Dusznica bolesna: Przyczyny, objawy i leczenie

Dusznica bolesna, znana także jako angina pectoris, jest jednym z najczęstszych objawów choroby wieńcowej serca. Jest to stan, który charakteryzuje się bólem lub dyskomfortem w klatce piersiowej, spowodowanym niedostatecznym dopływem krwi do mięśnia sercowego. Dusznica bolesna jest poważnym objawem, który może wskazywać na istnienie choroby serca, dlatego wymaga szybkiej diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Czym jest dusznica bolesna?

Dusznica bolesna to stan, w którym dochodzi do bólu lub ucisku w klatce piersiowej spowodowanego zmniejszeniem przepływu krwi przez naczynia wieńcowe, które dostarczają krew do serca. Zmniejszenie przepływu krwi może wynikać z obecności blaszek miażdżycowych w naczyniach wieńcowych, które zwężają ich światło i utrudniają prawidłowy przepływ krwi. Ból związany z dusznicą bolesną zwykle występuje podczas wysiłku fizycznego lub stresu, a jego intensywność może się różnić – od łagodnego dyskomfortu po silny ból.

Przyczyny dusznicy bolesnej

Dusznica bolesna jest wynikiem niedokrwienia serca, które może być spowodowane różnymi czynnikami. Najczęstsze przyczyny to:

• Miażdżyca – Najczęstszą przyczyną dusznicy bolesnej jest miażdżyca, czyli proces, w którym dochodzi do odkładania się tłuszczów, cholesterolu i innych substancji na ścianach naczyń wieńcowych. Tworzenie się blaszek miażdżycowych prowadzi do zwężenia naczyń i utrudnia dopływ krwi do serca.
• Skurcz naczyń wieńcowych – W niektórych przypadkach dusznica bolesna może być spowodowana skurczem naczyń wieńcowych, co prowadzi do chwilowego zmniejszenia przepływu krwi do serca. Może to wystąpić np. w wyniku stresu lub palenia papierosów.
• Wysokie ciśnienie krwi – Nadciśnienie tętnicze może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych i zwiększenia ryzyka wystąpienia dusznicy bolesnej.
• Zaburzenia rytmu serca – Niekiedy dusznica bolesna może wynikać z nieprawidłowego rytmu serca, który powoduje, że serce nie jest w stanie efektywnie pompować krwi.
• Choroby serca – Inne choroby serca, takie jak wady zastawkowe, mogą również przyczyniać się do powstawania dusznicy bolesnej.

Objawy dusznicy bolesnej

Głównym objawem dusznicy bolesnej jest ból w klatce piersiowej. Inne objawy mogą obejmować:

• Ból lub uczucie ucisku w klatce piersiowej – Ból zazwyczaj pojawia się w okolicach mostka i może promieniować do ramienia, szyi, żuchwy lub pleców. Może trwać od kilku minut do kilku minut, zazwyczaj ustępuje w spoczynku.
• Duszność – W wyniku niedostatecznego dopływu krwi do serca, pacjent może doświadczać trudności w oddychaniu, zwłaszcza podczas wysiłku fizycznego.
• Zawroty głowy – Niedostateczny przepływ krwi do mózgu może prowadzić do uczucia zawrotów głowy, a nawet omdlenia.
• Pocenie się – Często towarzyszy bólowi w klatce piersiowej obfite pocenie się, szczególnie w wyniku silnego stresu lub wysiłku.
• Zwiększone zmęczenie – Pacjenci z dusznicą bolesną mogą czuć się zmęczeni i osłabieni, nawet po wykonaniu codziennych czynności.

Rodzaje dusznicy bolesnej

Istnieją różne rodzaje dusznicy bolesnej, które różnią się pod względem przyczyn, nasilenia objawów i reakcji na leczenie:

• Dusznica bolesna stabilna – Jest to najczęstszy typ dusznicy bolesnej. Objawy pojawiają się podczas wysiłku fizycznego lub stresu i ustępują po odpoczynku. Ból ma zazwyczaj przewidywalny charakter.
• Dusznica bolesna niestabilna – Jest to bardziej niebezpieczna forma dusznicy, która może wystąpić nawet w spoczynku i jest trudniejsza do kontrolowania. Może być sygnałem, że pacjent ma zwiększone ryzyko zawału serca.
• Dusznica bolesna wariantowa (Prinzmetala) – Jest to rzadki rodzaj dusznicy, która jest wynikiem skurczu naczyń wieńcowych, a nie miażdżycy. Może występować w spoczynku, a jej objawy są zazwyczaj krótkotrwałe.

Diagnostyka dusznicy bolesnej

Diagnostyka dusznicy bolesnej opiera się na dokładnym wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym oraz dodatkowych badaniach diagnostycznych, takich jak:

• EKG (elektrokardiogram) – Badanie to pozwala na ocenę aktywności elektrycznej serca i wykrycie ewentualnych zaburzeń rytmu serca lub objawów niedokrwienia.
• Test wysiłkowy – Badanie, które ocenia reakcję serca na wysiłek fizyczny i pomaga wykryć zmiany w dopływie krwi do serca podczas wysiłku.
• Koronografia – Jest to procedura, która pozwala na ocenę stanu naczyń wieńcowych za pomocą kontrastowej tomografii komputerowej lub cewnikowania serca.
• Echokardiografia – Badanie ultrasonograficzne, które pozwala na ocenę funkcji serca i jego struktur, w tym oceny przepływu krwi w naczyniach wieńcowych.

Leczenie dusznicy bolesnej

Leczenie dusznicy bolesnej ma na celu złagodzenie objawów, poprawę jakości życia pacjentów oraz zapobieganie powikłaniom, takim jak zawał serca. Do najczęstszych metod leczenia należą:

• Zmiany stylu życia – W przypadku dusznicy bolesnej ważne jest, aby pacjent unikał czynników ryzyka, takich jak palenie papierosów, niezdrowa dieta, nadwaga czy stres. Regularna aktywność fizyczna, dieta bogata w błonnik, ograniczenie soli i tłuszczu, a także redukcja stresu mogą pomóc w kontrolowaniu choroby.
• Leki – Leki rozszerzające naczynia krwionośne, takie jak azotany, oraz beta-blokery, które pomagają kontrolować tętno i ciśnienie, są często stosowane w leczeniu dusznicy bolesnej. Inne leki, takie jak statyny, pomagają obniżyć poziom cholesterolu.
• Angioplastyka – W przypadku poważnych zwężeń naczyń wieńcowych, które prowadzą do dusznicy bolesnej, może być konieczna angioplastyka, polegająca na poszerzeniu naczyń za pomocą balonika.
• Bypass serca – W niektórych przypadkach, gdy zwężenia są zbyt zaawansowane, przeprowadza się operację bypassu serca, w celu przywrócenia prawidłowego przepływu krwi do serca.

Dusznica bolesna to poważny objaw, który może wskazywać na istnienie choroby wieńcowej serca. Jest to stan wymagający szybkiej diagnozy i odpowiedniego leczenia, aby zapobiec poważniejszym komplikacjom, takim jak zawał serca. Wczesna interwencja, zmiana stylu życia, farmakoterapia oraz procedury interwencyjne mogą znacznie poprawić jakość życia pacjentów i zmniejszyć ryzyko groźnych powikłań. Regularne kontrole lekarskie i dbanie o zdrowie serca są kluczowe w zarządzaniu dusznicą bolesną.