Jak stawiać pierwsze kroki po raz drugi?

Wszyscy rodzice wiedzą, jak wiele wysiłku wymaga nauka chodzenia, zarówno od nich jak i ich dzieci. Choć wydaje się, że raz nabyta umiejętność chodzenia wystarcza na całe życie, nie zawsze jest to prawdą. Istnieje wiele przyczyn, takich jak wypadki, choroby czy zabiegi ortopedyczne, które sprawiają, że osoba dorosła musi niemal od nowa uczyć się chodzić. Na szczęście istnieją specjalne urządzenia wspierające w stawianiu pierwszych kroków. Postaramy się je przybliżyć w tym artykule.

 
Kiedy możemy utracić umiejętność chodzenia?


Przywrócenie prawidłowego wzorca chodu może być konieczne u osób, które doświadczyły urazów, kontuzji, operacji ortopedycznych, udarów mózgu lub innych problemów zdrowotnych, które mogą wpływać na ich zdolność do chodzenia. Wśród najczęściej występujących przyczyny utraty zdolności chodzenia wyróżniamy udar mózgu, guzy mózgu, uszkodzenia rdzenia kręgowego, zapalenia stawów, choroby układu mięśniowo-szkieletowego. O ile uszkodzenia nie są trwałe, a chory nie podlega trwałemu paraliżowi, odpowiednia terapia i rehabilitacja mogą przywrócić pełną mobilność chorego. Wymaga to jednak współpracy z jego strony i aktywności w czasie rehabilitacji. 


Jak ponownie nauczyć się chodzić?


Istnieją sprawdzone metoty prowadzące do odzyskania sprawności w chodzie u osób, które utraciły tę cenną umiejętność. Na początku warto zadbać o zdolność utrzymania równowagi. Ćwiczenia równowagi pomagają poprawić stabilność podczas chodzenia. Mogą obejmować stanie na jednej nodze, używanie balancera lub deski równoważącej, a także ćwiczenia na specjalistycznych urządzeniach do treningu równowagi. 

Siła również ma znaczenie, dlatego warto wzmocnić mięśnie nóg oraz bioder. W tym celu warto wykorzystywać m.in. przysiady, unoszenie nóg, wypychanie nóg na suwnicy i inne ćwiczenia wysiłkowe. Oprócz ćwiczeń siłowych, należy zawsze wykonywać ćwiczenia rozciągające. Stretching poprawia elastyczność mięśni i stawów. Najczęściej będziemy wykonywać ćwiczenia na rozciąganie mięśni łydek, ud, bioder i pleców.  

Poprawa koordynacji ruchowej jest kluczowa dla płynnego i efektywnego chodu. Ćwiczenia koordynacyjne mogą obejmować marsz na miejscu, chód z podnoszeniem kolan, chód na różnych podłożach (np. piasku, trawie) oraz inne ćwiczenia wymagające precyzji ruchowej. Z kolei ćwiczenia proprioceptywne pomagają poprawić zmysł głębokiego czucia, co jest istotne dla utrzymania równowagi i stabilności podczas chodzenia. Mogą obejmować ćwiczenia na niestabilnych powierzchniach, jak również korzystanie z piłek do równoważenia lub innych narzędzi proprioceptywnych.


Pomocnicze sprzęty


Najczęściej ponowną naukę chodzenia wspierają balkoniki, kule, poręcze. Wyróżnia się trzy rodzaje chodzenia z wykorzystywaniem kul. Tryb dwutaktowy, zwany też kangurowym polega na wysuwaniu obu kul jednocześnie, a następnie równoczesnym dostawieniu obu nóg. W trybie trójtaktowym najpierw wysuwamy obie kule, a następnie pojedynczo dostawiamy nogi. Jeśli każda noga i każda kula wysuwa się pojedynczo, mówimy o trybie czterotakowym. 


Sprzęt specjalistyczny


Jeżeli chory wymaga większego wspomagania, z pomocą przychodzą tory do nauki chodzenia. Są to specjalistyczne platformy, najczęściej wykorzystywane w ośrodkach rehabilitacji, wspomagające naukę chodzenia. Tor składa się z platformy z przeszkodami, które można umieszczać na różnych wysokościach i w różnych kombinacjach pozwlalają zmieniać poziom trudności przejścia, w zależności od potrzeb konkretnego pacjenta. Poręcze stanowią wsparcie i asekurację co zwiększa poczucie pewności przy stawianiu kolejnych kroków. 


Szczególnym przypadkiem toru do nauki chodzenia są schody. Należy pamiętać, że ćwiczenia na schodach mogą być wykonywane wyłącznie przy asekruacji wykwalifikowanego personelu medycznego. 


Proces reedukacji chodu jest zazwyczaj indywidualnie dostosowany do potrzeb i możliwości pacjenta, uwzględniając specyfikę ich urazu lub schorzenia. Celem jest przywrócenie możliwie najbardziej naturalnego i efektywnego chodu, który minimalizuje ryzyko dalszych urazów oraz poprawia jakość życia pacjenta. Terapeuci często współpracują z lekarzami, ortopedami i innymi specjalistami, aby zapewnić kompleksową opiekę nad pacjentem.