Kompresjoterapia

Kompresjoterapia to leczenie uciskiem. Celem kompresjoterapii jest - poprzez kontrolowany nacisk zewnętrzny na tkanki - zmniejszenie obrzęku spowodowanego filtracją płynów w tkankach oraz zmniejszenie refluksu żylnego, a tym samym nadciśnienia żylnego.

Terapia uciskowa jest również stosowana w zapobieganiu powstawania blizn, np. po oparzeniach, w chirurgii rekonstrukcyjnej, a także w chirurgii plastycznej, np. po zabiegach liposukcji.



Jakie wyroby medyczne są stosowane w terapii uciskowej?
Najczęściej stosowane w tej metodzie leczenia są wyroby uciskowe, takie jak podkolanówki, pończochy, rajstopy czy rękawy i rękawiczki. Asortyment jest tu praktycznie nieograniczony, w rozmiarach standardowych lub szytych na miarę.

Stosowane są również specjalne bandaże uciskowe, a także podkładki i wkładki. Są one stosowane zwłaszcza w:

• pierwszej fazie leczenia,
• słabej tolerancji na odzież uciskową lub
• deformacji ciała uniemożliwiającej dobór odzieży uciskowej.

Jak działa terapia uciskowa w przypadku obrzęku limfatycznego?
Kompresjoterapia jest podstawową metodą leczenia obrzęku limfatycznego. Kompresja zmniejsza obrzęk, ale także zapobiega jego ponownemu gromadzeniu się poprzez zmniejszenie wycieku kapilarnego i promowanie drenażu limfatycznego płynu śródmiąższowego. Terapia uciskowa odgrywa również rolę w zmniejszaniu ryzyka infekcji i innych powikłań obrzęku. Zastosowanie zewnętrznego ucisku poprzez zwiększenie ciśnienia śródmiąższowego wpływa również na regresję istniejącego zwłóknienia i stwardnienia oraz wspomaga pompę mięśniową. Wyraźnie zmniejsza ból oraz redukuje stany zapalne.

Wskazaniami do kompresjoterapii w leczeniu obrzęków są przede wszystkim:

• obrzęk limfatyczny,
• obrzęk lipidowy,
• po zabiegach liposukcji,
• obrzęki podczas ciąży,
• inne rodzaje obrzęków, np. po zabiegach chirurgicznych, urazach, w wyniku paraliżu.

Czym jest nadciśnienie żylne i jak przeciwdziała mu terapia uciskowa?
W zdrowych nogach krew żylna przemieszcza się od stóp w górę - do serca. Gdy mechanizmy gwarantujące ten powrót zawodzą, krew opada i zalega w żyłach. Mówimy wtedy o zastoju żylnym. Nadciśnienie tętnicze tworzy, napełnia i wydłuża żyły, oczywiście najsilniej na dole, wokół kostek. Tak właśnie działa nadciśnienie żylne.

Znajomość mechanizmu powstawania nadciśnienia żylnego umożliwia dostosowanie skutecznych środków kompensacyjnych, przede wszystkim wyrobów uciskowych, czyli leczenia uciskiem. Dzięki zewnętrznej kompresji żyły zmniejszają swoją średnicę, zastawki zbliżają się do siebie, co eliminuje refluks i poprawia powrót krwi żylnej w kierunku serca. Obrzęk i ból wokół kostek znikają, tkanki zyskują witalność.

Oczywiście efekt kompresjoterapii jest tylko wtedy, gdy ją stosujemy. Zmiany nie są trwałe, ale skutecznie chronią przed postępem niewydolności żylnej i jej powikłaniami.

W kompresjoterapii wykorzystuje się:

• specjalistyczne bandaże uciskowe lub
• wyroby pończosznicze o stopniowanym ucisku.

Podczas kompresjoterapii w niewydolności żylnej największy ucisk terapeutyczny stosowany jest w okolicy kostki i stopniowo zmniejszany w kierunku pachwiny. Mówi się, że kompresja jest stopniowana.



W jakich wskazaniach terapia uciskowa ma największe znaczenie?
Kompresjoterapia jest kamieniem węgielnym profilaktyki i leczenia dysfunkcji żylnych, a w kilku wskazaniach jej znaczenie jest silnie udowodnione:

• otwarte owrzodzenia żylne podudzi: kompresja w tym przypadku jest leczeniem przyczynowym, przy ucisku co najmniej 40 mmHg i wskaźniku sztywności statycznej (ISS) większym niż 10, owrzodzenia goją się znacznie szybciej;
• profilaktyka owrzodzeń żylnych podudzi: stosowanie kompresji zmniejsza ryzyko nawrotu ran na podudziach;
• profilaktyka zespołu pozakrzepowego: jedna trzecia pacjentów, którzy przeszli zakrzepicę żył głębokich, rozwinie objawy zespołu pozakrzepowego, który wpływa na tkanki kończyn dolnych, do dwóch lat; utrzymanie kompresji na kończynach dolnych w postaci skarpet w klasie kompresji 3 przez dwa lata zmniejsza ryzyko takich powikłań;
• zapobieganie zakrzepicy żył głębokich: zwiększenie szybkości powrotu krwi żylnej poprzez zewnętrzny ucisk jest znanym czynnikiem zmniejszającym ryzyko zakrzepicy u osób podróżujących, poddawanych zabiegom chirurgicznym, unieruchomionych i kobiet w ciąży.