Appendektomia - usunięcie wyrostka robaczkowego.

Appendektomia to jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych na świecie. Polega na usunięciu wyrostka robaczkowego – niewielkiej, ślepo zakończonej części jelita grubego. Choć sam wyrostek nie pełni istotnej roli w organizmie dorosłego człowieka, jego zapalenie (tzw. ostre zapalenie wyrostka robaczkowego) może stanowić poważne zagrożenie dla życia i zdrowia.

Czym jest wyrostek robaczkowy?
Wyrostek robaczkowy (appendix vermiformis) to cienki, rurkowaty uchyłek odchodzący od jelita ślepego, zlokalizowany w prawej dolnej części jamy brzusznej. Uważa się, że pełni on pewne funkcje immunologiczne we wczesnym dzieciństwie, ale u dorosłych jest narządem szczątkowym – jego obecność nie jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Co to jest appendektomia?
Appendektomia to zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu wyrostka robaczkowego. Jest standardowym postępowaniem w przypadku:

ostrego zapalenia wyrostka – najczęstszej przyczyny nagłego bólu brzucha wymagającego operacji,

podejrzenia perforacji wyrostka (pęknięcia),

ropnia okołowyrostkowego,

przewlekłego zapalenia wyrostka (rzadziej).

Objawy zapalenia wyrostka robaczkowego
Zapalenie wyrostka to stan nagły, który wymaga szybkiej diagnozy i interwencji. Do najczęstszych objawów należą:

nagły ból w nadbrzuszu, który przemieszcza się do prawego dołu biodrowego,

nudności i wymioty,

gorączka (37,5–39°C),

utrata apetytu,

napięcie mięśni brzucha,

bolesność przy ucisku po prawej stronie brzucha.

Niektóre objawy mogą być niespecyficzne, szczególnie u dzieci, osób starszych i kobiet w ciąży – dlatego diagnozę powinien postawić lekarz, zwykle po badaniu fizykalnym, badaniach krwi i USG lub tomografii.

Rodzaje appendektomii
1. Appendektomia klasyczna (otwarta)
Cięcie w prawym dolnym kwadrancie brzucha (najczęściej tzw. cięcie McBurneya),

Wycięcie wyrostka robaczkowego,

Stosowana w przypadkach zapalenia z powikłaniami (np. ropień, perforacja).

2. Appendektomia laparoskopowa (małoinwazyjna)
Trzy niewielkie nacięcia (5–10 mm) w jamie brzusznej,

Usunięcie wyrostka z użyciem kamery i cienkich narzędzi,

Szybszy powrót do zdrowia, mniejsze ryzyko zakażenia rany, lepszy efekt kosmetyczny.

Laparoskopia jest dziś preferowaną metodą, o ile stan pacjenta na to pozwala.

Jak wygląda zabieg?
Znieczulenie ogólne – pacjent śpi i nie czuje bólu.

Dostęp chirurgiczny – przez nacięcie skórne lub laparoskop.

Wycięcie wyrostka – wraz z ewentualnym oczyszczeniem jamy brzusznej z ropy, jeśli doszło do perforacji.

Zamknięcie rany – przy otwartej operacji rana jest zszywana, a przy laparoskopii zamykane są tylko drobne otwory.

Cały zabieg trwa zazwyczaj od 30 minut do godziny.

Rekonwalescencja po zabiegu
Pobyt w szpitalu: 1–3 dni po laparoskopii, do 5–7 dni po operacji otwartej.

Powrót do normalnej aktywności: po ok. 1–2 tygodniach (w laparoskopii szybciej).

Unikanie wysiłku fizycznego: przez 4–6 tygodni po operacji otwartej.

Kontrola rany: ważne, by obserwować miejsce cięcia pod kątem zakażenia.

W przypadku operacji laparoskopowej blizny są minimalne, a ryzyko powikłań mniejsze.

Możliwe powikłania
Chociaż appendektomia to rutynowy zabieg, jak każda operacja może wiązać się z ryzykiem:

zakażenie rany,

krwawienie,

uszkodzenie okolicznych narządów,

ropień wewnątrzbrzuszny,

zrosty pooperacyjne,

przepuklina w miejscu cięcia.

Wczesne wykrycie i leczenie objawów powikłań jest kluczowe dla szybkiego powrotu do zdrowia.

Czy można żyć bez wyrostka?
Tak – usunięcie wyrostka robaczkowego nie wpływa negatywnie na funkcjonowanie organizmu. Człowiek może żyć całkowicie normalnie bez tego narządu.

Appendektomia to bezpieczny i skuteczny zabieg ratujący życie w przypadku zapalenia wyrostka robaczkowego. Dzięki nowoczesnym technikom, takim jak laparoskopia, operacja jest mniej inwazyjna, a powrót do zdrowia szybszy. Jeśli odczuwasz nagły, silny ból w prawej dolnej części brzucha – nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Szybka diagnoza może zapobiec groźnym powikłaniom.