Helicobacter pylori to bakteria, która kolonizuje błonę śluzową żołądka i jest główną przyczyną wielu chorób układu pokarmowego, takich jak wrzody żołądka, zapalenie błony śluzowej żołądka, a w niektórych przypadkach również rak żołądka. Zakażenie H. pylori jest powszechne na całym świecie, a wiele osób zakażonych nie odczuwa żadnych objawów. Bakteria ta potrafi przeżyć w kwaśnym środowisku żołądka, co czyni ją wyjątkowo odporną na działanie kwasu żołądkowego.
Jak dochodzi do zakażenia?
Zakażenie H. pylori przenosi się głównie drogą fekalno-oralną lub oralno-oralną, co oznacza, że bakteria może być przekazywana poprzez kontakt z zanieczyszczoną wodą, jedzeniem lub przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną (np. pocałunki, dzielenie się jedzeniem czy naczyniami). Zakażenie jest bardziej powszechne w krajach o słabszych warunkach sanitarnych, ale również w krajach rozwiniętych nie jest rzadkością.
Objawy zakażenia Helicobacter pylori
Większość osób zakażonych H. pylori nie odczuwa objawów, ale u niektórych może dojść do rozwoju chorób żołądka. Objawy mogą obejmować:
- Bóle brzucha – szczególnie w nadbrzuszu, które często pojawiają się na czczo lub kilka godzin po jedzeniu.
- Nudności i wymioty – mogą występować po posiłkach, często w połączeniu z uczuciem pełności w żołądku.
- Zgaga – uczucie pieczenia w klatce piersiowej, spowodowane cofaniem się kwasu żołądkowego.
- Wzdęcia i odbijanie się – problemy trawienne, uczucie dyskomfortu po jedzeniu.
- Zmniejszenie apetytu – osoby zakażone mogą zauważyć, że mają mniejszy apetyt lub czują się pełne po zjedzeniu mniejszych porcji.
Jeśli zakażenie prowadzi do rozwoju wrzodów, mogą wystąpić dodatkowe objawy, takie jak krwawienie z przewodu pokarmowego, które może objawiać się czarnymi stolcami lub wymiotami przypominającymi „zmieloną kawę”.
Powikłania związane z zakażeniem H. pylori
Przewlekłe zakażenie H. pylori może prowadzić do poważniejszych powikłań, jeśli nie jest leczone:
- Wrzody żołądka i dwunastnicy – bakteria uszkadza błonę śluzową żołądka, prowadząc do powstawania wrzodów trawiennych, które mogą powodować silny ból, a w niektórych przypadkach prowadzić do krwawienia.
- Zapalenie błony śluzowej żołądka – przewlekłe zapalenie, które może powodować problemy trawienne, takie jak bóle brzucha, nudności, czy zgaga.
- Rak żołądka – zakażenie H. pylori jest uznawane za jeden z głównych czynników ryzyka rozwoju raka żołądka, szczególnie w przypadku przewlekłego zakażenia. Bakteria ta może powodować zmiany w komórkach błony śluzowej, które mogą prowadzić do nowotworu.
- Chłoniak MALT – jest to rzadkie, ale możliwe powikłanie związane z przewlekłym zakażeniem H. pylori, które prowadzi do rozwoju chłoniaka związanego z tkanką limfatyczną błony śluzowej żołądka.
Diagnostyka zakażenia Helicobacter pylori
Diagnoza zakażenia H. pylori może być postawiona na podstawie kilku metod:
- Testy serologiczne – wykrywają przeciwciała przeciwko H. pylori we krwi. Choć szybkie i łatwe, mogą dawać fałszywie dodatnie wyniki, ponieważ przeciwciała mogą utrzymywać się we krwi długo po wyleczeniu.
- Test oddechowy (ureazowy) – polega na wypiciu przez pacjenta substancji zawierającej znakowany węgiel, a następnie pomiarze wydychanego dwutlenku węgla. H. pylori przekształca mocznik w dwutlenek węgla, który jest wykrywany w oddechu.
- Badanie kału – wykrywanie antygenów H. pylori w stolcu pacjenta.
- Gastroskopia – w przypadku podejrzenia wrzodów lub innych powikłań, lekarz może wykonać gastroskopię, aby pobrać próbkę tkanki do badania histopatologicznego lub PCR.
Leczenie zakażenia Helicobacter pylori
Leczenie zakażenia H. pylori polega na stosowaniu terapii skojarzonej, która łączy kilka rodzajów leków, aby skutecznie zniszczyć bakterie:
- Antybiotyki – zazwyczaj stosuje się dwie klasy antybiotyków, np. amoksycylinę, klarytromycynę, metronidazol, aby wyeliminować bakterię.
- Inhibitory pompy protonowej (PPI) – leki te zmniejszają wydzielanie kwasu żołądkowego, co pozwala na lepsze wchłanianie antybiotyków i wspomaga gojenie wrzodów.
- Leki zobojętniające kwas żołądkowy – pomagają w łagodzeniu objawów zgagi i bólu w nadbrzuszu.
Profilaktyka zakażenia Helicobacter pylori
Aby zminimalizować ryzyko zakażenia H. pylori, warto przestrzegać kilku zasad:
- Utrzymywanie higieny – regularne mycie rąk, szczególnie przed jedzeniem i po korzystaniu z toalety.
- Bezpieczne przygotowanie żywności – spożywanie dobrze przygotowanych i przechowywanych posiłków oraz picie czystej wody.
- Unikanie kontaktu z osobami zakażonymi – szczególnie w przypadku osób z objawami infekcji żołądkowych.
Validate your login