Opatrunki chirurgiczne i pooperacyjne

Opatrunki do pielęgnacji ran są istotną częścią gojenia, ponieważ rany pooperacyjne są podatne na infekcje i związane z nimi powikłania.

Opieka chirurgiczna nie kończy się wraz z zakończeniem operacji
Tradycyjne protokoły zmiany opatrunków, które opierają się na zmianie opatrunków zgodnie z harmonogramem, niezależnie od tego, czy zmiana jest potrzebna, czy nie, mogą zakłócać gojenie się ran. Może to spowolnić lub całkowicie zatrzymać gojenie, narażając rany pooperacyjne na zakażenie i zwiększając ryzyko powierzchownego zakażenia miejsca operacji. Protokoły zmiany opatrunku pooperacyjnego muszą ulec zmianie, aby odzwierciedlić zmieniające się zrozumienie kliniczne.

Podobnie, opieka nad ranami pooperacyjnymi jest zdominowana przez konwencjonalne opatrunki, zazwyczaj składające się z włókniny z klejem akrylowym i podkładem chłonnym. Opatrunki te charakteryzują się niską absorpcją, brakiem funkcji barierowej i często powodują bolesne uszkodzenia skóry. Ten rodzaj opatrunku jest używany od dziesięcioleci, a protokoły zmiany opatrunku są często po prostu konsekwencją przestrzegania rytualnych procesów, które zawsze były wykonywane. Podejście "zawsze robiono to w ten sposób" do częstych zmian opatrunków wymaganych przez opatrunki o słabej absorpcji może prowadzić do ryzyka zakażenia, wyższych kosztów opieki zarówno w zakresie materiałów, jak i czasu lekarza oraz zaburzeń gojenia.

Nowoczesne opatrunki chirurgiczne oddziałują na proces gojenia się ran

W zależności od rodzaju rany, wybór opatrunku chirurgicznego o idealnych właściwościach w zakresie ochrony barierowej jest priorytetem dla uniknięcia zakażenia. Nie istnieją jednak ustandaryzowane zalecenia dotyczące najlepszego rodzaju opatrunku pooperacyjnego. Obecnie na rynku dostępnych jest ponad 3000 rodzajów opatrunków, co daje chirurgom możliwość dokonania najlepszego wyboru opatrunku w zależności od rodzaju rany.

Co więcej, nowoczesne opatrunki mogą zrobić znacznie więcej niż tylko przykryć ranę: Mogą one również pozytywnie wpływać na proces gojenia. Dlatego też muszą one spełniać kilka wymagań, które obejmują:

zapewniając ochronę przed infekcjami bakteryjnymi
sterylność, nietoksyczność i brak alergii
zapewnienie i utrzymanie wilgotnego środowiska
usuwanie nadmiernego wysięku
zwiększanie migracji naskórka, promowanie angiogenezy i syntezy tkanki łącznej
umożliwienie wymiany gazowej między raną a otoczeniem
utrzymywanie odpowiedniej temperatury tkanek w celu wspomagania przepływu krwi
unikanie przywierania do rany i łatwe usuwanie po wygojeniu
zapewnienie działania oczyszczającego w celu zwiększenia migracji leukocytów i łagodzenie bólu.

W przypadku ran z dużą ilością wysięku, superchłonne opatrunki na rany stanowią bardzo cenną opcję, ponieważ są w stanie wchłonąć nadmiar płynu. Jest to szczególnie ważne w leczeniu ran przewlekłych. Podciśnieniowa terapia ran również stanowi popularną metodę leczenia zarówno ran ostrych, jak i przewlekłych wykorzystując i stosując ciśnienie subatmosferyczne do rany, poprawiając jej gojenie.

Podział opatrunków ze względu na materiał:

opatrunki alginianowe - to opatrunki wykonane z alginianu wapnia, stosowane na rany z wysiękiem, owrzodzenia i odleżyny. W kontakcie z raną opatrunek tworzy delikatny żel, który wypełnia ranę. Jego zadaniem jest zarówno zatrzymanie krwawienia, jak i utrzymanie wilgotnego środowiska niezbędnego do procesów gojenia,
opatrunki z gazy - sterylne opatrunki z gazy są stosowane w przypadku małych krwawiących ran, wymagają one zabezpieczenia dodatkowym opatrunkiem (który może być niesterylny),
opatrunki hydrożelowe - są stosowane w leczeniu niezainfekowanych ran przewlekłych i oparzeń. Plastry żelowe na oparzenia izolują miejsce urazu i stale je nawilżają, co wspomaga proces gojenia,
opatrunki hydrowłókniste - ten rodzaj opatrunku stosowany jest w przypadku ran trudno gojących się, o podwyższonym ryzyku infekcji,
opatrunki hydrokoloidowe - składające się z pianki poliuretanowej i warstwy hydrokoloidu, plastry stosowane są w leczeniu ran suchych z niewielką ilością wysięku,
opatrunki silikonowe - opatrunki silikonowe są stosowane w profilaktyce i leczeniu blizn,
opatrunki wykonane z siatki poliestrowej pokrytej miękkim silikonem - nieprzywierający opatrunek dobrze przylega do miejsca rany, a jednocześnie umożliwia bezbolesną zmianę opatrunku, ponieważ przywiera tylko do zdrowej skóry,
opatrunki poliuretanowe - ten rodzaj opatrunku, wykonany z dopasowującej się do kształtu rany pianki, jest polecany w leczeniu ran przewlekłych i ostrych,
opatrunki ze srebrem - opatrunki antybakteryjne wspomagają leczenie ran trudno gojących się, z ryzykiem infekcji, a także już zainfekowanych.

Usunięcie opatrunku, zmiana opatrunku i oczyszczenie rany to niezbędne kroki, które należy zoptymalizować w celu zapewnienia bezproblemowego gojenia się ran po operacji.

Po przywróceniu integralności bariery skórnej opatrunki można usunąć przy użyciu czystych lub aseptycznych technik bezdotykowych, w zależności od stanu rany i pacjenta. Podczas zdejmowania opatrunku należy unikać kontaktu rany z materiałem zakaźnym i przestrzegać wytycznych dotyczących higieny rąk. Ważne jest również, aby liczba zmian opatrunku była jak najmniejsza. Każda zmiana opatrunku naraża ranę na kontakt z potencjalnymi patogenami, a proces gojenia się rany ulega spowolnieniu. W rzeczywistości opatrunki na rany utrzymują ranę w temperaturze ciała, zapewniając optymalną aktywność komórkową dla gojenia się ran. Po każdej zmianie opatrunku komórki w ranie potrzebują 3-4 godzin, aby wznowić swoje zadania. Zmniejszenie liczby zmian opatrunku skutkuje również możliwym ograniczeniem powstawania pęcherzy na skórze, uszkodzeń skóry wokół rany i dyskomfortu pacjenta.