Pięta Haglunda

Pięta Haglunda, nazywana także deformacją Haglunda lub osteofitem Haglunda, to bolesna dolegliwość spowodowana patologicznym powiększeniem tylno-górnej części kości piętowej. Charakterystycznym objawem jest twarde „wybrzuszenie” z tyłu pięty, które drażni ścięgno Achillesa oraz okoliczną kaletkę.

Schorzenie najczęściej występuje u osób aktywnych fizycznie, w tym biegaczy, ale również u pacjentów z nieprawidłową biomechaniką stopy.

Co to jest pięta Haglunda?

Pięta Haglunda to kostna narośl lub nadmierne wysklepienie tylnej części kości piętowej. W wyniku tego:

dochodzi do tarcia o but,

rozwija się stan zapalny kaletki podskórnej piętowej lub kaletki ścięgna Achillesa,

nasila się ból podczas chodzenia, biegania i noszenia ciasnych butów.

Schorzenie to częściej dotyczy kobiet i osób młodych, choć występuje w każdej grupie wiekowej.

Dlaczego powstaje pięta Haglunda?

Przyczyną jest połączenie czynników mechanicznych i anatomicznych.

Najważniejsze czynniki ryzyka:

Twardy, sztywny zapiętek obuwia
– ciągłe tarcie i ucisk podrażniają tylną część pięty.

Wysokie podbicie stopy (stopa wydrążona)
– zwiększa napięcie ścięgna Achillesa i obciążenie tylnej pięty.

Nadmierna supinacja lub pronacja stopy
– nieprawidłowa biomechanika zmienia przebieg sił wpływających na piętę.

Nadwyrężenia i mikrourazy
– zwłaszcza u biegaczy i sportowców skokowych.

Noszenie sztywnych, twardych butów
– szczególnie obuwia z wysokim, wąskim tyłem.

Predyspozycje genetyczne
– niektórzy pacjenci mają naturalnie „bardziej wystającą” kość piętową.

Objawy pięty Haglunda

Najbardziej typowe objawy to:

wyczuwalne zgrubienie lub „guzek” z tyłu pięty,

ból w okolicy przyczepu ścięgna Achillesa,

obrzęk i zaczerwienienie,

ból nasilający się przy noszeniu ciasnych butów,

sztywność poranna pięty,

bolesność przy ściskaniu pięty z boków,

rzadziej: ostre zapalenie kaletki (silny obrzęk i zaczerwienienie).

Objawy mogą narastać stopniowo lub pojawić się nagle po urazie.

Diagnostyka

Rozpoznanie opiera się na:

1. Badaniu klinicznym

ocena bolesności, obrzęku, ruchomości,

analiza chodu i biomechaniki stopy.

2. Badaniach obrazowych

RTG stopy – najlepiej pokazuje uwypuklenie tylnej części kości piętowej,

USG – ocenia stan ścięgna Achillesa i kaletek,

MRI – przy podejrzeniu uszkodzeń ścięgna lub gdy planowana jest operacja.

Leczenie pięty Haglunda

W większości przypadków leczenie rozpoczyna się od metod zachowawczych.

Leczenie zachowawcze
1. Modyfikacja obuwia

unikanie twardych zapiętków,

noszenie miękkich, amortyzujących butów,

stosowanie specjalnych ochraniaczy lub podpiętek.

2. Fizjoterapia

terapia manualna i mobilizacje tkanek,

rozciąganie ścięgna Achillesa i mięśni łydki,

ćwiczenia ekscentryczne ścięgna Achillesa,

taping odciążający,

zabiegi redukujące stan zapalny: laser, ultradźwięki, krioterapia.

3. Farmakoterapia

NLPZ w okresie bólu,

iniekcje sterydowe przy silnym zapaleniu kaletki (z dużą ostrożnością, aby nie uszkodzić ścięgna Achillesa).

4. Wkładki ortopedyczne

poprawiają ustawienie pięty,

zmniejszają napięcie ścięgna Achillesa.

5. Ograniczenie obciążeń

czasowe odstawienie biegania i skoków,

aktywności zamienne (np. pływanie, rower).

Leczenie operacyjne

Wskazane, gdy ból utrzymuje się mimo 3–6 miesięcy leczenia zachowawczego.

Na czym polega zabieg?

usunięcie nadmiernego wyrostka kostnego,

oczyszczenie i uwolnienie kaletki,

ewentualna korekcja przyczepu ścięgna Achillesa,

w niektórych przypadkach – tenoliza lub naprawa uszkodzonych włókien ścięgna.

Zabieg można wykonać metodą klasyczną lub małoinwazyjną/ endoskopową (szybsza rekonwalescencja).

Rekonwalescencja po operacji

oszczędzanie kończyny przez kilka tygodni,

fizjoterapia poprawiająca ruchomość i elastyczność,

pełny powrót do aktywności zwykle po 2–3 miesiącach.

Rokowanie

W fazie wczesnej leczenie zachowawcze daje bardzo dobre efekty.

W przypadkach zaawansowanych interwencja chirurgiczna przynosi ulgę u 80–90% pacjentów.

Im szybsza diagnoza i odciążenie pięty, tym większa szansa na powrót do pełnej sprawności.

Zapobieganie pięcie Haglunda

dobór obuwia z miękkim zapiętkiem,

unikanie twardych, sztywnych butów,

regularne rozciąganie mięśni łydki,

dbanie o prawidłową biomechanikę stopy,

wkładki ortopedyczne przy płaskostopiu lub stopie wydrążonej,

rozsądne zwiększanie obciążeń treningowych.

Pięta Haglunda to bolesna, przewlekła dolegliwość wynikająca z nadmiernego uwypuklenia kości piętowej i podrażnienia tkanek otaczających ścięgno Achillesa. Kluczem do terapii jest szybka diagnoza, odpowiednie obuwie, odciążenie, fizjoterapia oraz – gdy potrzeba – leczenie operacyjne. Wczesna interwencja pozwala uniknąć przewlekłych stanów zapalnych i powrotu bólu.