Czy muszę zgłosić autoklaw do UDT?
Wszędzie tam, gdzie musimy zadbać o czystość narzędzi chirurgicznych, stomatologicznych czy kosmetycznych, prędzej czy później musi pojawić się autoklaw. Jest to urządzenie, które służy do przeprowadzania procesu sterylizacji (wyjaławiania) narzędzi, np. z wykorzystaniem pary wodnej. Proces sterylizacji jest szczególnie ważny w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów, klientów czy personelu. Z tego powodu powinien podlegać on ścisłej kontroli sanitarnej. Same autoklawy podlegają przeglądom okresowym, a niektóre z nich zgodnie z przepisami, muszą być zgłoszone do Urzędu Dozoru Technicznego i podlegać ścisłym, regularnym kontrolom. Kiedy trzeba zgłosić autoklaw do UTD i jak to zrobić? 

Liczy się pojemność

Zgodnie z aktualnym Rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Technologii z dn. 17 grudnia 2022  w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego dla niektórych urządzeń ciśnieniowych podlegających dozorowi technicznemu, obowiązkowej rejestracji podlegają sterylizatory z wbudowanymi grzałkami elektrycznymi o pojemności większej niż 20L. Są one objęte pełnym dozorem technicznym. Sterylizatory z wbudowanymi grzałkami elektrycznymi o pojemności mniejszej lub równiej 20L podlegają dozorowi uproszczonemu - jesteśmy zobligowani jednorazowo zgłosić zakup urządzenia do UDT.

Jak zgłosić autoklaw do UDT

Aby dokonać prawidłowego zgłoszenia urządzenia do Urzędu Dozoru Technicznego należy spełnić określone warunki i złożyć wniosek z niezbędnymi dokumentami. Do wniosku o zgłoszenie autoklawu należy dołączyć 2 komplety dokumentacji urządzenia, w języku polskim. Wśród składanych dokumentów nie może zabraknąć: 

  • certyfikatu CE zgodnego z dyrektywą 93/42/EEC
  • deklaracji zgodności producenta, w języku polskim
  • certyfikatu zaworu bezpieczeństwa
  • instrukcji obsługi
  • rysunku technicznego komory sterylizacyjnej
  • paszportu technicznego


Dodatkowo, na czas badania niezbędne jest okazanie tabliczki znamionowej urządzenia, w widocznymi danymi technicznymi, danymi producenta oraz znakiem CE. 
Wniosek można złożyć w odpowiednim oddziale terytorialnym UDT lub przez internetowy portal eUDT. 

Złożyłem wniosek, i co dalej?


Po prawidłowym złożeniu wniosku, Urząd Dozoru Technicznego, zwykle bez zbędnej zwłoki, rozpatrzy go i zaproponuje termin badania odbiorczego. Inspektor UDT przeprowadzi badanie i o ile nie zostaną wykryte żadne nieprawidłowości, wystawi pozytywną opinię i decyzję zezwalającą na użytkowanie autoklawu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Co na to SANEPID?

Warto wiedzieć, że sanepidy nie prowadzą oficjalnych rejestrów autoklawów. Z drugiej strony należy zgłosić fakt zakupu takiego urządzenia do właściwego terytorialnie sanepidu i wykonać zlecone testy. Najczęściej będzie to Sporal A - biologiczny wskaźnik kontroli procesu sterylizacji parą wodną. Koszt wykonania takiego testu jest niewielki, a fakt zgłoszenia autoklawu i wykonania testu uchroni nas przed wieloma nieprzyjemnościami w czasie późniejszych, nawet rutynowych kontroli. 

Kontrola podstawą zaufania

Niezależnie od tego, czy nasz autoklaw jest objęty obowiązkowym dozorem technicznym, czy nie, warto pamiętać o regularnej kontroli procesu sterylizacji. Można wykorzystać do tego m.in. test Sporal A, pakiety typu Bowie-Dick, testy paskowe do autoklawu np. Twindicator. Dzięki nim, zyskujemy pewność że proces sterylizacji przebiegł prawidłowo i chwytamy w dłonie całkowicie jałowe narzędzia. Dodatkowo, podobnie jak w samochodzie, raz w roku powinniśmy wykonać przegląd techniczny, który zostanie odnotowany w paszporcie technicznym, Bezpieczeństwo, zdrowie a być może nawet życie są najważniejsze, więc warto dołożyć wszelkich starań, aby sterylizacja narzędzi zawsze przebiegała sprawnie i prawidłowo.