Rynoskopia - co to takiego?
Tags
wziernik rynoskopia nos
Rynoskopia (lub rinoskopia) jest określeniem pochodzącym z łaciny. Łacińskie słowo rhinos oznacza nos, stąd rynoskopia - wziernikowanie nosa. Jest to popularna metoda diagnostyczna, z której lekarze laryngolodzy chętnie korzystają aby ocenić stan jam nosowych pacjenta. W tym artykule spróbujemy przybliżyć szczegóły tej procedury oraz przypadki w jakich najczęściej się ją stosuje. 

Rodzaje rynoskopii

Standardowy podział obejmuje trzy rodzaje wziernikowania nosa - rynoskopię przednią, środkową i tylną. Obecnie rynoskopia środkowa nie jest już stosowana. Oprócz dwóch rodzajów rynoskopii, lekarze mogą wykorzystywać badanie palpacyjne jamy nosowo-gardłowej lub endoskopię nosa, z zastosowaniem znieczulenia. Znieczulenia nie stosuje się w przypadku wziernikowania przedniego ani tylnego, ponieważ obie metody są zupełnie bezbolesne. 

Rynoskopia przednia

W trakcie przeprowadzania badania przedniego, pacjent pozostaje w pozycji siedzącej, z  głową lekko odchyloną do tyłu. Pozwala to obejrzeć laryngologowi przewód nosowy wraz z ujściami zatok. Lekarz wykorzystuje do badania najczęściej wziernik typu Hartmann. Może on być wykonany ze stali nierdzewnej i wtedy trzeba koniecznie pamiętać o właściwej dezynfekcji narzędzia. Istnieją też wzierniki typu Hartmann jednorazowe, wykonane z tworzywa sztucznego i zapakowane w sterylny blister. W przypadku konieczności obejrzenia głębszych partii jamy nosowej, lekarz może posłużyć się dłuższym wziernikiem typu Killian. 

Rynoskopia tylna

Badanie zdecydowanie nie sprawia wrażenia badania nosa. Lekarz wykorzystuje szpatułkę i lusterko laryngologiczne. Lusterko zostaje ogrzane, tak aby nie parowało w trakcie badania. Nie zdziwmy się zatem, jeśli lekarz nagle wyciągnie z kieszeni zapalniczkę. Do podgrzania lusterka można również wykorzystać palnik lub elektryczną ogrzewarkę. W każdym z przypadków, lekarz powinien się upewnić czy lusterko nie jest zbyt ciepłe, aby nie doprowadzić do poparzenia pacjenta. Gdy wszystko jest gotowe, laryngolog przytrzyma język szpatułką i przez lusterko skierowane w górę obejrzy nozdrza tylne, tylne części małżowin nosowych oraz części nosowe gardła, wraz z trzecim migdałkiem. W przypadku pacjentów u których istnieje duże ryzyko odruchów wymiotnych, można zastosować znieczulenie miejscowe błony śluzowej gardła.
 
Wskazania do rynoskopii

Na badanie rynoskopowe zostaniemy skierowani przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej najczęściej w przypadku podejrzeń skrzywionej przegrody nosowej lub obecności ciał obcych w jamie nosowej. Do innych wskazań możemy zaliczyć podejrzenie zapalenia zatok, nawracające stany zapalne czy powtarzające się silne bóle nowy, zlokalizowane w okolicy zatok. Podobnie w przypadku powtarzających się krwawień z nosa lub po urazie twarzy, dla skontrolowania stanu nosa. 

Przeciwwskazania do badania

Nie stwierdzono żadnych wyraźnych przeciwskazań do wykonania rynoskopii, niemniej w szczególnych przypadkach badanie może być trudne lub wręcz niewykonalne. Może się tak zdarzyć u pacjentów, którzy cierpią na schorzenia kręgosłupa, szczególnie jeśli chodzi o odcinki szyjny i piersiowy. Niektóre uszkodzenia mogą uniemożliwić odchylenie głowy do tyłu, co jest konieczne dla prawidłowego przebiegu badania. Dlatego pacjenci muszą informować swoich lekarzy o wszelkich problemach z kręgosłupem przed rozpoczęciem badania.

Czy przeprowadza się rynoskopię u dzieci?

Tak. Najczęściej w przypadku występowania blizn lub zniekształceń nosa spowodowanych urazami. Innym często spotykanym powodem przeprowadzania rynoskopii u dzieci może być powiększony migdałek gardłowy. Zdarza się, że badanie jest wykonywane z tych samych powodów co u dorosłych. Szczególnie u najmniejszych pacjentów, lekarz może zdecydować się na wykorzystanie wziernika usznego, zamiast nosowego. W przypadkach silnego obrzęku śluzówki nosa, uniemożliwiającego prawidłowe wziernikowanie, może być zastosowany środek obkurczający naczynia. 

Co po zabiegu?

Można powiedzieć, że wychodzimy z gabinetu i zapominamy o sprawie. Oczywiście nie o wyniku badania. Jednak nie ma żadnych zaleceń dla pacjentów po badaniu, nie trzeba czyścić nosa, stosować kremów, maści czy innych specyfików. Zdarza się, że pacjent może odczuwać lekki dyskomfort, np. uczucie drapania w gardle. Jeśli było zastosowane znieczulenie, najpewniej przez krótki czas pacjent będzie odczuwał odrętwienie. Jeśli wystąpi taka konieczność, pacjent może zostać skierowany na dalsze badania.