Wałki, kliny i poduszki rehabilitacyjne – jak wspomagają terapię pacjenta leżącego?

Opieka nad pacjentem leżącym to nie tylko codzienna higiena i karmienie. To również odpowiednie ułożenie ciała, profilaktyka odleżyn, wspieranie oddychania oraz zapobieganie przykurczom mięśniowym. W tym wszystkim niezwykle pomocne są wałki, kliny i poduszki rehabilitacyjne – specjalistyczne akcesoria, które odgrywają kluczową rolę w terapii i poprawie komfortu życia osób unieruchomionych.


Czym są wałki, kliny i poduszki rehabilitacyjne?

To wyprofilowane elementy wykonane z pianki poliuretanowej, visco (tzw. memory foam) lub innych materiałów odpornych na odkształcenia. Ich zadaniem jest:

-zapewnienie prawidłowego ułożenia ciała,
-odciążenie newralgicznych punktów,
-poprawa krążenia,
-wsparcie podczas ćwiczeń i terapii.


Jak pomagają w terapii pacjenta leżącego?

1. Profilaktyka odleżyn

Leżenie w jednej pozycji przez długi czas prowadzi do ucisku na określone punkty ciała (np. kość krzyżową, pięty, łopatki), co sprzyja powstawaniu odleżyn. Użycie klinów i poduszek umożliwia częstą zmianę pozycji oraz równomierne rozłożenie nacisku, zmniejszając ryzyko martwicy tkanek.

2. Redukcja napięcia mięśniowego i zapobieganie przykurczom

Odpowiednio dobrane wałki i kliny pozwalają utrzymać fizjologiczne pozycje kończyn i kręgosłupa. Dzięki temu przeciwdziała się przykurczom mięśni, deformacjom stawów oraz zwiększonemu napięciu spowodowanemu nieprawidłowym ułożeniem.

3. Wsparcie w ćwiczeniach rehabilitacyjnych

Podczas terapii ruchowej, wałki i poduszki stabilizują ciało pacjenta, ułatwiając wykonywanie ćwiczeń biernych, czynnych i oddechowych. Są szczególnie pomocne w pracy z pacjentami neurologicznymi (np. po udarach), u których konieczne jest dokładne ustawienie kończyn.

4. Ułatwienie oddychania i poprawa funkcji układu oddechowego

Pozycjonowanie pacjenta z pomocą klinów może poprawić wentylację płuc, zmniejszyć ryzyko zapalenia płuc oraz wspomóc odkrztuszanie. Ułożenie na boku z lekkim uniesieniem klatki piersiowej często przynosi ulgę osobom z dusznością.

5. Komfort psychiczny i fizyczny

Dobrze ułożone ciało zmniejsza uczucie dyskomfortu, bólu i napięcia. To ma ogromne znaczenie nie tylko dla ciała, ale i dla psychiki pacjenta, który spędza długie godziny w jednej pozycji.


Rodzaje i zastosowanie

-Wałki rehabilitacyjne – stosowane pod kolana, kostki, kark lub plecy. Pomagają w utrzymaniu zgięcia lub uniesienia kończyn.
-Kliny rehabilitacyjne – używane głównie do pozycjonowania bocznego, stabilizacji miednicy lub kończyn dolnych. Często stosowane przy zmianie pozycji z leżenia na boku.
-Poduszki ortopedyczne i korekcyjne – profilowane poduszki pod głowę, plecy lub szyję wspierają naturalne krzywizny kręgosłupa i zapobiegają bólom.


Na co zwrócić uwagę przy doborze?

-Materiał – powinien być oddychający, odporny na odkształcenia, łatwy do czyszczenia i najlepiej pokryty wodoodpornym pokrowcem.
-Rozmiar i kształt – dobierane indywidualnie do wzrostu, masy ciała i potrzeb terapeutycznych pacjenta.
-Zalecenia fizjoterapeuty – najlepiej dobrać sprzęt we współpracy z rehabilitantem, który określi, jakie ułożenie ciała będzie najbardziej korzystne.


Wałki, kliny i poduszki rehabilitacyjne to nie tylko wygodne dodatki – to ważne narzędzia wspierające terapię pacjentów leżących. Dzięki nim można skutecznie zapobiegać powikłaniom, poprawić komfort życia oraz wspierać proces rehabilitacji. Ich właściwe stosowanie – w oparciu o wiedzę i doświadczenie specjalisty – może przynieść wymierne korzyści zarówno w warunkach domowych, jak i szpitalnych czy opiekuńczych.