Eperytrozoonoza świń – przyczyny, objawy, rozpoznanie i leczenie

Eperytrozoonoza świń, znana również jako zakaźna anemia świń, to choroba wywoływana przez bakterie z rodzaju Mycoplasma – głównie Mycoplasma suis (dawniej Eperythrozoon suis). Patogen ten atakuje erytrocyty (czerwone krwinki) świń, powodując ich zniszczenie i prowadząc do niedokrwistości oraz osłabienia zwierząt. Choroba ma charakter zakaźny i jest rozprzestrzeniana głównie przez pasożyty, owady oraz narzędzia używane podczas zabiegów weterynaryjnych.

Etiologia i droga zakażenia

Mycoplasma suis to bezścienny drobnoustrój pasożytujący wewnątrz czerwonych krwinek świń. Do zakażenia dochodzi przede wszystkim poprzez:

• Ukłucia owadów krwiopijnych (np. kleszcze, wszy, komary)
• Kontakt z zakażoną krwią podczas zabiegów (np. szczepienia, kastracja)
• Przezłożyskowo lub podczas porodu (rzadziej)

Choroba występuje na całym świecie, zwłaszcza w warunkach intensywnej hodowli świń.

Objawy kliniczne

Objawy eperytrozoonozy są zróżnicowane i zależą od formy choroby oraz stanu odporności zwierzęcia. Możemy wyróżnić formę ostrą i przewlekłą.

Forma ostra:

• Wysoka gorączka (do 41°C)
• Anemia (bladość błon śluzowych)
• Osowiałość i apatia
• Utrata apetytu i spadek przyrostów masy ciała
• Żółtaczka (w ciężkich przypadkach)
• Powiększenie węzłów chłonnych i śledziony
• Zwiększona podatność na inne infekcje

Forma przewlekła:

• Niewielkie objawy ogólne
• Osłabienie i zmniejszona wydajność produkcyjna
• Powtarzające się epizody gorączki
• Może prowadzić do nosicielstwa i rozprzestrzeniania choroby

Rozpoznanie

Rozpoznanie opiera się na:

• Wywiadzie epidemiologicznym i obserwacji objawów klinicznych
• Badaniach laboratoryjnych:
• Mikroskopii rozmazów krwi (obecność pasożytów wewnątrz erytrocytów)
• Serologii (testy immunofluorescencyjne, ELISA)
• PCR – wykrywanie DNA patogenu
• Badaniach różnicowych z innymi chorobami powodującymi anemię u świń, np. babesiozą czy wirusową biegunką świń

Leczenie

Leczenie eperytrozoonozy polega głównie na stosowaniu antybiotyków, takich jak:

• Tetracykliny (np. oksytetracyklina)
• Leki makrolidowe
• Fluorochinolony (w cięższych przypadkach)

Ważne jest także leczenie objawowe, w tym uzupełnienie elektrolitów i środków wzmacniających organizm.

Profilaktyka

Zapobieganie zakażeniu opiera się na:

• Kontroli wektorów przenoszących patogen (owady krwiopijne)
• Dezynfekcji i sterylizacji narzędzi weterynaryjnych
• Zachowaniu zasad bioasekuracji w hodowlach
• Izolacji i leczeniu zakażonych zwierząt
• Monitorowaniu stada pod kątem nosicielstwa

Eperytrozoonoza świń to poważna choroba zakaźna, która wpływa na zdrowie i wydajność produkcyjną zwierząt. Wczesne rozpoznanie, odpowiednie leczenie oraz skuteczna profilaktyka są kluczowe, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się choroby i minimalizować straty ekonomiczne w hodowli świń.