Drgawki: Przyczyny, objawy i leczenie

Drgawki, nazywane również napadami drgawkowymi, to niekontrolowane skurcze mięśni, które występują w wyniku nadmiernej aktywności elektrycznej w mózgu. Mogą pojawić się w różnych sytuacjach, od stanów nagłych po przewlekłe zaburzenia neurologiczne. Chociaż drgawki same w sobie nie są chorobą, mogą być objawem poważniejszych problemów zdrowotnych, wymagających diagnostyki i leczenia.

Przyczyny drgawek

Drgawki mogą mieć różnorodne przyczyny, a ich występowanie zależy od wielu czynników. Wśród najczęstszych przyczyn wyróżnia się:

Padaczka - Jest to jedna z najczęstszych przyczyn drgawek. Padaczka to przewlekła choroba neurologiczna, charakteryzująca się nawracającymi napadami drgawkowymi. Napady mogą mieć różną intensywność i czas trwania.
Uraz głowy - Po poważnym urazie głowy, zwłaszcza jeśli doszło do uszkodzenia mózgu, mogą wystąpić napady drgawkowe. W takich przypadkach drgawki są jednym z objawów, które wymagają pilnej interwencji medycznej.
Zatrucia i infekcje - Zatrucia substancjami chemicznymi (np. alkoholem, narkotykami, lekami) oraz infekcje, które wpływają na układ nerwowy, mogą prowadzić do wystąpienia drgawek. Przykładem mogą być drgawki występujące w przebiegu wysokiej gorączki (tzw. drgawki gorączkowe).
Zaburzenia metaboliczne - Niedobory witamin (np. witaminy B6), zaburzenia poziomu elektrolitów (sód, potas), hipoglikemia (niski poziom cukru we krwi) czy odwodnienie mogą prowadzić do pojawienia się napadów drgawkowych.
Choroby neurologiczne - Schorzenia takie jak stwardnienie rozsiane, guz mózgu czy infekcje mózgu, mogą również prowadzić do pojawiania się napadów.
Wstrząs pourazowy i epilepsja alkoholowa - Zjawiska związane z nagłym zaprzestaniem spożywania alkoholu mogą również wywoływać drgawki.

Objawy drgawek

Objawy drgawek mogą się różnić w zależności od ich przyczyny. W klasycznym przypadku napadu drgawkowego występują:

Drżenie mięśniowe – Niemożność kontrolowania ruchów ciała, zazwyczaj obejmująca kończyny, które zaczynają niekontrolowanie drżeć lub skurczać się.
Utrata świadomości – Osoba może stracić kontakt z rzeczywistością lub stać się nieprzytomna w trakcie napadu.
Zaburzenia oddechowe – W trakcie drgawek może dojść do problemów z oddychaniem lub trudności w oddychaniu.
Skurcze całego ciała – W zależności od rodzaju napadu, skurcze mogą obejmować różne grupy mięśniowe, w tym te odpowiedzialne za oddychanie.

Warto zaznaczyć, że nie wszystkie drgawki są związane z utratą świadomości. W przypadku napadów częściowych osoba może być świadoma i mieć kontrolę nad niektórymi aspektami napadu.

Diagnostyka drgawek

Diagnostyka przyczyn drgawek jest kluczowa dla skutecznego leczenia. W pierwszej kolejności lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem, pytając o historię chorób, urazy, ewentualne zatrucia czy leki, które były przyjmowane. Następnie wykonuje badania neurologiczne i dodatkowe testy, takie jak:

EEG (elektroencefalografia) – Badanie aktywności elektrycznej mózgu, które pozwala zdiagnozować padaczkę oraz inne nieprawidłowości w funkcjonowaniu mózgu.
Rezonans magnetyczny (MRI) – Pozwala wykryć zmiany w strukturze mózgu, takie jak guzy czy uszkodzenia.
Tomografia komputerowa (CT) – Stosowana w celu oceny uszkodzeń mózgu, np. po urazach.
Badania krwi – Pomagają w diagnostyce zaburzeń metabolicznych, infekcji czy zatrucia.

Leczenie drgawek

Leczenie drgawek zależy od ich przyczyny. W przypadkach, kiedy drgawki są objawem padaczki, stosuje się leki przeciwpadaczkowe, które pomagają kontrolować napady. W innych przypadkach leczenie może obejmować:

Leczenie chorób podstawowych – Na przykład leczenie infekcji mózgu, równoważenie poziomu elektrolitów, czy wyrównywanie zaburzeń metabolicznych.
Terapia chirurgiczna – W przypadkach guzów mózgu lub innych poważnych uszkodzeń, interwencja chirurgiczna może być konieczna.
Zmiany stylu życia – Osoby cierpiące na epilepsję mogą zostać poinstruowane, aby unikały stresu, zmęczenia czy innych czynników wyzwalających napady.

Warto pamiętać, że nie wszystkie przypadki drgawek wymagają długotrwałego leczenia. Czasami drgawki mogą być jednorazowym zjawiskiem, na przykład w wyniku wysokiej gorączki lub zatrucia, które po wyleczeniu ustępują.

Podsumowanie

Drgawki to objaw, który może wystąpić w wyniku różnych przyczyn, od chorób neurologicznych po zaburzenia metaboliczne i urazy. Ważne jest, aby w przypadku ich wystąpienia natychmiast zasięgnąć porady lekarza, aby ustalić przyczynę i wdrożyć odpowiednie leczenie. Właściwa diagnostyka, a następnie terapia, mogą pomóc w kontrolowaniu napadów i poprawie jakości życia osób zmagających się z drgawkami.