Esotropia (zez zbieżny)

Esotropia, znana również jako zez zbieżny, to forma zeza, w której jedno lub oba oczy są skierowane do wewnątrz, w stronę nosa. Może występować stale (zez stały) lub okresowo (zez naprzemienny), i może dotyczyć zarówno dzieci, jak i dorosłych.

Przyczyny

Esotropia może mieć różne przyczyny – niektóre z nich to:

• Wrodzone predyspozycje (tzw. esotropia wczesnodziecięca),

• Nadwzroczność (dalekowzroczność) – częsta przyczyna u dzieci,

• Problemy neurologiczne (np. porażenie nerwu okoruchowego),

• Choroby mięśni ocznych,

• Urazy głowy lub powikłania po operacjach oczu,

• Dziedziczność – występowanie u członków rodziny.

Objawy

Objawy esotropii mogą obejmować:

• Widoczne ustawienie jednego oka „do środka”,

• Podwójne widzenie (częstsze u dorosłych),

• Zaciskanie jednego oka przy patrzeniu na odległość,

• Problemy z oceną odległości i głębi,

• Bóle głowy i zmęczenie wzroku,

• U dzieci – rozwój niedowidzenia (amblyopii) w oku zezującym.

Diagnostyka

Rozpoznanie esotropii odbywa się podczas badania okulistycznego i ortoptycznego, które może obejmować:

• ocenę ustawienia gałek ocznych,

• pomiar kąta zeza (test Hirschberga, test pryzmatyczny),

• badanie ostrości wzroku,

• badanie refrakcji (wady wzroku),

• testy na widzenie obuoczne.

Leczenie

Leczenie esotropii zależy od przyczyny i wieku pacjenta. Może obejmować:

• Okulary (szczególnie przy nadwzroczności),

• Ćwiczenia ortoptyczne – wzmacniające mięśnie oczu i poprawiające współpracę między nimi,

• Zaklejanie oka dominującego – w celu leczenia niedowidzenia,

• Leczenie farmakologiczne (np. krople atropinowe),

• Zabieg chirurgiczny – korygujący ustawienie mięśni gałki ocznej, gdy inne metody są niewystarczające.

Esotropia to poważne, ale często skutecznie leczone schorzenie. Wczesne wykrycie i interwencja są kluczowe, szczególnie u dzieci, by zapobiec trwałemu niedowidzeniu i problemom z widzeniem przestrzennym.