Błona przedsiatkówkowa

Błona przedsiatkówkowa to cienka warstwa tkanki włóknistej, która tworzy się na powierzchni siatkówki, zwłaszcza w okolicy plamki żółtej. Najczęściej występuje u osób starszych i może być związana z procesami starzenia.

Przyczyny

Błona przedsiatkówkowa (epiretinal membrane) to cienka warstwa tkanki włóknistej, która tworzy się na powierzchni siatkówki, szczególnie w obszarze plamki żółtej. Może rozwijać się na skutek:

• Procesów starzenia się – najczęściej występuje u osób po 50. roku życia,
• Chorób oczu – np. odwarstwienia siatkówki, retinopatii cukrzycowej, zapaleń wewnątrzgałkowych,
• Powikłań po operacjach oka – np. po usunięciu zaćmy,
• Urazów oka – mogących prowadzić do nieprawidłowego rozrostu komórek na siatkówce,
• Idiopatycznych przyczyn – w wielu przypadkach nie udaje się jednoznacznie określić powodu jej powstania.

Objawy

Błona przedsiatkówkowa może powodować:

• Pogorszenie ostrości widzenia – obraz staje się zamazany i mniej wyraźny,
• Metamorfopsję – zniekształcenie obrazu, proste linie mogą wydawać się faliste lub zakrzywione,
• Mikropsję lub makropsję – przedmioty mogą wydawać się mniejsze lub większe niż w rzeczywistości,
• Utrudnione czytanie – szczególnie przy małych literach,
• Zwiększoną wrażliwość na światło (fotofobię),
• Podwójne widzenie w jednym oku (diplopię jednooczną),
• Poczucie zasłony lub plamki w polu widzenia.

Objawy mogą się stopniowo pogarszać, ale w niektórych przypadkach pozostają stabilne przez długi czas.

Leczenie

Leczenie błony przedsiatkówkowej zależy od stopnia zaawansowania zmian i nasilenia objawów.

• Obserwacja – jeśli błona jest cienka i nie powoduje istotnych zaburzeń widzenia, lekarz może zalecić regularne kontrole okulistyczne.
• Farmakoterapia – obecnie nie istnieją skuteczne leki, które mogłyby usunąć błonę, jednak krople nawilżające lub przeciwzapalne mogą pomóc w łagodzeniu objawów.
• Chirurgiczne usunięcie błony – witrektomia – w przypadku znacznego pogorszenia widzenia lub poważnych zniekształceń obrazu stosuje się zabieg witrektomii. Polega on na usunięciu ciała szklistego i delikatnym odseparowaniu błony przedsiatkówkowej od powierzchni siatkówki. Jest to skuteczna metoda, jednak nie zawsze prowadzi do pełnej poprawy widzenia.

Nie istnieje skuteczna metoda zapobiegania błonie przedsiatkówkowej, ale regularne badania okulistyczne, kontrolowanie chorób współistniejących (np. cukrzycy) i unikanie urazów oka mogą zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia.