Konikopunkcja chirurgiczna

Konikopunkcja to zabieg medyczny polegający na nacięciu więzadła pierścieniowatego w celu wprowadzenia rurki intubacyjnej do tchawicy. Jest to zabieg ratujący życie, który umożliwia prawidłową wentylację poszkodowanego. 

Co to jest konikopunkcja?
Konikopunkcja to inwazyjna procedura medyczna polegająca na przezskórnym nakłuciu więzadła pierścieniowo-tarczowego (między tarczycą a chrząstką pierścieniowatą krtani) i wprowadzeniu rurki do tchawicy. Celem operacji jest uzyskanie prawidłowej wentylacji pacjenta i uratowanie życia.

Do wykonania zabiegu konikopunkcji niezbędne są

  • środki do dezynfekcji skóry,
  • sterylne rękawiczki,
  • środki ochrony osobistej (gogle, maska ochronna),
  • skalpel chirurgiczny,
  • gotowy zestaw do konikopunkcji lub prowizoryczny zestaw (w którego skład wchodzą kaniula, strzykawka, końcówka rurki intubacyjnej).

Konikopunkcja jest zabiegiem utożsamianym z konikotomią. Różnica polega na technicznych aspektach wykonywania zabiegów: metodzie penetracji tkanek więzadła i użytych narzędziach. Zarówno w przypadku konikopunkcji, jak i konikotomii, do zlokalizowania więzadła pierścieniowego używa się skalpela chirurgicznego.

Konikotomia umożliwia udrożnienie dróg oddechowych do czasu wykonania intubacji lub tracheotomii (nawiasem mówiąc, konikotomia za pomocą długopisu w warunkach polowych nie jest skuteczną metodą udrożnienia dróg oddechowych).

Konikopunkcja jest rozwiązaniem tymczasowym. Zalecany czas trwania tlenoterapii przy użyciu tej metody wynosi zaledwie 30-45 minut. Po wykonaniu nakłucia lub nacięcia w otworze umieszcza się odpowiednią kaniulę o możliwie największym świetle, którą należy odpowiednio zabezpieczyć i unieruchomić.

 

Konikopunkcja - wskazania i przeciwwskazania.
Konikopunkcja jest rozważana w wyjątkowych stanach zagrożenia życia. Wskazaniem do konikopunkcji jest szereg sytuacji. Należą do nich:

  • ciężki, masywny uraz czaszkowo-twarzowy uniemożliwiający wentylację, zagrażające zachłyśnięcie krwią,
  • mechaniczne uszkodzenie górnych dróg oddechowych, na przykład w wyniku uduszenia przez osobę trzecią lub próby samobójstwa przez powieszenie,
  • niedrożność dróg oddechowych spowodowana obecnością ciała obcego w górnych drogach oddechowych,
  • obrzęk krtani (pacjent nie reaguje na tlenoterapię bierną lub czynną), obrzęk górnych dróg oddechowych,
  • ciężkie oparzenia termiczne lub chemiczne górnych dróg oddechowych,
  • przedłużająca się niedrożność na poziomie więzadeł głosowych
  • niemożność udrożnienia dróg oddechowych w inny sposób (zawodność intubacji dotchawiczej i innych technik udrażniania nadgłośniowego).

 

Konikopunkcja jest zabiegiem obarczonym ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych i powikłań. Obejmują one:

  • perforacja przełyku lub wprowadzenie do niego igły,
  • uszkodzenie krtani lub tchawicy spowodowane wprowadzeniem igły,
  • przemieszczenie igły (błędne wprowadzenie kaniuli do śródpiersia)
  • krwawienie do światła dróg oddechowych lub krwiak,
  • nakłucie tętnicy trójdzielnej,
  • nieodpowiednia wentylacja - niedotlenienie pacjenta (asfiksja),
  • infekcja,
  • uraz ciśnieniowy (barotrauma - odma opłucnowa, odma worka osierdziowego, odma śródpiersia, odma opłucnowa), a także odma podskórna spowodowana nieprawidłowym umieszczeniem cewnika.

Przeciwwskazania do wykonania konikopunkcji i powikłania
Przeciwwskazaniami do wykonania konikopunkcji są:

  • wiek poniżej 12 lat (lokalizacja więzadła u niemowląt i małych dzieci może sprawiać wiele trudności),
  • skaza krwotoczna,
  • uszkodzenie krtani i tchawicy,
  • ciało obce w okolicy głośni,
  • uraz klatki piersiowej,
  • możliwość intubacji dotchawiczej lub zastosowania innych metod przywracania drożności dróg oddechowych,
  • problemy ze zlokalizowaniem lub niemożność zlokalizowania więzadła pierścienno-tarczowego (np. masywny obrzęk szyi). Ponadto otyli pacjenci z grubymi i krótkimi szyjami mogą stanowić problem),
  • brak doświadczenia w wykonywaniu zabiegu.