Odwodnienie - przyczyny, objawy, jak diagnozować
Tags
zmęczenie woda upał odwodnienie nerki

Odwodnienie to brak w organizmie odpowiedniej ilości płynów, stan ten uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie organizmu. W takim przypadku bardzo istotna jest prewencja i nie zapominanie o odpowiedniej ilości wody dziennie. Co jeśli do odwodniania już dojdzie? Jakie są najczęstsze objawy tego stanu?

Odwodnienie - przyczyny

Zazwyczaj odwodnienie występuje z prostych powodów: nie pijemy wystarczająco dużo płynów. Inne przyczyny odwodnienia to między innymi:

  1. biegunka, wymioty oraz ciężka, ostra biegunka - stan, który pojawia się nagle i gwałtownie - może spowodować ogromną utratę wody i elektrolitów w krótkim czasie; jeżeli występują wymioty wraz z biegunką, organizm traci jeszcze więcej płynów i minerałów,
  2. gorączka - im wyższa jest gorączka, tym bardziej można być odwodnionym. Sytuacja pogarsza się, jeśli wysoka gorączka towarzyszy biegunce i wymiotom,
  3. nadmierne pocenie się - pocąc się tracimy wodę, jeśli wykonujemy energiczne ćwiczenia i nie uzupełniamy płynów w ich trakcie, można się odwodnić - gorąca i wilgotna pogoda, szczególnie latem zwiększa ilość pocenia się i utratę płynów,
  4. zwiększone oddawanie moczu - może być spowodowane niezdiagnozowaną lub niekontrolowaną cukrzycą. Niektóre leki, takie jak diuretyki i niektóre leki na nadciśnienie, mogą również prowadzić do odwodnienia, głównie dlatego, że są moczopędne.


Odwodnienie - grupy największego ryzyka?

Do odwodnienia może doprowadzić każdy, ale niektóre osoby są bardziej zagrożone. W szczególności są to:

  1. niemowlęta i dzieci - są najbardziej narażone na ciężką biegunkę i wymioty, dlatego też częściej mogą się odwodnić. Bardzo istotne jest uzupełnianie płynów, zwłaszcza wody u małych dzieci. To dorośli powinni jak najczęściej, proponować dziecku wodę gdyż samo poprosi dopiero gdy samo poczuje pragnienie,
  2. osoby w podeszłym wieku - wraz z upływem lat rezerwa płynów w organizmie zmniejsza się, zmniejsza się również zdolność do oszczędzania wody, a uczucie pragnienia słabnie. Problemy te są potęgowane przez przewlekłe choroby, typu cukrzyca i demencja, oraz przez stosowanie niektórych leków,
  3. osoby z chorobami przewlekłymi - posiadanie niekontrolowanej lub nieleczonej cukrzycy to wysokie ryzyko odwodnienia. Choroby nerek także zwiększają ryzyko, podobnie jak leki diuretyczne. Również przeziębienie i ból gardła sprawia, że ​​stajemy się bardziej podatni na odwodnienie. Mamy wtedy mniejszą ochotę na jedzenie lub picie, gdy jesteśmy chorzy,
  4. osoby, które pracują lub ćwiczą na zewnątrz - kiedy jest gorąco i wilgotno, podnosi się ryzyko odwodnienia i chorób związanych z przegrzaniem. Gdy powietrze jest wilgotne, pot nie może odparować i ochłodzić nas tak szybko, jak zwykle. To może prowadzić do podwyższenia temperatury ciała i zapotrzebowania na większą ilość płynów.


Odwodnienie - objawy

Objawy odwodnienia różnią się w zależności od tego, jaki jest jego przebieg, łagodny czy ciężki. Objawy łagodnego do umiarkowanego obejmują:

  1. ogólne uczucie zmęczenia,
  2. suchość w ustach,
  3. zwiększone pragnienie,
  4. zmniejszone wydzielanie łez i oddawanie moczu,
  5. sucha skóra,
  6. zaparcia,
  7. zawroty i bóle głowy.

W łagodnym odwodnieniu ważne jest dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości płynów. Dodatkowo warto stosować preparaty kosmetyczne nawadniające wysuszoną skórę. 

W przypadku poważniejszego odwodnienia organizmu, może pojawić się również:

  1. nadmierne pragnienie,
  2. brak produkcji potu,
  3. niskie ciśnienie krwi i przyspieszone tętno,
  4. przyśpieszony oddech,
  5. podkrążone oczy,
  6. pomarszczona skóra,
  7. ciemny mocz.

