regionie Morza Śródziemnego.

Podwyższone MCV – co to oznacza?

Podwyższone MCV jest typowe dla anemii spowodowanej niedoborem witaminy B12 i kwasu foliowego. Niedokrwistość makrocytarna spowodowana niedoborem witaminy B12 może wywoływać:
Chorobę Addisona-Biermera – istotą choroby jest obecność autoprzeciwciał przeciwko komórkom okładzinowym lub wytwarzanym przez nie czynnikom wewnętrznym, warunkującym prawidłowe wchłanianie witaminy B12.
Niewystarczająca podaż witaminy w diecie – mięso i mleko zawierają najwięcej witaminy B12, dlatego długotrwałe niewłaściwe stosowanie diet wegańskich lub wegetariańskich może być przyczyną niedoboru. Wchłanianie witaminy B12 z przewodu pokarmowego może być ograniczone z powodu:
stanu po gastrektomii lub resekcji jelita krętego,
choroby Crohna,
wzrostu bakterii,
przewlekłe zapalenie trzustki,
długotrwałe nadużywanie IPP (inhibitorów pompy protonowej).

Przyczyny niedokrwistości makrocytowej z niedoboru kwasu foliowego obejmują:
niewystarczające spożycie świeżych lub krótko gotowanych (<15 minut) zielonych warzyw,
złe wchłanianie,
alkoholizm
przyjmowanie niektórych leków np. metotreksatu, sulfasalazyny, fenytoiny

Niedobory witamin nie są jedynymi przyczynami wzrostu MCV.
Za wzrostem tego parametru powyżej normy mogą stać również choroby takie jak:
przewlekłe choroby wątroby,
niedoczynność tarczycy,
schyłkowa niewydolność nerek,
gammapatia monoklonalna,
zespół mielodysplastyczny.