Choroba Bazina

Choroba Bazina to przewlekłe zapalne guzki skóry i tkanki podskórnej, najczęściej na tylnych powierzchniach podudzi, które mogą ulegać owrzodzeniu. Uważana jest za szczególną postać zapalenia naczyń często powiązaną z nadwrażliwością na antygeny prątków gruźlicy (choć nie zawsze).

Przyczyny

  • Klasycznie łączona z gruźlicą – jako reakcja nadwrażliwości na prątki.
  • Może występować także bez aktywnej gruźlicy – tzw. postać idiopatyczna lub związana z innymi infekcjami, chorobami autoimmunologicznymi, zaburzeniami krążenia żylnego.

Objawy

  • Przewlekłe, nawracające, bolesne guzki i nacieki zapalne w skórze i tkance podskórnej – szczególnie na łydkach.
  • Skóra nad guzkami może być zaczerwieniona, z czasem dochodzi do stwardnienia i przebarwień.
  • Zmiany mogą martwic się i owrzodzieć.
  • Częstsza u kobiet w wieku 20–40 lat.

Diagnostyka

  • Rozpoznanie kliniczne na podstawie charakterystycznych zmian i lokalizacji.
  • Biopsja skóry – stwierdza się martwicze zapalenie tkanki tłuszczowej z ziarniną i zmianami naczyniowymi.
  • Test tuberkulinowy (PPD) – często dodatni, ale nie zawsze świadczy o aktywnej gruźlicy.
  • Badania obrazowe i mikrobiologiczne w celu wykluczenia aktywnej gruźlicy.

Leczenie

  • W przypadku związku z gruźlicą – leczenie przeciwgruźlicze przynosi poprawę.
  • W idiopatycznych lub niezwiązanych z gruźlicą postaciach – leczenie objawowe (np. kortykosteroidy miejscowe/systemowe, pentoksyfilina, leki przeciwzapalne).
  • Unikanie urazów i kompresjoterapia w przypadku zaburzeń żylnego odpływu.

Powikłania

  • Przewlekłe przebarwienia, bliznowacenie.
  • Nawracające owrzodzenia mogą prowadzić do wtórnych infekcji i pogorszenia stanu skóry.

Występowanie

  • Obecnie znacznie rzadsza niż w przeszłości (kiedy gruźlica była powszechna).
  • Najczęściej dotyczy kobiet w średnim wieku.

Ciekawostki

  • Opisana w XIX w. przez francuskiego dermatologa Pierre’a Bazina, który uważał ją za manifestację gruźlicy skóry.
  • Często mylona z innymi formami zapaleń tkanki podskórnej, np. rumieniem guzowatym (który jednak nie ulega owrzodzeniu i ma odmienny obraz histopatologiczny).