Skala Norton - do czego służy?
Tags
szpital senior pacjent odleżyny hospitalizacja hospicjum
Skala Norton to jedno z narzędzi służących do oceny ryzyka powstawania odleżyn u pacjentów hospitalizowanych, długotrwale unieruchomionych lub obłożnie chorych. Skala została opracowana w 1962 roku przez Doreen Norton i jest szeroko stosowana w placówkach medycznych na całym świecie. Odleżyny to trudne do leczenia rany, które powstają w wyniku długotrwałego ucisku na skórę i tkanki, prowadząc do zaburzeń krążenia, a w efekcie martwicy. Skala Norton pomaga personelowi medycznemu i opiekunom szybko zidentyfikować pacjentów o podwyższonym ryzyku i wdrożyć odpowiednie działania profilaktyczne.

Zasady działania skali Norton
Skala Norton składa się z pięciu kluczowych kryteriów, które oceniają ogólny stan pacjenta. Każde z nich jest oceniane na pięciopunktowej skali, a maksymalna liczba punktów wynosi 20. Im niższy wynik, tym większe ryzyko wystąpienia odleżyn. Oceniane są następujące aspekty:

  1. Stan fizyczny pacjenta:

    • Ocena ogólnej kondycji zdrowotnej pacjenta.

  2. Stan psychiczny:

    • Ocenia świadomość pacjenta, poziom czujności, dezorientacji czy senności.

  3. Aktywność ruchowa:

    • Ocenia zdolność do poruszania się. Im mniejsza aktywność, tym większe ryzyko odleżyn.

  4. Ruchomość:

    • Zdolność pacjenta do samodzielnego zmieniania pozycji ciała w łóżku.

  5. Kontrola nad funkcjami fizjologicznymi:

    • Ocena kontroli nad oddawaniem moczu i stolca. Nietrzymanie moczu lub stolca zwiększa ryzyko uszkodzeń skóry.
Interpretacja wyników skali Norton
  • 16–20 punktów: Niskie ryzyko powstania odleżyn.
  • 12–15 punktów: Średnie ryzyko.
  • 0–11 punktów: Wysokie ryzyko – konieczne są pilne działania zapobiegawcze.
Działania profilaktyczne
Jeśli pacjent uzyskuje niski wynik w skali Norton, konieczne jest wdrożenie odpowiednich działań zapobiegawczych, które mogą obejmować:
  • Regularną zmianę pozycji pacjenta, aby zmniejszyć nacisk na zagrożone miejsca.
  • Używanie specjalistycznych materacy i poduszek odciążających.
  • Zapewnienie odpowiedniej higieny, szczególnie u pacjentów z nietrzymaniem moczu lub stolca.
  • Monitorowanie stanu skóry pacjenta i wczesne interweniowanie w przypadku pojawienia się pierwszych oznak uszkodzenia.
Zastosowanie skali Norton
Skala Norton jest stosowana w szpitalach, domach opieki oraz w opiece domowej nad pacjentami długotrwale unieruchomionymi. Jest łatwa w użyciu i pozwala na szybką ocenę stanu pacjenta, co jest kluczowe w zapobieganiu poważnym powikłaniom związanym z odleżynami.
Skala jest powszechnie stosowana w połączeniu z innymi narzędziami oceny ryzyka, takimi jak skala Braden, aby uzyskać pełniejszy obraz stanu pacjenta i ryzyka rozwoju odleżyn.
Skala Norton to proste i skuteczne narzędzie do oceny ryzyka powstawania odleżyn. Jej regularne stosowanie pozwala na wczesną interwencję, która jest kluczowa w zapobieganiu poważnym uszkodzeniom skóry u pacjentów długotrwale unieruchomionych. Wdrożenie działań profilaktycznych na podstawie wyników skali może znacząco poprawić jakość opieki nad pacjentem oraz ograniczyć powikłania zdrowotne związane z odleżynami.