Dławica piersiowa, co to takiego?
Dławica piersiowa, znana również jako angina pectoris, jest stanem klinicznym charakteryzującym się bólem lub dyskomfortem w klatce piersiowej, wynikającym z niedokrwienia mięśnia sercowego. Stan ten jest najczęściej związany z miażdżycą tętnic wieńcowych, co prowadzi do zmniejszenia przepływu krwi i tlenu do serca. Dławica piersiowa jest jednym z objawów choroby niedokrwiennej serca (ChNS), która jest jedną z głównych przyczyn zgonów na całym świecie.

Objawy dławicy piersiowej:
Głównym objawem dławicy piersiowej jest ból w klatce piersiowej, który jest często opisywany jako uczucie ucisku, ciężkości lub palenia. Ból ten może promieniować do ramion, szyi, żuchwy, pleców lub nadbrzusza. Typowo objawy pojawiają się podczas wysiłku fizycznego, stresu emocjonalnego, po obfitym posiłku lub w wyniku nagłej ekspozycji na zimno i ustępują w spoczynku lub po zażyciu nitrogliceryny. Istnieją dwa główne typy dławicy piersiowej:
  • Dławica stabilna: Objawy pojawiają się przewidywalnie, zwykle podczas wysiłku fizycznego lub stresu emocjonalnego, i ustępują po odpoczynku lub przyjęciu nitrogliceryny. Jest to bardziej przewidywalna i mniej groźna forma dławicy.
  • Dławica niestabilna: Charakteryzuje się nowym lub nasilającym się bólem dławicowym, który może wystąpić nawet w spoczynku. Jest to poważniejszy stan, który wymaga pilnej interwencji medycznej, ponieważ może prowadzić do zawału mięśnia sercowego.

Przyczyny dławicy piersiowej:
Dławica piersiowa najczęściej jest wynikiem miażdżycy tętnic wieńcowych, czyli gromadzenia się blaszki miażdżycowej wewnątrz naczyń krwionośnych serca. Zmniejsza to przepływ krwi i dostarczanie tlenu do mięśnia sercowego. Inne przyczyny dławicy piersiowej mogą obejmować:
  • Skurcz tętnic wieńcowych: Nagły skurcz mięśni w ścianie tętnicy, co prowadzi do zwężenia tętnicy i zmniejszenia przepływu krwi.
  • Anemia: Zmniejszona liczba czerwonych krwinek może ograniczyć dostarczanie tlenu do serca.
  • Nadciśnienie tętnicze: Wysokie ciśnienie krwi może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych i zwiększać ryzyko miażdżycy.
  • Cukrzyca: Zwiększa ryzyko rozwoju miażdżycy i innych problemów sercowo-naczyniowych.

Diagnostyka dławicy piersiowej:
Diagnozowanie dławicy piersiowej zazwyczaj rozpoczyna się od wywiadu medycznego i badania fizykalnego, po których mogą być zlecone dalsze badania diagnostyczne.

Elektrokardiogram (EKG): Może wykazywać zmiany sugerujące niedokrwienie mięśnia sercowego.
Test wysiłkowy: Wykonywany w celu oceny reakcji serca na wysiłek fizyczny. Może być łączony z badaniami obrazowymi, takimi jak echokardiografia wysiłkowa lub scyntygrafia perfuzyjna.
Koronarografia: Inwazyjne badanie, w którym kontrast wstrzykiwany jest do tętnic wieńcowych, aby zobrazować ewentualne zwężenia lub blokady.
Tomografia komputerowa tętnic wieńcowych (angio-TK): Nieinwazyjna metoda obrazowania tętnic wieńcowych, umożliwiająca ocenę obecności zwężeń.

Leczenie dławicy piersiowej:
Leczenie dławicy piersiowej ma na celu zmniejszenie objawów, poprawę jakości życia oraz zapobieganie powikłaniom takim jak zawał serca. Podejście terapeutyczne obejmuje zmiany stylu życia, farmakoterapię i w niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne.

Zmiany stylu życia:
  • Zdrowa dieta: Bogata w owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty, a uboga w tłuszcze nasycone i trans.
  • Regularna aktywność fizyczna: Regularne ćwiczenia pomagają poprawić wydolność serca i zmniejszyć czynniki ryzyka.
  • Rzucenie palenia: Palenie tytoniu znacznie zwiększa ryzyko choroby niedokrwiennej serca.
  • Kontrola masy ciała i ciśnienia tętniczego: Utrzymanie zdrowej masy ciała i kontrola ciśnienia krwi są kluczowe w prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

Farmakoterapia:
  • Nitrogliceryna: Stosowana w celu szybkiego łagodzenia objawów bólowych.
  • Beta-blokery: Zmniejszają częstość akcji serca i zapotrzebowanie serca na tlen.
  • Antagoniści wapnia: Pomagają w rozszerzeniu tętnic wieńcowych i zmniejszeniu obciążenia serca.
  • Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE) i sartany (ARB): Poprawiają funkcję śródbłonka naczyń i redukują ciśnienie tętnicze.
  • Statyny: Obniżają poziom cholesterolu i stabilizują blaszki miażdżycowe.

Interwencje chirurgiczne:
  • Angioplastyka wieńcowa z implantacją stentu: Zabieg polegający na mechanicznym rozszerzeniu zwężonych tętnic wieńcowych za pomocą balonika i stentu.
  • Pomostowanie aortalno-wieńcowe (CABG): Zabieg polegający na ominięciu zwężonych tętnic wieńcowych za pomocą przeszczepionych naczyń krwionośnych.

Dławica piersiowa jest poważnym stanem klinicznym, który wymaga odpowiedniej diagnozy i leczenia. Wczesne rozpoznanie i właściwe leczenie mogą znacznie poprawić jakość życia pacjentów i zmniejszyć ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca. Kluczem do skutecznego leczenia jest zarówno modyfikacja stylu życia, jak i odpowiednie leczenie farmakologiczne oraz, w niektórych przypadkach, interwencje chirurgiczne. Edukacja pacjentów na temat choroby i jej objawów jest również niezwykle ważna, aby zapewnić szybkie i odpowiednie reagowanie na wszelkie zmiany w stanie zdrowia.