Napady padaczkowe u dzieci i dorosłych: Co warto wiedzieć?
Tags
napady padaczkowe
Padaczka nerwowa, zwana również epilepsją, jest przewlekłą chorobą neurologiczną, która dotyka miliony ludzi na całym świecie. Jest to stan, w którym dochodzi do nieprawidłowej aktywności elektrycznej w mózgu, co prowadzi do powtarzających się napadów padaczkowych. W zależności od typu i nasilenia, objawy padaczki mogą się znacznie różnić. 

Padaczka może mieć różnorodne przyczyny, jednak u wielu pacjentów nie udaje się jednoznacznie ustalić źródła choroby (tzw. padaczka idiopatyczna). Najczęstsze czynniki, które mogą prowadzić do wystąpienia padaczki, to:
1. Czynniki genetyczne – Niektóre formy padaczki mają podłoże dziedziczne, co oznacza, że istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia choroby w rodzinach, gdzie padaczka już występowała.
2. Urazy mózgu – Uraz głowy, np. w wyniku wypadku samochodowego, upadku lub urazu sportowego, może uszkodzić mózg, co prowadzi do padaczki.
3. Infekcje układu nerwowego – Zakażenia, takie jak zapalenie opon mózgowych, zapalenie mózgu czy neuroinfekcje pasożytnicze, mogą uszkodzić tkanki mózgowe i wywołać napady padaczkowe. 
4. Guzy mózgu – Zarówno nowotwory złośliwe, jak i łagodne, mogą wywoływać napady padaczkowe, ponieważ zakłócają prawidłowe funkcjonowanie mózgu. 
5. Uszkodzenia podczas porodu – U noworodków urazy mózgu związane z komplikacjami porodowymi, takie jak niedotlenienie mózgu, mogą prowadzić do rozwoju padaczki w późniejszym życiu.
6. Czynniki metaboliczne – Niektóre zaburzenia metaboliczne, jak hipoglikemia (niskie stężenie glukozy we krwi) lub problemy z gospodarką elektrolitową, mogą wywoływać napady.

Objawy padaczki są różnorodne i zależą od rodzaju napadów, które mogą mieć różne formy i stopnie nasilenia. Najczęściej napady dzielą się na:
1. Napady częściowe (ogniskowe) – Aktywność nieprawidłowa obejmuje jedynie część mózgu. Napady te mogą obejmować m.in. drganie mięśni, zaburzenia czucia, a także halucynacje. Osoba może pozostać świadoma lub tracić świadomość podczas napadu.
2. Napady uogólnione – Obejmują całą korę mózgową i mogą powodować utratę przytomności. Napady uogólnione mogą przyjmować różne formy:
-Napady toniczno-kloniczne (grand mal) – To najbardziej klasyczne napady padaczkowe, w których dochodzi do nagłej utraty przytomności, silnych skurczów mięśni, drgawek i czasami utraty kontroli nad funkcjami fizjologicznymi.
-Napady nieświadomości (petit mal) – Krótkotrwałe, kilkusekundowe stany, w których osoba nagle przestaje reagować na otoczenie, „zawiesza się”, ale po chwili wraca do normalności.
-Napady miokloniczne – Krótkie, gwałtowne skurcze mięśni, które mogą dotyczyć jednej części ciała lub całości.

Rozpoznanie padaczki opiera się na szczegółowym wywiadzie medycznym, badaniu neurologicznym oraz badaniach dodatkowych. Najczęściej stosowane metody diagnostyczne to:
1. EEG (elektroencefalogram) – Badanie to rejestruje aktywność elektryczną mózgu, co pomaga zidentyfikować nieprawidłowe wzorce charakterystyczne dla padaczki.
2. Tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI) – Badania obrazowe mózgu są pomocne w wykrywaniu zmian strukturalnych, takich jak guzy, blizny czy krwotoki, które mogą być przyczyną padaczki.
3. Badania krwi – Mogą pomóc w wykluczeniu zaburzeń metabolicznych, które mogą prowadzić do napadów.

Leczenie padaczki zależy od rodzaju napadów, ich częstotliwości oraz indywidualnych cech pacjenta. Główne metody leczenia to:
1. Farmakoterapia – Najczęściej stosowane leki to leki przeciwpadaczkowe (np. fenytoina, karbamazepina, kwas walproinowy), które mają za zadanie stabilizować aktywność elektryczną mózgu. Leczenie farmakologiczne pozwala na kontrolę napadów u większości pacjentów.
2. Chirurgia – W przypadkach, gdy padaczka jest oporna na leczenie farmakologiczne, a źródło napadów jest zlokalizowane, możliwa jest operacja usunięcia ogniska padaczkowego w mózgu.
3. Dieta ketogenna – Stosowana głównie u dzieci z padaczką lekooporną. Jest to dieta niskowęglowodanowa i wysokotłuszczowa, która może pomóc w kontrolowaniu napadów. 
4. Stymulacja nerwu błędnego – To metoda polegająca na wszczepieniu urządzenia stymulującego nerw błędny, co wpływa na zmniejszenie częstości napadów u niektórych pacjentów.

Mimo że padaczka jest chorobą przewlekłą, wiele osób prowadzi normalne, aktywne życie. Kluczowe jest regularne przyjmowanie leków, unikanie czynników wyzwalających napady (np. stresu, niewyspania) oraz świadomość, jak postępować w przypadku wystąpienia napadu. Ważne jest także wsparcie ze strony rodziny i bliskich, a także edukacja otoczenia na temat choroby, co pozwala na lepsze zrozumienie i tolerancję.

Padaczka nerwowa to złożona choroba, która wymaga indywidualnego podejścia do leczenia i opieki nad pacjentem. Dzięki postępom medycyny wiele osób z padaczką może skutecznie kontrolować swoje objawy i cieszyć się pełnią życia. Wczesna diagnoza, odpowiednie leczenie oraz wsparcie ze strony specjalistów i bliskich odgrywają kluczową rolę w poprawie jakości życia chorych na padaczkę.