Poważne odwodnienie jest nagłym przypadkiem medycznym. Należy szukać natychmiastowej pomocy medycznej, jeśli wystąpił którykolwiek z tych objawów.

Dzieci i osoby starsze nawet jeśli mają objawy tylko łagodnego odwodnienia, powinny otrzymać natychmiastowe leczenie.

Jeśli u kogoś wystąpią następujące objawy, należy szukać pomocy doraźnej:

  1. ciężka biegunka lub krew w stolcu,
  2. biegunka trwająca 3 lub więcej dni,
  3. niezdolność do utrzymania płynów i dezorientacja.


Odwodnienie - jak objawia się u dzieci

Objawami odwodnienia organizmu u dzieci są zazwyczaj zmęczenie, brak łaknienia i pragnienia, ściągnięta skóra, suche usta, zmniejszona częstotliwość oddawania moczu oraz jego ilość, apatia lub duże pobudzenie. U niemowląt jednym z objawów odwodnienia może być zapadnięte ciemiączko.

Należy pamiętać, że dziecko ma mniejszą powierzchnię skóry, która magazynuje wodę, niż osoba dorosła. Posiada również znacznie szybszy metabolizm, co przekłada się na szybszy ubytek wody. Dlatego istotne jest, aby nie dopuścić do odwodnienia u dziecka.

Utrata tylko około 10 proc. wody z organizmu dziecka wymaga podjęcia leczenia szpitalnego.


Odwodnienie - jak diagnozować?

Przed rozpoczęciem badań potwierdzających odwodnienie, lekarz powienien omówić wszelkie objawy, by wykluczyć inne schorzenia. Po zebraniu wywiadu medycznego lekarz sprawdzi parametry życiowe, w tym tętno i ciśnienie krwi. Szybkie tętno i niskie ciśnienie krwi wskazywać mogą na odwodnienie.

Dodatkowo, można mieć zlecone badanie, aby sprawdzić poziom elektrolitów, co może pomóc wskazać utratę płynów.Poziom kreatyniny wykaże badanie krwi. To badanie pomaga lekarzowi określić, jak dobrze funkcjonują nerki, co jest wskaźnikiem stopnia odwodnienia.

Analiza moczu sprawdzi obecność bakterii i utratę elektrolitów. Kolor moczu może także wskazywać na odwodnienie w połączeniu z innymi objawami. Ciemny mocz jako pojedynczy objaw nie diagnozuje odwodnienia.


Odwodnienie - skutki zdrowotne

Jako że woda to około 80 proc. masy ciała dziecka i około 60 proc. masy osoby dorosłej, skutki odwodnienia mogą być duże. Możemy nie zdawać sobie sprawy, że mózg człowieka składa się w 80 proc. z wody, a mięśnie w 75 proc.. W krwi jest natomiast około 98 proc. wody, a w kościach 22 proc. Zatem właśnie dlatego woda jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania człowieka.

Odwodnienie może wywołać poważne powikłań, w tym:

  1. udar cieplnego - stan ten może zagrażać naszemu życiu i zdrowiu,
  2. problemy z moczem i nerkami - długotrwałe lub powtarzające się napady odwodnienia mogą skutkować infekcjami dróg moczowych, kamieniami nerkowymi, a nawet niewydolnością nerek,
  3. drgawki - potas i sód to elektrolity, które pomagają przenosić sygnały elektryczne z komórki do komórki. Jeżeli poziom elektrolitów jest zaburzony, komunikaty elektryczne mogą zostać zaburzone, co może prowadzić do mimowolnych skurczów mięśni, a także do utraty przytomności,
  4. wstrząs spowodowany obniżoną objętością krwi (tzw. wstrząs hipowolemiczny) - jest to jedno z najpoważniejszych, a także zagrażających życiu, powikłań odwodnienia. Następuje, kiedy mała objętość krwi wywołuje spadek ciśnienia krwi i duży ubytek ilości tlenu w organizmie.


Źródła:

https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/gastrologia/odwodnienie-organizmu-objawy-i-leczenie-co-pic-przy-odwodnieniu-organi-aa-GEsP-oyYK-6253.html

https://pulsmedycyny.pl/objawy-i-skutki-odwodnienia-930619