Orteza - co to jest i kiedy należy ją stosować?

Orteza to urządzenie medyczne zaprojektowane w celu stabilizacji określonej części ciała - najczęściej kończyny - po urazie lub operacji. W takich sytuacjach wymagana jest pełna stabilizacja uszkodzonego obszaru. Jest to konieczne, aby mogła nastąpić pełna regeneracja stawów, ścięgien, chrząstek czy kości - bez ponownego naruszania ciągłości tkanek i niepotrzebnych obciążeń.


Ortezy są najczęściej stosowane po urazach, takich jak skręcenia, zwichnięcia stawów, zerwania więzadeł lub złamania, zwłaszcza w przypadku krótkich i płaskich kości. Są one coraz częściej stosowane jako wygodniejsza alternatywa dla gipsu, ponieważ zapewniają większą mobilność i są mniej uciążliwe w przypadku długotrwałego noszenia. Ortezy zapewniają skórze w uszkodzonym obszarze możliwość "oddychania" i ułatwiają utrzymanie higieny.


Rodzaje ortez

Ortezy można podzielić ze względu na pełnione przez nie funkcje. Wyróżnia się modele:  

  • korekcyjne - stosowane po zabiegach chirurgicznych;
  • stabilizujące - niezbędne po urazach, a także niektórych operacjach;
  • kompensacyjne - wspomagające ruch po urazach;
  • kompresyjny - stosowany przez osoby aktywnie ćwiczące, które są podatne na urazy, w ramach profilaktyki urazów.

W niektórych przypadkach konieczne jest zamówienie ortezy szytej na miarę - idealnie dopasowanej do budowy anatomicznej ciała. Najczęściej jednak stosuje się modele standaryzowane, dostosowane do specyfiki stabilizowanego obszaru.


Drugi podział uwzględnia miejsce zastosowania ortezy. Dostępne są więc np:

  • ortezy kolanowe,
  • ortezy stawu skokowego,
  • ortezy nadgarstka,
  • orteza łokcia (stosowana m.in. przy tzw. łokciu tenisisty),
  • orteza barku,
  • orteza stopy,
  • orteza stawu skokowego,
  • ortezy dłoni,
  • ortezy palców,
  • ortezy kręgosłupa, w tym kołnierze ortopedyczne.


Wybierając ortezę na nogę, rękę lub kręgosłup, warto sprawdzić rozmiar wyrobu medycznego. Należy przy tym kierować się nie tylko oznaczeniem literowym (zazwyczaj w zakresie od S do XL), ale przede wszystkim konkretnymi obwodami, którym one odpowiadają. Są one wskazywane przez producenta. Pozwoli to dobrać produkt, który zapewni pożądaną stabilizację, przyspieszając powrót do zdrowia, a jednocześnie dając wysoki komfort noszenia.