Tajniki sigmoidoskopii, czyli endoskopowego badania jelita grubego
Sigmoidoskopia to procedura endoskopowa służąca do badania błony śluzowej końcowego odcinka jelita grubego oraz pobierania próbek do analizy. Dzięki niej można wykryć różne zmiany, takie jak polipy, owrzodzenia, guzki i deformacje. Badanie to umożliwia także diagnozowanie przyczyn krwawień oraz zmian naczyniowych w obrębie jelita grubego.


Czym jest sigmoidoskopia?

Sigmoidoskopia, badanie endoskopowe jelita grubego, umożliwiająca ocenę ostatnich odcinków - odbytnicy, esicy i części zstępnicy, stanowi skuteczne narzędzie diagnostyczne. W trakcie sigmoidoskopii możliwe jest wykrycie owrzodzeń, zmian polipowatych, guzów i deformacji w analizowanej części jelita, jak również obserwacja zmian naczyniowych oraz miejsc krwawienia, zarówno aktywnych, jak i niedawno przebytych. Podczas badania można również pobrać próbki do dalszych badań diagnostycznych, a w przypadku czynnego krwawienia, zatamować je w trakcie procedury. Sigmoidoskopia, wykonana za pomocą krótkiego, cienkiego endoskopu, znanego jako fibersigmoidoskopem, jest lepiej tolerowana przez organizm niż bardziej popularna kolonoskopia. To badanie, które może być przeprowadzane u osób w różnym wieku, włączając w to dzieci, dla których zastosowanie znieczulenia może ułatwić procedurę.


Wskazania do badania

Istnieje kilka sytuacji, w których zaleca się wykonanie sigmoidoskopii w celu zapewnienia spokoju i dalszego monitorowania stanu zdrowia. Jedną z nich jest długotrwała biegunka, której przyczyny nie są jasne. Kolejnym powodem do rozważenia sigmoidoskopii jest obecność krwi w stolcu. Zmiany w rytmie wypróżnień, ołówkowaty kształt stolca, uczucie niepełnego wypróżnienia lub ból podczas defekacji są również sygnałami, które sugerują konieczność badania endoskopowego. Mimowolne oddawanie stolca lub dolegliwości bólowe podczas wypróżnień to kolejne czynniki, które mogą wskazywać na potrzebę przeprowadzenia badania. Dodatkowo, nieprawidłowości w wlewie doodbytniczym lub nawrót wrzodziejącego zapalenia jelita grubego są kolejnymi powodami do wykonania endoskopowej oceny jelita grubego.


Jak się przygotować do sigmoidoskopii?

Przed przeprowadzeniem sigmoidoskopii konieczne jest przestrzeganie specjalnej procedury przygotowawczej. Pacjent musi przestrzegać diety na czczo dzień przed badaniem, unikając spożywania stałych pokarmów. Dodatkowo, wieczorem przed badaniem lub rano w dniu badania, pacjent otrzymuje wlew doodbytniczy, który służy do oczyszczenia jelit. Lekarz może również zalecić stosowanie odpowiedniej diety oczyszczającej lub leków przeczyszczających. Skuteczne oczyszczenie jelit jest kluczowe dla przeprowadzenia pomyślnej sigmoidoskopii, ponieważ brak tego może uniemożliwić wykonanie badania. W niektórych przypadkach pacjenci są również poddawani profilaktyce antybiotykowej przed badaniem, ale decyzję taką podejmuje lekarz.


Przebieg badania

Sigmoidoskopia to badanie przeprowadzane z zastosowaniem znieczulenia miejscowego, a czasami również podawany jest lek uspokajający/usypiający. Podczas badania pacjent leży na lewym boku. Lekarz wprowadza giętki aparat przez odbyt do przewodu pokarmowego, a obraz ścian jelita jest wyświetlany na monitorze. W przypadku pobrania wycinka, jest on wysyłany do laboratorium celem przeprowadzenia badań histopatologicznych. Cała procedura zazwyczaj trwa kilka minut. Jeśli pacjent odczuje ból w trakcie badania, należy natychmiast poinformować o tym lekarza.


Istotne przeciwwskazania do wykonania zabiegu

Sigmoidoskopia nie jest wykonywana w kilku sytuacjach, w tym w II i III trymestrze ciąży, przy niewydolności krążenia lub zaburzeniach krzepnięcia krwi. Zaleca się zrezygnowanie z badania w przypadku niestabilnej choroby wieńcowej, zapalenia otrzewnej, ostrego rozdęcia okrężnicy, niewydolności oddechowej lub ostrego stanu zapalnego jelita grubego. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zaleca się skontaktowanie się z lekarzem i omówienie obaw.


Możliwe niepożadane powikłania

Po przeprowadzeniu sigmoidoskopii ważne jest monitorowanie organizmu ze względu na możliwe powikłania. W tym przypadku, mogą wystąpić niewielkie krwawienia, które zazwyczaj ustępują stosunkowo szybko. Chociaż bardziej obfite lub trwające dłużej krwawienia są rzadkie, to jednak w przypadku ich wystąpienia konieczne może być powtórzenie badania endoskopowego lub zastosowanie koagulacji elektrycznej. W niektórych sytuacjach może być konieczne leczenie operacyjne, zwłaszcza gdy wymagane jest przedziurawienie jelita grubego. Jednakże taka sytuacja zdarza się stosunkowo rzadko, zwykle mniej niż raz na tysiąc przeprowadzonych badań.


Interpretacja wyników

Sigmoidoskopia to jedno z badań, po których wyniki nie trzeba długo oczekiwać. Po zakończeniu procedury, lekarz może natychmiast poinformować pacjenta o uzyskanych wynikach. Dodatkowo, pacjent otrzymuje szczegółowy pisemny raport z opisem przebiegu sigmoidoskopii. Jeśli podczas badania został pobrany wycinek do analizy histopatologicznej, otrzymanie wyników może zająć kilka dni. Pacjent zostaje poinformowany o tym przez lekarza. W przypadku wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości, takich jak obecność krwi czy polipów, lekarz może zalecić wykonanie dodatkowego badania, takiego jak pełna kolonoskopia.