Bartolinit
Tags
zapalenie pochwa
Bartolinit, czyli zapalenie gruczołu Bartholina, to dolegliwość, która może być bardzo bolesna i niekomfortowa. Gruczoły Bartholina znajdują się po obu stronach wejścia do pochwy i mają za zadanie wytwarzanie śluzu, który zapewnia odpowiednie nawilżenie. Zwykle są niewidoczne ani niewyczuwalne, ale gdy przewody tych gruczołów się zablokują, może dojść do powstania torbieli lub ropnia, co prowadzi do stanów zapalnych.


Przyczyny:

Bartolinit najczęściej spowodowany jest infekcją bakteryjną, którą mogą wywołać:

  • Bakterie jelitowe, takie jak Escherichia coli (E. coli), które są powszechnie spotykane w okolicy krocza.
  • Bakterie przenoszone drogą płciową, np. Neisseria gonorrhoeae (rzeżączka) czy Chlamydia trachomatis, które zwiększają ryzyko rozwinięcia zapalenia.
  • Bakterie naturalnie obecne w pochwie, np. Staphylococcus czy Streptococcus, mogące wywołać stan zapalny w wyniku osłabienia układu odpornościowego lub podrażnień.
  • Innym powodem może być po prostu mechaniczne zablokowanie przewodu gruczołu Bartholina, przez co płyn nie ma możliwości wypłynięcia. Zastój tego płynu może prowadzić do powstania torbieli, która staje się podatna na infekcję.


Objawy:
  • Torbiel Bartholina: Torbiel nie musi być zawsze bolesna. Może być początkowo niewielka, ale stopniowo rosnąć, jeśli przewód gruczołu pozostaje zablokowany. Dopóki torbiel nie zostanie zainfekowana, może nie powodować poważnych dolegliwości bólowych.
  • Zakażony ropień: Gdy torbiel ulegnie zakażeniu, rozwija się ropień. Wówczas objawy mogą nasilić się, pojawia się ból, obrzęk, zaczerwienienie i gorączka. W ciężkich przypadkach ropień może pęknąć samoistnie, co przynosi chwilową ulgę, ale wymaga interwencji medycznej.


Diagnostyka:

  • Lekarz zazwyczaj diagnozuje bartolinit na podstawie badania ginekologicznego, obserwując objawy takie jak zaczerwienienie, obrzęk i obecność guzka w okolicy warg sromowych. W niektórych przypadkach, szczególnie jeśli infekcja jest nawracająca, może być konieczne wykonanie badań mikrobiologicznych (wymazu) w celu ustalenia rodzaju bakterii wywołujących infekcję. Czasami, zwłaszcza u kobiet po menopauzie, konieczna może być biopsja, aby wykluczyć zmiany nowotworowe.

Leczenie:
  • Leczenie zachowawcze: Jeśli torbiel jest niewielka i nie powoduje dużych dolegliwości, lekarz może zalecić samoobserwację oraz regularne nasiadówki w ciepłej wodzie, które mogą przyspieszyć naturalne opróżnienie torbieli. Dodanie soli do kąpieli może również pomóc złagodzić stan zapalny.
  • Antybiotyki: Jeśli doszło do infekcji bakteryjnej, konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii. Rodzaj antybiotyku zależy od konkretnej bakterii odpowiedzialnej za zakażenie. Leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen, mogą być przepisane, aby złagodzić ból i obrzęk.
  • Drenaż chirurgiczny: Gdy torbiel lub ropień są zbyt duże lub bolesne, lekarz może wykonać małe nacięcie w gruczole, aby usunąć nagromadzony płyn lub ropę. Po zabiegu rana może być pozostawiona do naturalnego gojenia lub zabezpieczona drenem, który umożliwia dalsze odpływanie płynów.
  • Marsupializacja: Jeśli bartolinit nawraca, lekarz może zdecydować o marsupializacji, czyli zabiegu polegającym na utworzeniu niewielkiego, stałego otworu w gruczole Bartholina. Dzięki temu płyn produkowany przez gruczoł ma stałe ujście, co zmniejsza ryzyko ponownego zablokowania.
  • Usunięcie gruczołu: W skrajnych przypadkach, gdy leczenie jest nieskuteczne, a infekcje są nawracające, lekarz może zdecydować o całkowitym usunięciu gruczołu Bartholina. Jest to jednak ostateczność i rzadko się na to decyduje, ponieważ gruczoły te mają ważną funkcję w nawilżaniu pochwy.