insulinoopornosc_objawy_insulinoopornosci_admed

Insulinooporność, czyli obniżona odporność tkanek na insulinę, jest stanem, który sam w sobie chorobą nie jest, jest jednak poważnym zaburzeniem metabolicznym, który może prowadzić do rozwoju różnych chorób. Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę a jej główną funkcją jest „zarządzanie” glukozą otrzymaną z węglowodanów, która dostaje się do organizmu wraz ze zjadanym pożywieniem. Dzięki niej, glukoza jest przekształcana przez tkanki w energię. W sytuacji, gdy  organizm otrzymuje za dużo glukozy, za pośrednictwem insuliny wątroba gromadzi jej nadmiar. Natomiast gdy cierpimy na insulinooporność, komórki mięśniowe, tłuszczowe i wątroby stają się odporne na działanie insuliny.

 

Przyczyny insulinooporności

Większość przyczyn powstania insulinooporności związana jest z nieprawidłowym stylem życia. Nadwaga i otyłość pozostają najważniejszą przesłanką dla rozwoju IO.  Do podstawowych przyczyn należą:

  • Zbyt duża ilość cukru i tłuszczu w diecie prowadząca do otyłości,
  • Brak aktywności fizycznej;
  • Nieregularne posiłki, pomijanie śniadania;
  • Przyjmowanie niektórych leków (sterydów, antydepresantów);
  • Niektóre choroby endokrynologiczne, np. nadczynność tarczycy, hiperandrogenizm czy zespół Cushinga;
  • Uwarunkowania genetyczne.


Warto wspomnieć o IO u kobiet w ciąży. I w tym przypadku główną przesłanką do rozwoju IO jest nadwaga bądź otyłość. Warto jeszcze przed zajściem w ciążę zredukować wagę, tak aby w ciąży uniknąć komplikacji i ryzyka wystąpienia wad rozwojowych u płodu.

 

Jakie są objawy insulinooporności?

Insulinooporność najczęściej występuje u osób z nadwagą i otyłością, do przemyśleń powinny skłonić następujące objawy:

  • Napady głodu po węglowodanowych posiłkach;
  • Szybkie i łatwe przybieranie na wadze, zwłaszcza w okolicy brzucha;
  • Zaburzenia lipidowe, w tym podwyższony poziom trój glicerydów;
  • Trudności ze zrzucaniem zbędnych kilogramów, pomimo wprowadzenia diety i aktywności fizycznej;
  • Bardzo duży apetyt na słodycze;
  • Ospałość, zmęczenie, problemy z koncentracją;
  • Nadmierna potliwość;
  • Podwyższone ciśnienie tętnicze;
  • Zaburzenia snu;
  • Bóle głowy;
  • Rogowacenie ciemne skóry.

 

Do jakich chorób może doprowadzić insulinooporność?

Insulinoopornośc jest często sygnałem ostrzegawczym przed rozwinięciem się stanu przed cukrzycowego oraz cukrzycy typu 2. Zwiększone wydzielanie insuliny staje się z czasem zbyt dużym obciążeniem dla trzustki. Po pewnym czasie trzustka nie jest już w stanie produkować coraz to większych ilości insuliny co powoduje z kolei, że w organizmie następuje deficyt insuliny. To z kolei prowadzi do podwyższonego stanu cukru we krwi. Im wyższy jest  poziom cukru we krwi, tym niższy jest poziom insuliny. Zespól policystycznych jajników jest kolejnym możliwym następstwem insulinooporności. Innymi chorobami, które wiąże się z IO są niealkoholowe stłuszczenie wątroby, miażdżyca, obturacyjny bezdech nocny i nadciśnienie tętnicze.

 

Jakie są metody diagnozowania insulinooporności?

W diagnostyce IO lekarze najczęściej opierają się na wynikach z krwi profilu lipidowego, a w szczególności stosunku trój glicerydów do HDL, który nie powinien przekraczać 2. Dodatkowo pacjent może zostać skierowany na badanie krzywej cukrowej, która polega na pobraniu krwi na czczo oraz po 2 godzinach od wypicia glukozy. Często wykonywanym badaniem jest Hs – CRP. Przy zaawansowanej IO, wykonuje się badania na poziom glukozy na czczo a także poziom insuliny  i doustny test tolerancji glukozy OGTT.

 

Diagnoza i co dalej?

Farmakologia w leczeniu insulino oporności jest ostatecznością. Leczenie w dużej mierze zależy od silnej woli pacjenta, gdyż opiera się głównie na zmianie całego dotychczasowego stylu życia. Punktem wyjścia jest redukcja masy ciała, która u chorych na IO jest niemal zawsze zbyt duża. U osób tych sporym wyzwaniem może być redukcja trzewnej tkanki tłuszczowej, która jest oporna na odchudzanie, jednak każde jej zmniejszenie jest korzystne dla pacjenta. Podstawowe zalecenia przy diagnozie IO są następujące:

Zmiana diety i nawyków żywieniowych

To przychodzi pacjentom z reguły najtrudniej, jednak jest konieczne aby proces leczenia mógł się rozpocząć. Należy wykluczyć składniki powodujące skoki insuliny. Czyli wszelkie potrawy słodzone, tłuste, z przetworzonej żywności ale także alkohol, który nie jest wskazany przy IO. Najlepszym sposobem jest skorzystanie z porad zaufanego dietetyka, który ułoży całościową dietę.

Wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej

To także bardzo ważne w walce z IO. Najbardziej wskazane są te sporty, które sprawiają nam przyjemność. Najlepiej aby aktywność odbywała się 5 razy w tygodniu i była średnio aktywna – idealny trening to ten na poziomie 40-60 tętna maksymalnego. Przekraczanie tego poziomie nie przyniesie korzyści. Aktywność fizyczna połączona z dobrze zbilansowaną dietą pomaga:
  • Obniżyć masę ciała,
  • Poprawić kondycję psychiczną,
  • Obniżyć ciśnienie tętnicze,
  • Poprawić profil lipidowy,
  • Poprawić tolerancję glukozy,
  • Zwiększyć wrażliwość tkanek na działanie insuliny.


Poza podejmowaniem aktywności sportowej dodatkowo zaleca się także zmianę codziennych nawyków, wprowadzenie więcej ruchu zastępując samochód rowerem bądź spacerem.

Właściwy sen i umiejętne radzenie sobie ze stresem

Należy tak ułożyć swój dzień aby znaleźć w nim czas na wyciszenie, zadbanie o siebie i odpowiednią ilość spokojnego snu.