Zaburzenia krzepnięcia krwi – przyczyny, objawy, leczenie
Tags
zaburzenia krzepliwości zaburzenia krzepliwość krew homeostaza

Zaburzenia krzepnięcia krwi powodują, że krew zbyt łatwo tworzy skrzepy.

Jest to również nazywane stanem nadkrzepliwości lub trombofilią.


Czynniki krzepnięcia (białka) wytwarzane przez wątrobę przylegają do płytek krwi i tworzą skrzepy (koagulację). Normalne krzepnięcie jest ważne dla zatrzymania krwawienia i rozpoczęcia procesu gojenia. 
Jednak zbyt duża ilość krzepnięcia może powodować problemy.

Tworzenie się skrzepów krwi


Zaburzenia krzepnięcia krwi mogą być niebezpieczne, zwłaszcza gdy nie są zdiagnozowane i leczone.
Osoby z zaburzeniami krzepnięcia mają zwiększone ryzyko powstania skrzepu krwi w ich:
  • Tętnicach - naczyniach krwionośnych odprowadzających krew od serca.
  • Żyłach - naczyniach krwionośnych doprowadzających krew do serca.
  • Inna nazwa skrzepu wewnątrz naczynia krwionośnego to skrzeplina lub zator.

Skrzepy krwi w żyłach mogą przemieszczać się w krwiobiegu i powodować:
  • Zakrzepicę żył głębokich (zakrzep krwi w żyłach miednicy, nóg, ramion, wątroby, jelit lub nerek).
  • Zatorowość płucną (zakrzep krwi w płucach).

Skrzepy krwi w tętnicach mogą zwiększyć ryzyko dla:
  • Udaru mózgu.
  • Zawału serca.
  • Silnego bólu nogi.
  • Trudności w chodzeniu.
  • Utraty ręki lub nogi.

Objawy i przyczyny



Objawy zaburzeń krzepnięcia krwi mogą się różnić w zależności od tego, gdzie w organizmie znajduje się skrzep krwi.

Objawy mogą obejmować:
  • Obrzęk, tkliwość i ból nogi może oznaczać, że masz zakrzepicę żył głębokich.
  • Ból w klatce piersiowej z dusznością może oznaczać możliwą zatorowość płucną.
  • Zawał serca.
  • Udar mózgu.

Co powoduje zaburzenia krzepnięcia krwi?

Stany nadkrzepliwości są zwykle genetyczne (dziedziczone od rodziców) lub nabyte warunki. Genetyczna forma tego zaburzenia oznacza, że rodzisz się ze skłonnością do tworzenia zakrzepów krwi.
Stany nabyte są zwykle wynikiem operacji, urazu, leków lub stanu medycznego, który zwiększa ryzyko tworzenia się zakrzepów.

Do wrodzonych stanów nadkrzepliwości należą:
  • Czynnik V Leiden (najczęstszy).
  • Mutacja genu protrombiny (G20210A).
  • Niedobory naturalnych białek zapobiegających powstawaniu zakrzepów (takich jak antytrombina, białko C i białko S).
  • Podwyższony poziom fibrynogenu lub fibrynogenu dysfunkcyjnego.
  • Podwyższony poziom czynnika VIII i innych czynników, w tym czynnika IX i XI.
  • Nieprawidłowy układ fibrynolityczny.
  • Do nabytych zaburzeń krzepnięcia krwi należą:
  • Zespół antyfosfolipidowy (APS).
  • Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (DIC).
  • Przyczyny nabytych zaburzeń krzepnięcia krwi obejmują:
  • Rak (jedna z najczęstszych przyczyn).
  • Niektóre leki, które leczą raka.
  • Niedawny uraz lub zabieg chirurgiczny.
  • Założenie centralnego cewnika żylnego.
  • Otyłość.
  • Ciąża.
  • Stosowanie dodatkowych estrogenów, w tym doustnych tabletek antykoncepcyjnych (pigułki antykoncepcyjne).
  • Hormonalna terapia zastępcza.
  • Nie ruszanie ciała przez dłuższy czas z powodu odpoczynku w łóżku lub długich podróży samolotem.
  • Zawał serca, zastoinowa niewydolność serca, udar i inne choroby, które prowadzą do zmniejszenia aktywności.
  • Małopłytkowość wywołana heparyną (zmniejszona ilość płytek we krwi od heparyny lub preparatów heparyny drobnocząsteczkowej).
  • Zaburzenia autoimmunologiczne.
  • Zespół przeciwciał antyfosfolipidowych.
  • Zaburzenia mieloproliferacyjne, takie jak polytemia vera lub niezbędna trombocytoza.
  • Napadowa nocna hemoglobinuria.
  • Zespół zapalenia jelit.
  • Niedostateczna ilość folianów lub innych witamin z grupy B.
  • HIV, sepsa lub inne zakażenia.


Badania zaburzeń krzepnięcia krwi obejmują:
  • PT-INR: Badanie czasu protrombinowego (PT) pomaga Twojemu lekarzowi monitorować Twój stan, jeśli przyjmujesz warfarynę. Wyniki pomogą Twojemu lekarzowi określić, jak szybko Twoja krew krzepnie i czy potrzebujesz innej dawki.
  • Czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (aPTT): Mierzy czas potrzebny Twojej krwi do zakrzepnięcia. Twój lekarz używa tego testu do monitorowania Twojego stanu, jeśli przyjmujesz heparynę.
  • Test fibrynogenu.
  • Pełna morfologia krwi (CBC).
Testy pomagają wykryć warunki, które mogą być związane ze stanami nadkrzepliwości.

Testy stosowane do pomocy w diagnozowaniu dziedzicznych zaburzeń krzepnięcia obejmują:
  • Testy genetyczne, w tym czynnik V Leiden, oporność aktywowanego białka C i mutacja genu protrombiny (G20210A).
  • Aktywność antytrombiny.
  • Aktywność białka C.
  • Aktywność białka S.
  • Badanie stężenia homocysteiny.

Jak leczy się zaburzenia krzepnięcia krwi?


W większości przypadków leczenie zaburzeń krzepnięcia krwi jest konieczne tylko wtedy, gdy w żyle lub tętnicy powstanie skrzep krwi. Leki przeciwzakrzepowe zmniejszają zdolność krwi do krzepnięcia i zapobiegają tworzeniu się dodatkowych zakrzepów.

Leki przeciwzakrzepowe obejmują:
  • Aspiryna.
  • Warfaryna (Coumadin® lub Jantoven®), tabletka, którą się połyka.
  • Heparyna, płynny lek, który otrzymujesz przez kroplówkę w żyle lub z zastrzyku w szpitalu.
  • Heparyna drobnocząsteczkowa - zastrzyk, który otrzymuje się raz lub dwa razy dziennie. Można ją przyjmować w domu.
  • Fondaparynuks, zastrzyk.
  • Bezpośrednie doustne antykoagulanty (tabletki), takie jak rywaroksaban, apiksaban lub dabigatran.

Jak w przypadku każdego leku, ważne jest, aby wiedzieć, jak i kiedy przyjmować lek przeciwzakrzepowy zgodnie z zaleceniami lekarza oraz wykonywać częste badania krwi.