Czystość mikrobiologiczna - dlaczego jest ważna i jak o nią zadbać
Zakażenie szpitalne może mieć bardzo negatywne skutki dla pacjenta który poddał się leczeniu w placówce zdrowia. Choć zawsze istnieje ryzyko powikłań, z założenia udajemy się do szpitala po pomoc i ulgę w chorobie. Tymczasem, wciąż zdarza się że mimo największych wysiłków personelu pacjent opuszcza placówkę zdrowia z jakimś pasażerem na gapę - np. gronkowcem złocistym, Escherichia coli czy też dość popularnymi Clostridium difficile - objawiącym się intensywną biegunką. Do zakażenia może dojść nie tylko na terenie szpitala, ale również przychodni, prywatnego gabinetu lekarskiego czy choćby publicznej toalety w centrum handlowym. Istnieją jednak sprawdzone sposoby minimalizowania zagrożenia.

Dezynfekcja

Podstawowym krokiem prowadzącym do zwiększenia bezpieczeństwa ludzi korzystających z potencjalnie zainfekowanych pomieszczeń jest regularna dezynfekcja. Na rynku znajdziemy wiele środków do dezynfekcji, które mogą unieszkodliwiać wirusy, bakterie, grzyby czy choćby przetrwalnikowe formy patogenów - spory. Możemy korzystać z płynów, gotowych do użycia sprayów czy choćby chusteczek nasączonych odpowiednim środkiem. Przed każdą operacją dezynfekcji warto sprawdzić i upewnić się czy nasze działania będą zgodne z instrukcją stosowania środka. Jest to szczególnie ważne przy stosowaniu np. koncentratów do mycia i dezynfekcji dużych powierzchni (np. podłóg), ponieważ stosowanie roztworu o innym stężeniu niż zalecane przez producenta może okazać się zupełnie nieskuteczne. 

Ultrafiolet górą!

Bardzo często stosowanym urządzeniem dezynfekującym w szpitalach są lampy UV-C. Promieniowanie typu UV-C może być stosowane do odkażania powierzchni i powietrza. Urządzenia z najwyższej półki potrafią już nawet w kilka sekund wyeliminować 99,99% drobnoustrojów z pomieszczania. Warto zwrócić uwagę czy lampa jest odsłonięta, czy jest to urządzenie przepływowe, gdzie promiennik znajduje się wewnątrz lampy i promieniowanie ultrafioletowe nie wydostaje się na zewnątrz. W takim przypadku, zupełnie bezpiecznie można używać sprzętu i przeprowadzać dezynfekcję w czasie kiedy w pomieszczeniu przebywają ludzie.
Testy mikrobiologiczne

Jak mawia klasyk, kontrola podstawą zaufania. Sama dezynfekcja może może okazać się niewystarczająca. Dlatego warto kontrolować ilość mikroorganizmów poprzez wykonanie odpowiedniego testu. Istnieją trzy podstawowe metody testowania: 

  • metodę wymazów, w której wykorzystuje się jałowe wymazówki do pobierania wymazów m.in. z porowatych powierzchni, trudno dostępnych miejsc czy odzieży roboczej pracowników
  • metodę odciskową - w której materiał biologiczny jest pobierany z wykorzystaniem specjalnej płytki odciekowej z podłożem, a metoda może być wykorzystywana tylko do badania powierzchni płaskich 
  • metodę wypłukiwań - do oznaczania mikroflory opakowań jednostkowych, np. butelek
  •  
Niezależnie od wyboru metody testowania, przed przystąpieniem do testu należy wstępnie ocenić i ewentualnie umyć, wyczyścić testowaną powierzchnie. Przeprowadzanie testów na wyraźnie brudnych czy zanieczyszczonych powierzchniach nie przyniesie pożądanego efektu. Pobrane próbki materiału powinny znaleźć się w laboratorium w ciągu 24 godzin. 



Testy samowystarczalne


Jeśli nie mamy możliwości przeprowadzenia specjalistycznych testów laboratoryjnych, możemy skorzystać z gotowych do użycia systemów testowych które pozwolą nam uzyskać wynik testu w ciągu 24 do 48 godzin od pobrania próbki. Materiał można pobrać poprzez  bezpośredni kontakt powierzchni i testu, lub z wykorzystaniem sterylnej wymazówki. Następnie należy umieścić test w zamykanej fiolce i przechowywać w określonych warunkach do czasu trzymania wyniku (najczęściej do 48h). Najlepiej jest umieścić fiolki testowe w specjalnym inkubatorze, który zapewni stałą temperaturę i warunki niezbędne do uzyskania prawidłowego wyniku testu.

Patogenów powodujących zakażenia nie jesteśmy w stanie dostrzec gołym okiem. Mogą się one znajdować nawet na najczystszych z pozoru powierzchniach. Dlatego warto zadbać o własne bezpieczeństwo i regularnie przeprowadzać testy czystości mikrobiologicznej powierzchni, odzieży opakowań i wszystkiego z czym mamy do czynienia w codziennej pracy.