Opiekun medyczny – kim jest i jakie są jego zadania?

Opiekun medyczny to jeden z zawodów medycznych, który posiada uprawnienia do prowadzenia różnych działań z pacjentami, w tym seniorami, osobami chorymi, osobami niesamodzielnymi.

Kim jest opiekun medyczny?

Zgodnie z polskimi przepisami opiekun medyczny to zawód medyczny, który znajduje się w klasyfikacji zawodów i specjalności i oznaczony jest numerem 532102.

Głównym zadaniem opiekuna medycznego jest dbanie o zaspokojenie podstawowych potrzeb biologicznych, psychicznych i społecznych osób wymagających opieki. W rezultacie zawód ten odgrywa bardzo ważną rolę w opiece zdrowotnej i społecznej nad pacjentami doświadczającymi różnych dolegliwości.



Kształcenie opiekunów medycznych

Do 2021 r. kształcenie opiekunów medycznych odbywało się na dwa sposoby - w szkołach policealnych lub w ramach Kwalifikacyjnego Kursu Zawodowego. Trwało to 2 semestry lub 1 rok.

Od września 2021 r. kształcenie opiekunów medycznych odbywa się w innym systemie - wyłącznie w szkołach policealnych i w trybie dziennym lub stacjonarnym. Łączny czas trwania nauki to 3 semestry, czyli 1,5 roku.

W celu uzyskania certyfikatu opiekuna medycznego konieczne jest zdanie egzaminu zawodowego ( kwalifikacja MED.14) , który przeprowadzany jest przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne.



Opiekun medyczny - czym się zajmuje?

Opiekun medyczny posiada kwalifikacje do wykonywania szerokiego zakresu czynności medycznych związanych z pielęgnacją i zaspokajaniem podstawowych potrzeb osób wymagających opieki.

Zadania higieniczne i pielęgnacyjne wykonywane przez opiekuna medycznego obejmują:

- Toaleta osoby, która obejmuje również pielęgnację ciała, mycie głowy,

- Pomoc przy czynnościach fizjologicznych,

- Dbanie o higienę nieskomplikowanej tracheostomii, gastrostomii, ileostomii i kolostomii,

- ścielenie łóżka, zarówno pustego, jak i z osobą,

- Dbanie o bezpieczne i wygodne ułożenie osoby w łóżku,

- Zmiana pościeli w łóżku,

- Profilaktyka odleżyn u osób unieruchomionych przez dłuższy czas,

- Opatrywanie osoby,

- Zmiana produktów chłonnych, takich jak pieluchy, majtki chłonne,

- Zakładanie cewnika zewnętrznego, worka stomijnego czy worka na mocz,

- Karmienie osoby, zarówno drogą doustną, jak i dojelitową,

- Czynności mające na celu usprawnienie osoby.


Zadania opiekuńcze wykonywane przez opiekuna medycznego obejmują:

- Aktywizowanie osoby,

- Pomoc osobie w przystosowaniu się do zmian związanych z wykrytą chorobą, podeszłym wiekiem,

- Pomoc w codziennych czynnościach,

- Pomoc w korzystaniu ze sprzętu rehabilitacyjnego i ortopedycznego,

- Zapewnienie wsparcia emocjonalnego w trudnych sytuacjach,

- Udzielanie informacji dotyczących stanu zdrowia, starości,

- Pomoc w utrzymaniu aktywności ruchowej.

Inne zadania opiekuna medycznego:

- Wykonywanie ćwiczeń fizjoterapeutycznych metodą Hoppego,

- Pobieranie krwi i innych materiałów do badań od pacjenta - osoby nad która sprawują opiekę,

- Podawanie wybranych leków metodą iniekcji podskórnej,

- Udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej w sytuacjach zagrażających życiu i zdrowiu osoby,

- Pomiar i ocena podstawowych funkcji życiowych, w tym tętna, ciśnienia krwi, temperatury, częstości oddechów,

- Pomiar poziomu glukozy we krwi przy pomocy glukometru,

- Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych, np. kąpieli leczniczych zaleconych przez lekarza lub pielęgniarkę,

- Przeprowadzanie mycia i dezynfekcji sprzętu używanego podczas zabiegów,

- Prowadzenie dziennika mikcji i defekacji danej osoby,

- Kontaktowanie się z personelem terapeutycznym i medycznym w celu informowania o stanie osoby,

- Inne zadania wykonywane we współpracy z personelem terapeutycznym i medycznym.

Szczegółowe informacje na temat uprawnień opiekuna medycznego można znaleźć na stronie internetowej należącej do Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Opiekunów Medycznych.