Odma opłucnowa

Odma opłucnowa to zapadnięte płuco. Odma opłucnowa powstaje, gdy powietrze przedostaje się do przestrzeni pomiędzy płucem a ścianą klatki piersiowej. Powietrze to napiera na zewnętrzną część płuca i powoduje jego zapadnięcie. Odma opłucnowa może być całkowitym zapadnięciem płuca lub zapadnięciem tylko części płuca.

Odma opłucnowa może być spowodowana tępym lub penetrującym urazem klatki piersiowej, niektórymi zabiegami medycznymi lub uszkodzeniem w wyniku choroby podstawowej płuc. Może też wystąpić bez wyraźnej przyczyny. Objawy obejmują zwykle nagły ból w klatce piersiowej i duszności. W niektórych przypadkach zapadnięte płuco może stanowić zagrożenie dla życia.

Leczenie odmy opłucnowej polega zazwyczaj na wprowadzeniu igły lub rurki do klatki piersiowej pomiędzy żebra w celu usunięcia nadmiaru powietrza.

Symptomy

Główne objawy odmy opłucnowej to nagły ból w klatce piersiowej i duszność. Nasilenie objawów może zależeć od tego, jak duża część płuca uległa zapadnięciu.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza

Objawy odmy opłucnowej mogą być spowodowane różnymi problemami zdrowotnymi, a niektóre z nich mogą zagrażać życiu, dlatego należy zwrócić się do lekarza. Jeżeli ból w klatce piersiowej jest silny lub oddychanie staje się coraz trudniejsze, należy natychmiast zgłosić się do lekarza.

Przyczyny

Odma opłucnowa może być spowodowana przez:

Uraz klatki piersiowej. Każdy tępy lub penetrujący uraz klatki piersiowej może spowodować zapadnięcie się płuca. Niektóre urazy mogą wystąpić podczas napaści fizycznej lub wypadków samochodowych, podczas gdy inne mogą nieumyślnie wystąpić podczas procedur medycznych, które obejmują wprowadzenie igły do klatki piersiowej.
Choroba płuc. Uszkodzona tkanka płucna jest bardziej narażona na zapadanie się. Uszkodzenie płuc może być spowodowane przez wiele rodzajów chorób podstawowych, takich jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), mukowiscydoza, rak płuc lub zapalenie płuc. Choroby torbielowate płuc, takie jak limfangioleiomiomatoza i zespół Birt-Hogg-Dube, powodują okrągłe, cienkościenne worki powietrzne w tkance płucnej, które mogą pęknąć, powodując odmę opłucnową.
Pęknięte pęcherze powietrzne. Małe pęcherze powietrza (blebs) mogą rozwijać się na szczycie płuc. Te pęcherze powietrzne czasami pękają - umożliwiając przeciekanie powietrza do przestrzeni otaczającej płuca.
Wentylacja mechaniczna. Poważny rodzaj odmy opłucnowej może wystąpić u osób, które potrzebują mechanicznego wspomagania oddychania. Wentylator może spowodować brak równowagi ciśnienia powietrza w obrębie klatki piersiowej. Płuco może całkowicie zapaść się.

Czynniki ryzyka

Ogólnie rzecz biorąc, mężczyźni są znacznie bardziej narażone na odmę opłucnową niż kobiety. Typ odmy opłucnowej spowodowany przez pęknięte pęcherze powietrza jest najbardziej prawdopodobne, aby wystąpić u osób w wieku od 20 do 40 lat, zwłaszcza jeśli osoba jest bardzo wysoka i niedowaga.

Leżąca u podstaw choroba płuc lub wentylacja mechaniczna może być przyczyną lub czynnikiem ryzyka wystąpienia odmy opłucnowej. Inne czynniki ryzyka obejmują:

Palenie tytoniu. Ryzyko wzrasta wraz z długością czasu i liczbą wypalanych papierosów, nawet bez rozedmy.
Genetyka. Niektóre rodzaje odmy opłucnowej wydają się występować rodzinnie.
Wcześniejsza odma opłucnowa. Każdy, kto miał jedną odmę opłucnową, jest w grupie zwiększonego ryzyka wystąpienia kolejnej.

Powikłania

Potencjalne powikłania różnią się w zależności od wielkości i ciężkości odmy opłucnowej, jak również przyczyny i leczenia. Czasami powietrze może nadal wyciekać, jeśli otwór w płucu nie zamknie się lub odma opłucnowa może nawracać.