Salpingograf - co to takiego?
Histerosalpingografia (HSG) jest badaniem obrazowym, które wykorzystuje roentgen do uwidocznienia macicy i jajowodów. Jest to jeden z najczęstszych testów diagnostycznych wykonywanych u kobiet w wieku rozrodczym, które mają problemy z zajściem w ciążę. Badanie pozwala ocenić, czy komórka jajowa jest w stanie trafić do macicy po opuszczeniu jajnika. HSG jest znana również jako badanie drożności jajowodów. Aby je wykonać można wykorzystać m.in. salpingograf. Czym jest i jak wygląda, sprawdzimy w tym artykule.

Jak przebiega HSG?

Badanie HSG zazwyczaj odbywa się w gabinecie ginekologicznym. Pacjentka leży na plecach z kolanami podciągniętymi do klatki piersiowej.  Lekarz wykorzystując odpowiednie narzędzia wprowadza przez pochwę cienką rurkę, przez którą podaje się kontrastowy środek cieniujący. Środek ten wypełnia macicę i jajowody, co pozwala na ich uwidocznienie na zdjęciu rentgenowskim.

Przygotowanie do HSG

Przed badaniem HSG należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, w tym o lekach o działaniu rozrzedzającym krew. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić zaprzestanie przyjmowania tych leków na kilka dni przed badaniem.

Przed wykonaniem badania HSG, wykonuje się również inne badania. Wsród nich nie należy zapominać o cytologii, teście na chlamydię czy posiewu z szyjki macicy oraz kanału pochwy. 

Czy będzie bolało?

Histerosalpingografia na pewno nie jest badaniem komfortowym, może powodować różne odczucia dyskomfortu - również bólu. Jeżeli kobieta odczuwa silny strach przed bólem, ma możliwość wykonania tego badania w znieczuleniu miejscowym, lub ogólnym. Jeśli jednak wybierze znieczulenie ogólne, co najmniej na 6 godzin przed znieczuleniem musi zrezygnować z jedzenia i pica. 

Warto również pamiętać, że badanie HSG wymaga pozostawania przez pacjetnkę w bezruchu. Czas jego trwania zwykle wynosi około 15 minut. Po zakończeniu badania mogą wystąpić bóle brzucha, plamienia oraz zapalenie przydatków. Jeśli pacjentka zaobserwuje u siebie niepokojące zmiany, powinna koniecznie poinformować o tym lekarza. 


Czym jest salpingograf?

Salpingograf, zwny również aparatem Schultza jest urządzeniem medycznym, stosowanym w badaniu HSG. Składa się z kilku elementów czyli kaniuli z kranikiem,   trzech chromowanych stożków, w różnych rozmiarach, strzykawki z zaworem zamykającym luer lock, dzięki której możliwe jest uzyskanie odpowedniego ciśnienia wprowadzanego środka cieniujacego. Kolejnym elementem składowym zestawu jest manometr. Aparat Schultza jest również wyposażony w specjalne prowadnice z pokrętłami mocującymi. Na nich jest możliwość zamocowania wąskiego kulociągu, np typu Schroeder, dla ułatwienia pracy.  Całość jest estetycznie zapakowana w specjalną walizkę.


Alternatywa

Lekarze, którzy nie chcą stosować salpingografu, mogą sięgnąć po katerery do HSG, dostępne w dwóch średniach - 5FR i 7FR. Kateter składa się z elementu wprowadzającego z ruchomym pozycjonerem a także podwójnego cewnika z owalnym, termoplastycznym balonem. W przeciwieństwie do salpingografu jest to rozwiąznanie jednorazowe i nie wymaga stosowania sterylizacji. 

Kiedy nie wykonuje się HSG

Do przeciwwskazań do HSG należą:

  • ciąża
  • zakażenie układu moczowo-płciowego
  • ciężkie krwawienie miesiączkowe


Powikłania po badaniu HSG


Powikłania HSG są rzadkie, ale mogą wystąpić. Do najczęstszych powikłań należą:

  • krwawienie
  • ból
  • stan zapalny
Wyniki HSG

Zdjęcia rentgenowskie wykonane podczas HSG mogą pomóc lekarzowi w ocenie:
  • kształtu i wielkości macicy
  • otwarcia macicy
  • długości i szerokości jajowodów
  • obecności nieprawidłowości, takich jak polipy, mięśniaki lub zrosty


Zastosowanie HSG

Histerosalpingografia jest wykorzystywana w diagnostyce następujących schorzeń:

  • niepłodność
  • nieprawidłowości macicy - mięśniaków lub polipów
  • niedrożność jajowodów
  • nrosty w miednicy
Histerosalpingografia to bezpieczne i skuteczne badanie obrazowe, które może pomóc w diagnostyce problemów z płodnością i nieprawidłowości macicy i jajowodów.