Doppler tętnic szyjnych - co wykrywa?

Badanie USG tętnic szyjnych pozwala na ocenę ich stanu oraz przepływu krwi do mózgu. Wykorzystanie efektu dopplera umożliwia sprawdzenie ewentualnych zwężeń w tętnicach oraz wykrycie obecności blaszek miażdżycowych. Ich obecność może być przyczyną zwiększonego ryzyka udaru, dlatego im szybciej nastąpi ich wykrycie, tym szybciej można rozpocząć leczenie profilkatyczne i uzyskać satysfakcjonujące efekty. 


Czym jest efekt dopplera


Nazwa tego zajwiska pochodzi od nazwiska austriackiego fizyka i matematyka - Christiana Andreasa Dopplera, który w 1842 r opisał efekt zmiany barwy światła w okładzie gwiazd podwójnych, pod wpływem ruchu. Trzy lata później, obliczenia Dopplera zostały potwierdzone przez Christophorusa Buys-Bullota testem zmiany wysokości dźwięku granego przez trębaczy w trakcie jazdy pociągiem. Dźwięk ulegał obniżeniu w czasie, gdy pociąg z grającymi muzykami zbliżał się do obserwatora. Efekt dopplera ma zastosowanie w przypadku wszystkich rodzajów fal i znajduje szerokie zastosowania w wielu dziedzinach. W medycynie wykorzystuje się go przy wykorzystaniu fal ultradźwiękowych do badań diagnostycznych - USG.

Badanie polega na wykorzystaniu efektu Dopplera. Fala, która jest emitowana przez głowicę USG odbija się od badanego ośrodka i powraca do głowicy. W przypadku badania tętnic szyjnych będą to elementy przepływającej przez nie krwi. Poruszające się elementy krwi, zmieniają częstotliwość fali, która powraca do głowicy. Urządzenie analizuje zmiany częstotliwości fali i przedstawia je w postaci obrazów na monitorze. Dzięki temu możemy zobaczyć jak porusza się krew wewnątrz tętnic, w których miejscach płynie szybciej, gdzie wolniej i czy w niektórych przypadkach się nie cofa. 

Wskazania do badania


Choć warto, aby wykonywać badanie Dopplera profilaktycznie, istnieją szczególne wskazania do jego przeprowadzenia, a należą do nich: 

• przebyty udar mózgu
• objawy neurologiczne sugerujące niedokrwienie ośrodkowego układu nerwowego
• podwyższone ciśnienie krwi
• obciążenia udarem lub zawałem serca w wywiadzie rodzinnym
• miażdżyca
• szmery nad tętnicami szyjnymi
• cukrzyca
• zawroty głowy
• wystąpienie urazu szyi
• wysoki cholesterol

Przebieg badania


Całe badanie trwa zazwyczaj od kilku do kilkunastu minut, w zależności od precyzji i obszaru badania oraz od ewentualnych dodatkowych zaleceń lekarza. Jest to procedura bezbolesna i nieinwazyjna, więc pacjent może czuć jedynie lekkie naciski sondy na skórze. Podczas badania USG dopplera tętnic szyjnych pacjent zazwyczaj leży na stole badawczym lub kozetce. Lekarz nakłada na skórę specjalny żel, który pomaga w przewodzeniu fal dźwiękowych. Następnie lekarz przesuwa sondę ultrasonograficzną po obszarze szyi, gdzie znajdują się tętnice szyjne, czyli tętnica szyjna wspólna oraz tętnica szyjna wewnętrzna i zewnętrzna. Sonda emituje fale dźwiękowe, które przechodzą przez tkanki i odbijają się od krwi przepływającej przez tętnice. Za pomocą techniki Dopplera możliwe jest zarejestrowanie prędkości przepływu krwi oraz kierunku jej przepływu. Po zakończeniu badania lekarz może omówić wyniki natychmiastowo. Czasami umawia się z pacjentem na późniejsze przekazanie wyniku.

Badanie dopplerowskie można wykonać już w czasie pierwszej wizyty u lekarza specjalisty, jeśli w gabinecie znajduje się odpowiednie urządzenie. Prawidłowy przepływ krwi przez tętnice szyjne jest niezwykle istotny dla zdrowia każdego z nas, dlatego jeśli tylko zauważymy niepokojące symptomy, należy zgłosić się na takie badanie. Jest ono całkowicie bezpieczne, nie powoduje skutków ubocznych.i może być wykonywane wielokrotnie.