Actinomykoza

Actinomykoza to rzadkie, przewlekłe zakażenie bakteryjne wywoływane głównie przez bakterie z rodzaju Actinomyces, które naturalnie występują w jamie ustnej, przewodzie pokarmowym i drogach rodnych człowieka. W sprzyjających warunkach mogą jednak stać się patogenami, prowadząc do poważnych stanów zapalnych i powstawania ropni.

 

 

Do zakażenia actinomykozą dochodzi zwykle w wyniku uszkodzenia błon śluzowych, co umożliwia bakteriom przenikanie do głębszych tkanek. Czynniki ryzyka obejmują:

  • zabiegi stomatologiczne
  • urazy jamy ustnej
  • osłabienie układu odpornościowego
  • przewlekłe choroby, takie jak cukrzyca

 

Actinomykoza może przybierać różne formy, w zależności od lokalizacji zakażenia:

  • Actinomykoza szyjno-twarzowa – najczęstsza postać, objawiająca się powiększonymi, twardymi guzami, często z przetokami wydzielającymi ropną treść
  • Actinomykoza płucna – występuje rzadziej, objawia się kaszlem, dusznością i gorączką, często przypomina gruźlicę
  • Actinomykoza brzuszna – może prowadzić do powstawania ropni w jamie brzusznej i poważnych powikłań
  • Actinomykoza miednicy – dotyczy głównie kobiet, często jest związana z obecnością wewnątrzmacicznych wkładek antykoncepcyjnych

 

 

Objawy actinomykozy mogą się różnić w zależności od lokalizacji zakażenia, ale najczęściej obejmują:

  • przewlekły stan zapalny
  • bolesne guzy i ropnie
  • przetoki skórne
  • gorączkę
  • ogólne osłabienie

 

Rozpoznanie actinomykozy bywa trudne, ponieważ jej objawy mogą przypominać inne choroby, takie jak gruźlica czy nowotwory. Diagnostyka obejmuje:

  • badania mikrobiologiczne wydzieliny ropnej
  • biopsję tkanek
  • badania obrazowe (RTG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny)

 

 

Podstawą leczenia actinomykozy jest długotrwała antybiotykoterapia, zazwyczaj z użyciem penicyliny lub jej pochodnych. W niektórych przypadkach konieczne może być leczenie chirurgiczne w celu usunięcia ropni i przetok.

 

Zapobieganie actinomykozie polega na:

  • dbaniu o higienę jamy ustnej,
  • unikaniu urazów błon śluzowych,
  • szybkim leczeniu stanów zapalnych,
  • ostrożnym stosowaniu wkładek antykoncepcyjnych.

 

Actinomykoza jest rzadkim, ale poważnym zakażeniem, które wymaga wczesnej diagnozy i długotrwałego leczenia antybiotykami. Pomimo trudności diagnostycznych, odpowiednie leczenie zazwyczaj prowadzi do całkowitego wyleczenia.